امین آرمان
نگاه انسانی هیچ‌گونه تبعیض و برتری را میان مردان و زنان برنمی‌تابد. آنچه سبب شده است تا زنان را به موجودات بحث‌برانگیز و سوژهی گفت‌وگو قرار دهد؛ ستم‌های رواداشته‌شده بر او و زیبایی‌های اوست. حق‌تلفی‌های که زن را مجزا از مرد قرار داده و نگاه ابزاری برای او خلق کرده‌است. این نگاه ابزاری و ناانسانی است که زن را جنس می‌شمارد، جنسی که باید از دید دیگران پنهان بماند. برای همین است که بدحجابی زنان را به غیرت مردان پیوند می‌دهند. تفکر که همزاد است با باورهای داعشیان و طالبان و دیگر گروه‌های افراطی.
در باره‌ی زنان باورهای متفاوتی وجود داشته‌است. کسانی زن را زیبا و دل‌انگیز گفته‌اند و شماری دیگر آنان را مادر، خواهر، ناموس و هم‌سر. اما باورهای که زنان را به عنوان انسان آزاد و صاحب اراده بشناسد کمتر بوده که پس از جریان‌های فیمینیستی این نگاه شکل می‌گیرد. دیدگاه شماری از بزرگان و اندیشمندان که طرفداران زیاد داشته‌اند نیز در شکل‌گیری باورهای مردان به زنان تأثیرگذار بوده متفاوت است.
فیودور داستایفسکی، می‌گوید زنان به خوبی مردان می‌توانند اسرار را حفظ کنند؛ اما به یک‌دیگر می‌گویند تا در حفظ آن شریک باشند؛ ولتر زنان را شبیه ماهی می‌پندارد که به دست‌آوردن آن‌ها آسان و نگه‌داشتن شان مشکل است؛ توماس دوار می‌گوید: شاه‌راه موفقیت پر است از زنانی که شوهران خویش را به پیش می‌برند و امام جعفر صادق زن را گردن‌بند می‌پندارد که به گردن انداخته می‌شود.
در باره برابری زنان کمتر سخن گفته‌اند؛ اما در مورد تفاوت‌ها و بدتر از همه در یافتن نکته‌ها منفی و بد برای زنان تا حد ممکن تلاش کرده‌اند. گفتار و نوشتار منفی و ابزار نشان‌دادن زن در اندیشه و کردار بزرگان و اندیشمندان بیش از حد خوانده می‌شود. در دیدگاه‌های که نقل شد، ابزاری‌ترین دیدگاه مربوط به امام جعفر صادق است. طبیعی است که پیروان این امام نیز گفته‌هایش را عملی می‌کنند. زیرا مذهبیان رفتار عقیدتی شان بر رفتار عقلانی می‌چربد. شلاق زدن زنان از سوی طالبان و به برده‌ی جنسی گرفتن آنان از سوی داعشیان ریشه در همین تفکر دارد.
در سال‌های پسین در افغانستان از دموکراسی، حق زن و آزادی بیان به حیث دست‌آورد یاد می‌شود. اما وقعیت این است که هنوز هم دیدگاه‌های بسیار افراطی و خشنی در برابر زنان وجود دارد. در شهرها و حتا کابل هر روز زنی قربانی می‌شود. در خیابان و در اداره‌ها زنان مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند. لباس زن مورد بحث است. موهای زن مناقشه‌برانگیز است. لبان و بلندی‌های تن زن، هردم ایمان مردی را تهدید می‌کند و جماعتی در موردش به بدگویی می‌پردازند. پدری دخترش را برای خاطر تن نغزش سلاخی می‌کند و گروه‌های تروریستی که قاتلان اصلی زنان و حقوق آنان هستند.
واقعیت این است که هنوز هم بحث انسانیت و برابری انسانی به حیث یک دیدگاه جمعی وارد اندیشه و ادبیات همگانی جامعه نشده‌است. هر وقت موفق شویم که انسانیت را جایگزین باورهای انسان‌ستیزانه کنیم، مطمینم جامعه‌ی سالم و توسعه‌یافته خواهیم داشت. زنان و مردان انسان‌های با هم برابرند. قید و شرط‌های شکننده در برابر زنان همه محصول باورهای ضد انسانی‌ست.
