نیمرخ
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
EN
نیمرخ

ازدواج‌های اجباری و خشونت خانواده‌گی

  • زلمی کاوه
  • 19 سنبله 1397

زلمی کاوه
بخش چهارم
خشونت با جنسيت پيوند دارد و عوامل خشونت به صورت عام مردان هستند

ازدواج‌های اجباری پراکسيس عام در بسياری از مناطق کشور بوده و امر رايج در جامعه می‌باشد. اين بدترين خشونت و کودک‌آزاری است که قربانی آن دختران کوچک‌اند. اما برای جامعه اين يک امر عادی به شمار ‌می‌رود. پدران و مادران برای خودشان حق ‌می‌دهند تا با دستان خود دختر خردسال و بی‌دفاع‌شان‌را در معرض خشونت جنسی، روانی و فزيکی قرار دهند. اين خشونت آن‌قدر طبيعی‌سازی شده است که جامعه نه تنها به آن اعتراض نمی‌کند بلکه آن‌را بخشی از هويت فرهنگی خويش تلقی ‌می‌کند. اگر زنی در معرض عام مورد خشونت قرار بگيرد از منظر فرهنگ حاکم خشونت تلقی نمی‌شود و کسی برای جلوگيری از اعمال خشونت مداخله نمی‌نماید؛ چون خشونت عليه زنان درونی‌سازی شده است. جامعه زن را بخشی از مالکيت خصوصی مرد تلقی ‌می‌کند و مرد حق دارد با ملکيتش هر طوری‌که دلش خواست رفتار نمايد.

از آن‌جا که دولت متعارف مدرن در سراسر کشور تسلط ندارد، پراکتيک‌های حقوقی قرون ميانه که در آن ريش‌سفيدها و ارباب‌ها، طالبان و ملاهای مذهبی سهم دارند مشکلات حقوقی مردم را حل ‌می‌کنند. طبق اين ارزش‌ها زنان ارزش برابر مرد‌ها را ندارند و در عين زمان بخشی از مالکيت‌های مردان به شمار ‌می‌روند. زنان اغلب از هيچ‌گونه امکانات دفاعی و حقوقی برخوردار نيستند. اگر زنان در برابر ارزش‌های مسلط مقاومت نمايند با واکنش کل جامعه مواجه ‌می‌شوند. جامعه‌ای که ارزش‌های ذهنی‌شان همان انديشه‌های طالبی و اقتدا به پراکتيک‌های حقوقی قرن‌های گذشته است.

ازدواج‌های اجباری کودکان است که طبق آن حتا کودکان 4 ساله را نيز اوليايش ‌می‌تواند در قيد ازدواج دربياورد.

عبدالستار سیرت، سیاست‌مدار و حقوق‌دان اهل افغانستان است. او بین سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۳ در دوران حکومت ظاهر شاه وزیر عدلیه افغانستان بود. سیرت یکی از نماینده‌گان گروه رُم (حامیان ظاهر شاه) در نشست سال ۲۰۰۱ بُن بود که میان گروه‌های افغان برای تقسیم قدرت پس از سقوط طالبان برگزار شد. در این نشست او برای به دست گرفتن ریاست دولت انتقالی بیش‌ترین رای را به دست آورد. سیرت ۱۱ رای و حامد کرزی ۳ رای آورده بود؛ اما سیرت تصمیم گرفت به دلیل مسایل قومیتی به نفع حامد کرزی کنار برود.

عبدالستار سیرت از دانشگاه «پسیفیک وسترن» کالیفرنیا مدرک دکترای مطالعات اسلا‌می‌ دریافت کرده‌ است. وی از سال ۱۹۷۵ استاد رشته مطالعات اسلا‌می‌ در دانشگاه ام‌القرای مکه است. سیرت در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2004 نیز شرکت کرد ولی کم‌تر از ۱٪ آراء را به دست آورد. آقای سيرت در سخنرانی‌اش که در يوتوب نیز موجود است از ازدواج کودک 4 ساله صحبت ‌می‌کند(6).

طبق نوشته‌ی شبکه جهانی حقوق بشر افغانستان:

