ولایت دایکندی در سال گذشته به لحاظ افزایش خشونت علیه زنان در رده‌ی سوم قرار داشت. مسؤولان ریاست امور زنان و نهادهای عدلی و قضایی در دایکندی امسال نیز از افزایش خشونت علیه زنان خبر می‌دهند.
فقر، اعتیاد، پایین بودن سطح آگاهی، رسوم و عنعنات ناپسند، ازدواج‌های اجباری و زیر سن، فرار از دختران منزل به بهانه‌ی ازدواج و سنتی بودن جامعه‌ی دایکندی از عوامل افزایش خشونت علیه زنان در دایکندی پنداشته می‌شود. از سوی دیگر مشارکت کم‌رنگ زنان در نهادهای عدلی و قضایی، دسترسی قربانیان خشونت به عدالت را مختل کرده است.
نبود قاضی زن، کمبود دادستان‌های زن، نبود وکیل مدافع و مساعد حقوقی زن چالش‌های عمده‌ی زنان در نهادهای عدلی و قضایی دایکندی است.
با این وجود عاقله موسوی، دانش‌آموخته‌ی حقوق و علوم سیاسی تنها وکیل مدافع آزاد زن در ولایت دایکندی است که به تازه‌گی به عنوان وکیل مدافع آزاد در شهر نیلی مرکز ولایت دایکندی آغاز به فعالیت نموده است.
عاقله موسوی در سال ۱۳۷۳ در قریه‌ی اروس ولسوالی میرامور به دنیا آمده و تحصیلات ابتدایی خود را در لیسه‌ی دخترانه‌ی اسکان میرامور به اتمام رسانیده است. او در جریان تعلیم در مکتب به دیگران نیز آموزش داده است. عاقله دریک گفت‌وگو با هفته‌نامه نیمرخ می‌گوید: «در سال‌هایی که ما شامل مکتب شدیم کمتر کسی باسواد پیدا می‌شد که به ما درس بدهد. تا صنف دهم مکتب که رسیدیم دیگر کسی پیدا نشد به ما درس بدهد. بزرگان قریه ما تصمیم گرفتند از ولسوالی‌های دیگر معلم بیاورند، اما مردم با درس دادن معلم مرد به دختران مخالفت داشتند. وقتی هیج زنی پیدا نشد که بتواند از صنف دهم به بعد ما را درس بدهد مجبور شدند یک معلم مرد بیاورند. به خاطر استخدام یک معلم مرد از ولسوالی دیگر خیلی از دختران از درس و تعلیم باز ماندند؛ زیرا خانواده‌های شان دیگر اجازه ندادند درس بخوانند. من تصمیم گرفتم که به دختران پایین‌تر از صنف دهم درس بدهم تا دختران را اجازه بدهند که به مکتب بیایند .»
عاقله در سال ۱۳۹۴ خورشیدی بعد از سپری نمودن امتحان کانکور، در مرکز ولایت دایکندی وارد دانشگاه خصوصی ناصر خسرو شد ودر سال ۱۳۹۷ از رشته‌ی حقوق و علوم سیاسی سند فراغت گرفت. او در جریان تحصیل در دانشگاه نیز فعالیت‌های رضاکارانه و مقطعی در عرصه‌ی بهبودی وضعیت و آگاهی زنان داشته است.
«از وقتی که خودم را شناخته‌ام شاهد خشونت، بی‌عدالتی و تبعیض جنسیتی بین فرزندان پسر و دختر بودم. هرچه بزرگ‌تر شدم دامنه‌ی وسیع این‌ها را نیز تماشاگر بودم. ازهمان ابتدای درک خشونت علیه زن، به این فکر می‌کردم که چگونه می‌توانم زندگی یک زن را نجات بدهم، سطح خشونت را کاهش دهم ویا چگونه ثابت کنم که فرزندان پسر و دختر از هم فرقی ندارند؟ در دوره‌ی نوجوانی‌ام همواره این سوالات در ذهنم می‌چرخید تا این‌که بعد از ختم درس‌هایم از مکتب به این فکر افتادم که باید حقوق و علوم سیاسی بخوانم. در جریان تحصیلاتم در دانشگاه به دنبال شغل نیمه وقت بودم و به گونه‌ی مقطعی در بخش‌های سوادآموزی، آگاهی‌دهی و مساعدت‌های حقوقی فعالیت کردم و این فعالیت‌ها باعث شد که به شماری از ولسوالی‌های دایکندی سفر کنم و با مشکلات زنان در دیگر روستاها نیز آشنا شوم.»
عاقله یکی از اعضای فعال جامعه مدنی نیز بوده است. او می‌گوید بعد از ختم تحصیلاتش در سال ۱۳۹۷ خورشیدی، بسیار تلاش نمود که جواز وکالت بگیرد تا به گونه‌ی مستقل ایفای وظیفه نماید.
«وقتی از دانشگاه فارغ شدم درکنار شرایط بد اقتصادی و بیکاری بسیار تلاش کردم که در سال ۱۳۹۸ امتحان وکالت بدهم اما موفق نشدم؛ تا این‌که سرانجام امسال امتحان وکالت را موفقانه سپری نمودم و در اواخر ماه سرطان امسال جواز وکالت خود را گرفتم. یک دفتر اجاره کردم و اکنون بیش از دو ماه است که به حیث وکیل مدافع آزاد در مرکز دایکندی فعالیت می‌کنم. اکنون به اولین گام از آرزوهایم رسیدم. تلاش می‌کنم به زنان متضرر از خشونت کمک کنم که به عدالت دسترسی داشته باشند و همچنان از حقوق بشر آگاهی‌دهی کنم .»
عاقله موسوی اکنون تنها وکیل مدافع آزاد زن در ولایت دایکندی است. او می‌گوید با خود تعهد کرده است که پرونده‌های زنان متضرر از خشونت را به گونه‌ی رایگان پیش ببرد و برای دسترسی زنان متضرر از خشونت به عدالت در نهادهای عدلی-قضایی هیچ دستمزدی نگیرد. او علت این کار خود را فقر حاکم بر جامعه‌ی دایکندی، به خصوص زنان عنوان می‌کند. به گفته‌ی او، فقر باعث شده است که اکثریت زنان متضرر از خشونت به نهادهای عدلی و قضایی مراجعه نکنند.
برای بانو موسوی موفقیت های بیشتر تمنا دارم.
او بانوی با پشتکار، شایسته و توانمند است و یقینا برای دستیابی به اهداف و آرزو هایش موفق خواهد شد.