هیات تحریر نیمرخ
یاد واره
زن جـوان امریکایـی، وقتـی در سـال 1962 زاد گاهش را ترک کرد تا با همسر دیپلماتـش بـه افغانسـتان بیایـد هیـچ وقـت فکـر نمـی کـرد ایـن مسـافرت کاری و اقامـت موقـت او را عاشـق کنـد و ایـن عشـق، انتخـاب هـای زندگیـش را دگرگـون کنـد و سرنوشـتش را تغییـر دهـد. نانسـی، بـه نسـل دختـران کتاب‌خـوان آمریکایی تعلـق داشـت کـه عشـق را در رمان بربـاد رفته مزه مـزه می کردند جایـی که جنگ نتوانسـته بـود، فرصـت عشـق را از آدمیـان بگیـرد و عشـق در مـدار زمین و انسـان ایسـتاده بـود. نانسـی امـا همچـون شـخصیت محبـوب رمـان پرطرفـدار کشـورش عمـل نکـرد. او عشـق را ورای زمیـن مـادری یافـت جایـی در قلـب آسـیا، جایی که هنـوز، در سیاسـت کشـورش (آمریـکا) اهمیتـی خـاص نداشـت. وقتـی نانسـی به خـاک افغانسـتان امـد هنـوز اولیـن انسـان به ماه قـدم نگذاشـته بـود. او در مدت کوتاهـی، از همـسر دیپلماتـش جـدا شـد و دل بـه فرهنـگ و تاریـخ افغانسـتان بسـت و با لوئیس دوپری، باستانشـناس ازدواج کرد. او در آن سـالها، می توانسـت صـدای شـادی و هلهلـه جشـن هـای عروسـی مـردم را بشـنود و از تماشـای دف و دایـره و رقـص سـنتی مـردم قلـب آسـیا لـذت بـرد. هنـوز چهـره افغانسـتان در زیـر دیوارهـای سـیمانی پنهـان نشـده بـود و بگفتـه خـودش، افغانسـتان مثـل امـروز، چهـره غمگیـن نداشـت. وقتـی نانسـی همـراه همـسر ماجراجویـش شروع بـه تحقیـق و پژوهـش در تاریـخ افغانسـتان کـرد منابـع بسـیار محـدودی در دسـرس داشـت. دو شریـک زندگـی و همـکار، نانسـی دوپـره و همسرش تـا پایان دهـه هفتـاد میـلادی در افغانسـتان زندگـی کردنـد و پـس از آن بـا فشـار دولـت کمونیسـت حاکـم مجبـور بـه تـرک ایـن کشـور و عزیمـت به پاکسـتان شـدند. آنها در پیشـاور همچنـان بـه تـاش خـود بـرای جمـع آوری اسـناد و اطلاعـات تاریخی در خصـوص افغانسـتان ادامـه دادنـد و نیـز پناهجویان افغانسـتان را کـه از جنگ شـوروی فرار کرده و بـه پاکسـتان آمـده بودنـد، یـاری مـی رسـاندند. نانسـی اولیـن مرکـز معلومـات افغانسـتان را در سـال 1989 در شـهر پیشـاور پاکسـتان ایجـاد وبعد به افغانستان منتقل کرد هـمان سـالی کـه لوییس درگذشـت و نانسـی بـه تنهایـی کار پژوهـش در تاریـخ افغانسـتان را ادامـه داد. نانسـی هاتـچ دوپـره در بیـش از نیـم قـرن زندگـی در افغانسـتان صدهـزار سـند تاریخـی افغانسـتان را مرکـز معلومـات افغانسـتان، جمـع آوری کـرد کـه هـر روز بـر شـمار آن، اضافـه می شـود و هـر روز ده هـا دانشـجوی دانشـگاه کابـل و محققـان بـه ایـن مرکـز مراجعه مـی کنند.