  • ۵۹ درصد ازدواج‌های بررسی شده در این تحقیق، ازدواج اجباری بوده است، که از آن جمله حداقل ۳۰ درصد ازدواج‌ها به گونه‌ی بدل صورت گرفته است. در نتیجه، ۷۳ درصد آن‌ها از حقِ داشتن مهر محروم شده‌اند.
  • حداقل ۳۸ درصد مصاحبه شونده‌گان، در سنین بین ۱۱ تا ۱۵ سال ازدواج کرده‌اند.
  • ۲۳ درصد زنان متاهل، از اندازه‌ی مهر خود آگاهی ندارند.
  • ۹،۷۱ درصد زنان، پس از ازدواج از ادامه‌ی تحصیل و اشتغال محروم گردیده‌اند.
  • از میان زنان شاغل، ۲۱ درصد و زنان بی‌کار، ۴۲ درصد، مورد خشونت‌های خانواده‌گی قرار گرفته‌اند.
  • از میان زنانی‌که مورد خشونت قرار گرفته‌اند، حداقل ۲،۳۸ درصد‌شان، در سنین ۱۱ -۱۵ سال ازدواج نموده‌اند.
  • فقط ده درصد زنان مصاحبه شونده گفته‌اند که به هیچ نوع خشونت مواجه نبوده‌اند.
  • ۵،۲۷ درصد زنان مصاحبه شونده، در شرایط تعدد زوجات به سر می‌بردند؛ از جمله، ۸۲ درصد، به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی، به ازدواج با مرد متاهل رضایت نشان داده‌اند. برعلاوه، ۸۲ درصد این زنان از وجود همسر قبلی شوهر‌شان اطلاع نداشته‌اند.
  • ۸۸ درصد زنان، در شرایط چندهمسری، از بی‌عدالتی شوهر میان زنان، در زمینه‌ی پرداخت نفقه، توجه به کودکان و سایر موارد، خبر داده‌اند (7).

در افغانستان جنبش‌های اجتماعی گسترده‌ای برای رهايی و برابری زنان عرصه فعاليت همه‌گير نداشته‌اند. بنابراين قوانين که نوشته شده در مورد زنان بدون تاثير مستقيم نگرش برابری طلبانه‌ی زن و مرد تدوين شده و ارجاع آن‌ها به کنوانسيون‌های حقوق بشر اشارات ابزاری است نه به معنای واقعی کلمه و از اين رو حقوق زنان از حمايت در همه عرصه‌ها معطوف به شرايط، شرطی ‌می‌شود. گفتمان رسمی ‌از خصلت برابری زن و مرد به معنای انسانی برخوردار نيست.

طرح برابری جنسيتی و واکنش خشونت‌بار ارتجاعی

طرح حقوق مدرن در جامعه افغانستان به اوايل قرن گذشته و ظهور جامعه جديد بر ‌می‌گردد. تولد نگرش‌های پيشتاز در ميان قشر جديد در جامعه به مثابه نگرش حقوق مدرن که در آن برابری حقوق زن و مرد به مثابه حق مدرن جای پا باز کرد. هم‌زمان و موازی با گسترش مکتب و مدرسه و باسواد شدن و پیشرفت و به‌وجود آمدن جنبش‌های پیش‌رو معاصر به مثابه نماد ارزش‌های انسانی شعار بخشی نسل پيشتاز در مبارزه با عقب‌گرايی را تشکيل داد.

تحولات چهاردهه اخير در بسياری از کشور‌های اسلا‌می ‌عقب‌گرد تاريخی جدی در عرصه‌های گوناگون به ويژه در زمينه‌های حقوق زنان و حقوق بشر به شمار ‌می‌رود. وضعيت جديد چادر و حجاب را رسمی ‌کرد و روسری را روی سر زن گذاشت، از رفتن به مکتب و مدرسه ممنوعش نمود و ابزار جنسی قلم‌داد کرد و و آزادی نسبی را که در طی ساليان تحولات اجتماعی و مبارزات سياسی در سطح محدودی نصيبش شده بود درهم کوبيد و زنان را به خانه فرستاد.

سخن آخر

خشونت عليه زنان در تمام جهان اعمال ‌می‌شود. رابطه ميان خشونت و انديشه، خشونت و مذهب، خشونت و فرهنگ، خشونت و ساختار اجتماعی و اقتصادی امر جدایی‌ناپذير است. خشونت با جنسيت پيوند دارد و عوامل خشونت به صورت عام مردان هستند. خشونت جنسيتی به واسطه ارزش‌ها و پرورش و فرهنگ مسلط درونی سازی ‌می‌شود و افرادی‌که در چنين فرهنگی بار ‌می‌آيند تفکر خشونت را طبیعی ‌می‌انگارند. کودکان و زنان قربانی انواع مختلف خشونت فزيکی و روانی ‌می‌شوند. رابطه خشونت و قدرت در نظام اقتصادی، اجتماعی و سياسی، اخلاقی، آموزشی و خانواده‌گی تعبيه شده است.

برای تحقق امر برابری جنسيتی مبارزه زنان و مردان نخستين شرط اساسی ‌می‌باشد. اما تحقق امر برابری جنسيتی رابطه مستقيم با مبارزه طبقاتی دارد. لیبرال‌ها‌ تنها تا مرز خودشان از جنبش‌های برابری طلبی دفاع کرده‌اند. تا زمانی‌که تقدس مالکیت خصوصی در امان بوده است. اما تحقق همه‌گانی برابری جنسيتی فراتر از ليبراليسم است و تا مرز‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ‌می‌رسد. برابری جنسيتی افزون بر این‌که امر حقوقی است، امر اقتصادی نيز ‌می‌باشد.

قربانی خشونت در جامعه که در آن اعمال زور عليه زنان صورت ‌می‌گيرد هم زن است و هم مرد. کودکان که در اين ميان گرفتار اين جدال اند، اما به ندرت در بررسی‌ها، اين رابطه متوجه خشونت‌گر می‌شود که عبارت از مرد است.

