هیچ توافق سیاسی خشونت علیه زن را کاهش نداده‌است

پس از سال‌ها جنگ متداوم به تازگی در اوج بحران سیاسی در افغانستان روزنه‌ای امیدی برای برقراری صلح هویدا شده‌است. یک هفته کاهش خشونت که یکی از پیش‌شرط‌های توافق ایالات متحده امریکا با طالبان بود، با موجی از استقبال و لبخند امید شهروندان پذیرایی شد. هرچند در جریان این هفته گروه طالبان در چندین ولایت اعمال خشونت نموده و بیش از بیست تن از نیروهای ملی دفاعی و امنیتی را قربانی کردند. اما بازهم امریکا، دولت افغانستان و همین‌طور ملت امیدوارند که این روند منجر به توافق صلح میان ایالات متحده و طالبان شده زمینه‌ی گفت‌وگوهای «بین‌الافغانی» صلح را فراهم سازد تا یک گام به صلح نزدیک‌تر شویم. هفته‌ی کاهش خشونت که در واقع آزمونی برای سنجش تمایل طالبان به صلح و قطع جنگ می‌باشد، کماکان از سوی آنان نقض شده‌است. اما این موارد در حدی نیست که بتواند نتیجه‌ی بیش از ده ماه مذاکرات طالبان و امریکا را به چالش بکشد. در جریان هفته‌ی کاهش خشونت شاهد بودیم که نهادهای حامی حقوق بشر، نهادهای بین‌المللی همکار در افغانستان و نهادهای ملی به شمول شهروندان از این طرح به صورت گسترده استقبال کردند. جوانان از رویاها و برنامه‌های شان در زمان پس از توافق صلح سخن گفتند. اما واقعیت این است که این یک هفته کاهش خشونت یک طرحی پیش‌زمینه برای یک توافق سیاسی میان ایالات متحده امریکا و گروه طالبان بود. سربازان افغانستان در چندین ولایت کشور بازهم کشته و زخمی شدند، کارمندان دولت افغانستان در سمنگان اسیر گرفته شدند. حتا اگر توافق سیاسی امریکا با طالبان منجر به آغاز مذاکرات صلح شود بازهم بحران سیاسی تصاحب قدرت در کابل همچنان پابرجاست. طالبان وجه‌ی سیاسی معتبرتری پیدا می‌کنند و در مذاکرات «بین‌الافغانی» نیز تفکر طالبانی از موضع قدرتِ برتر سخن خواهد گفت. بنابراین؛ ماشین جنگی طالبان به زودی خاموش نخواهد شد. حالا، آنچه به صورت دوامدار مایه‌ی نگرانی نهادهای حامی حقوق بشر و حامی حقوق زنان بوده و بیشتر شده بحث مصؤنیت حقوق و آزادی‌های زنان است. این یک نگرانی بجاست که زنان افغانستان از قدرتمندشدن طالبان و از افزایش خشونت بیم داشته باشند. چون هیچ توافق سیاسی‌ای تا اکنون منجر به کاهش خشونت از سر زن افغانستان نشده‌است. در چهل سال اخیر نظام‌های متعدد ایدیولوژیک و تروریستی حاکم شد. دموکراسی نیز پیک امیدی برای زنان افغانستان بود؛ اما آنچه هنوز پایدار مانده خشونت بر زنان است. چون خشونت علیه زن در افغانستان توسط گروه خاصی ویا فقط توسط طالبان اعمال نمی‌شود بلکه آنچه باعث پایداری خشونت علیه زن شده تفکر طالبانی‌ست. در جهان، زن افغانستان از دیرباز بدینسو فقط یک نظام حکمروایی دارد و آن نظام مردسالاری‌ست. تا زمانی که تفکر طالبانی پایه‌های حاکمیت نظام مردسالاری را استوار نگه می‌دارد، توافق سیاسی میان جناح‌های درگیر جنگ، صلح سیاسی، کاهش خشونت یک هفته‌ای، آتش‌بس و هر توافق دیگری که میان گروه‌های درگیر جنگ اتفاق بیفتد شاید بر وضعیت کلی جامعه تأثیرگذار باشد، اما خشونت را از زندگی زن افغانستان کاهش نمی‌دهد. سنگسار، تحقیر، اهانت، لت‌وکوب، سلب حقوق و آزادی‌ها، خشونت خانوادگی و محدودیت‌های دسترسی به کار و آموزش همچنان پابرجاست.