ایجاد صلح سراسری در کشور آروزی دیرینه و خواست جمعی مردم افغانستان است. موضوع اساسی که مذاکره در خصوص آن، قبل از سال 2010م، آغاز و تا امروز جریان دارد و تلاشهایی که مسیر پرفراز و نشیبی را طی سالیان زیاد پشت سر نهاده و اکنون که روزنهای از توافق گشوده شده است، از نگرانی جامعه مدنی و فعالان اجتماعی دربارهی وضعیت زنان پس از توافق صلح نیز نمیتوان با بیاعتنایی گذشت.
گروه طالبان بارها در مذاکرات شان گفتهاند که با زنان براساس شریعت اسلامی رفتار خواهند شد، موضعِ که به معنای محدودسازی بانوانی است که امروزه در شهرهای بزرگ کشور، بیش از 30 درصد دانشآموزان، 25 درصد نمایندگان پارلمان و نزدیک به 20 درصد نیروهای کار اجتماعی را تشکیل میدهند. اگر تصور کنیم که این دستآوردها به آسانی به دست آمده است، در واقع فریب بزرگ است. چرا که جامعهی زنان افغانستان برای دستیابی به جایگاهی که امروز در اختیار دارند، مشقتها و دشواریهای زیادی را پشت سر گذاردهاند، حال با جدی شدن پروسهی صلح و با استناد به مواضع رسمی طالبان در خصوص مشارکت زنان در اجتماعی، این دستآوردها با چالش جدی مواجه گردیده است، ما معتقدیم مذاکرات باید به گونهای انجام شود که در فردای روز توافق، زنان افغانستان عقبگرد نداشته باشند.
موضوع دیگری که بایستی به آن توجه جدی نمود مسألهی کارشکنیهایی است که با جدی شدن مذاکرات صلح در راستای گفتوگوهای صلح صورت میگیرد. بیش از یک ماه میشود، دو طرف از آمادگیها برای آغاز گفتوگوها خبر میدهند. دولت اخیرن از آمادگی کامل برای شروع مذاکرات خبر داده است. پیششرطهای که برای شروع مذاکرات تعین شده بود نیز عملی شد. اما هنوز گفتوگوها آغاز نشده است. ظاهرن طالبان کارشکنی دارند. دلیل این کارشکنیها هنوز مشخص نیست. آیا طالبان از استقلالیت لازم برای شروع و پیشبرد مذاکرات برخوردار نیستند یا چند دستگی و پراکندگی در میان آنان سبب شده است تا این مذاکرات آغاز نشود؟
با توجه به تعهدات بینالمللی برای شروع مذاکرات و توافق که میان طالبان و امریکا صورت گرفته است، میبایست گفتوگوهای صلح میان حکومت افغانستان و طالبان اکنون آغاز و مردم از جریان مذاکرات آگاه میشدند. انگار طالبان تن به گفتوگو نمیدهند و کار شکنی میکنند. گروه که برای آغاز مذاکرات این همه کارشکنی میکند، هیچ تعهدی در قبال فیصلههای خود نخواهد داشت. این همان نقطهی نگران کننده است.
طالب و باور طالبانی با حقوق و آزادیهای زنان دشمنی ریشهای دارند. گروه متخاصم و کارشکن که در عین زمان استقلالیت لازم برای انجام گفتوگوها را ندارد. اما انتظار میرود که حکومت و جامعهی جهانی از موضع قدرت با آنان وارد مذاکره شوند.
زنان افغانستان با تحمل قربانیهای فراوان به دستآوردهای نسبی دست یافتهاند که به هیچ صورت کافی نیست و باید به حقوق برابر جنسیتی در جامعهی خود برسند. توافق با طالبان و بهانههای کارشکنانهی آنان نباید به هیچ صورت این دستآوردهای نسبی را تحت شعاء قرار دهد. زنان امروز، زنان دو دهه پیش نستند. زنان امروز به هیچ صورت از موضع حق و آزادی خود عقب نخواهند کشید. هیچ گروهی نمیتواند در برابر حقوق انسانی و آزادیهای فردی آنان ایستادگی کنند. با این همه ما به فردای روشن توافق صلح امیدواریم.