خشونت در همه ابعاد آن چه در خانواده و چه در بيرون از آن جريان دارد. جامعه‌ خشن انسان خشن و جنايت کار بار ‌می‌آورد. خشونت نياز به نگرشی تاريخی در ابعاد مختلف‌اش دارد. ابعاد اين مساله بسته‌گی به کالبدشکافی جدی دارد. نابودی خشونت در گرو مبارزه با آن در تما‌می ‌جبهه‌ها‌ می‌باشد. خشونت در اجتماع انسانی متولد شده و بايد جامعه‌ا‌ی به وجود بيايد تا در آن خشونت وجود نداشته باشد. اين جامعه تنها توسط انسان زن و مرد و… ‌می‌تواند تحقق یابد.

پی‌نوشت‌ها و منابع

(1)ٍEliasson:33

(1)Elisson Mona(19?) Mäns våld mot kvinnor

(2) http://www.unic-ir.org/hr/hr40.pdf

 

(3) Arendt, H. (1970).On Violence New York: Harcourt, Brace & Word

(4) Torrance, J.M.C. (1986).Public Violence in Canada 1867-1982.

Kingston: McGill-Queen’s University Press.

(5) https://www.dw.com/fa-af/

(6) https://www.youtube.com/watch?v=zqQjKqdSWj4 برگرفته 2018.08.08

و همچنين در يوتوب شفيع عيار:

(7)http://www.cshrn.af/da/?p=1214

(8)http://www.bbc.com/persian/afghanistan-43355639

همچنان بخوانید

دفچه و کفچه

نوروز در سایه‌ی طالبان؛ از کفچه و دفچه خبری نیست

29 حوت 1401
اولین زنی که در افغانستان استاد دانشگاه شد

اولین زنی که در افغانستان استاد دانشگاه شد

29 حوت 1401
موضوعات مرتبط
دیدگاه شما چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به دیگران بفرستید
Share on facebook
فیسبوک
Share on twitter
توییتر
Share on telegram
تلگرام
Share on whatsapp
واتساپ
پرخواننده‌ترین‌ها
 خاله‌ام از ساده‌لوحی‌ من سواستفاده کرد
هزار و یک شب

 خاله‌ام از ساده‌لوحی‌ من سواستفاده کرد

27 حوت 1401

خاله‌ی صدیقه زمانی‌که متوجه شد میان صدیقه و شریف تفاوت‌های فکری وجود دارد و شریف اندکی از صدیقه ناراضی است، از این فرصت استفاده‌ کرد تا آن‌ها را از هم دور بسازد و این پیوند...

بیشتر بخوانید
فرزندآوری برای مسئول ساختن شوهرم اشتباه بود
هزار و یک شب

فرزندآوری برای مسئول ساختن شوهرم اشتباه بود

23 حوت 1401

یاسمن را به ظاهر دادند و در بدلش خواهر ظاهر را به برادر یاسمن گرفتند. هرچند یاسمن از بودن و ازدواج با ظاهر خوشحال بود، اما ظاهر از این ازدواج راضی نبود و یاسمن را نمی‌خواست. او...

بیشتر بخوانید
ازدواج اجباری در بدل قرض پدر
گزارش

پدرم مرا در بدل قرضش به شوهر داد

25 حوت 1401

پدرم بی‌کار بود، مدت‌ها می‌شد که کار نمی‌کرد و درآمدی نداشت. نه نفر در خانه نان‌خور بودیم و فقط پدرم نان‌آور بود. ما چهار خواهر و چهار برادر بودیم که با پدر و مادرم یک‌جا ده نفر...

بیشتر بخوانید
نامادری
هزار و یک شب

نامادری

2 حوت 1401

مادرم که فوت شد، پدرم ازدواج مجدد کرد. زندگی ما از این رو به آن رو شد. نامادری‌ام تا که اولاد‌دار نشده بود با ما خوب رویه می‌کرد. اولاددار که شد رویه‌اش تغییر کرد.

بیشتر بخوانید
ازدواج زیر سن
هزار و یک شب

در چهار سالگی مرا به شوهر دادند

15 حوت 1401

نمی‌دانستم که شوهر دارم. اولین بار پدرم برایم گفت که وقتی چهار ساله بودم او مرا به شوهر داده و به نام پسر کاکایم کرده است.

بیشتر بخوانید
Nimrokh Logo
بستر گفتمان زنانه

نیمرخ رسانه‌‌ی آزاد است که با نگاه ویژه به تحلیل بررسی و بازنمایی مسایل زنان می‌پردازد. نیمرخ صدای اعتراض و پرسش زنان است.

  • درباره نیمرخ
  • تماس با ما
  • شرایط همکاری
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram Whatsapp
نسخه پی دی اف

بایگانی

نمایش
دانلود
بایگانی

2022 نیمرخ – بازنشر مطالب نیمرخ فقط با ذکر کامل منبع مجاز است.

هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
EN

-
00:00
00:00

لیست پخش

Update Required Flash plugin
-
00:00
00:00