شهرداری کابل با وجود مخالفتهای شدید شهروندان و فرهنگیان کشور و اداره افغان فلم تخریب سینما پارک را آغاز کرد.
دیروز، 18 عقرب 1399 خورشیدی کاروانی از کارگران و دستگاههای تخنیکی شهرداری کابل به پارک شهرنو کابل آمدند تا یکی از قدیمیترین بناهای هنری-سینمایی افغانستان را تخریب کنند. همزمان با آن، شمار زیادی از شهروندان، فرهنگیان و هنرمندان کشور در شبکههای اجتماعی و رسانهها برای جلوگیری از تخریب این بنا دادخواهی کردند.

به تاریخ 29 اکتوبر 2020 امرالله صالح، معاون اول ریاست جمهوری با نشر اعلامیهای از شهرداری کابل خواست که سینماپارک را یا تخریب کند و ساحه را شامل پارک سازد و یا به شکل مدرن فعال سازد.
صالح: «از شاروالی کابل خواسته شد که سینمای پارک شهرنو را یا تخریب کند و ساحه را شامل پارک سازد – یا به شکل مدرن فعال سازد – ویا در مشارکت با تجار به یک مرکز فرهنگی اساسی تبدیل اش کند. وضعیت موجود قابل قبول نیست. عین تصمیم در ارتباط به سینمای خیرخانه گرفته شد. یا پارک تفریحی برای خانواده ها شود . یا کتابخانه واقعی و یا سینما به شکل با عزت آن فعال گردد. ساحه سینمای خیرخانه نیز از غصب و غرفه بازی آزاد شد.»
در واکنش به این تصمیم حکومت، افغان فلم(اداره سینمای افغانستان) با نشر اعلامیهای با تخریب سینما پارک مخالفت کرد.
اداره افغان فلم از شهروندان نیز خواست که برای جلوگیری از تخریب این سینمای قدیمی کشور دادخواهی کنند. « با ما همراه شوید تا از وقوع یک فاجعه بزرگ که به فرهنگ، سینما و تاریخ این شهر صدمه جبران ناپذیری وارد خواهد شد؛ جلوگیری کنیم.»

داکتر صحرا کریمی، رییس افغان فلم نیز در گفتوگویی با هفتهنامه نیمرخ گفت که موضع افغان فلم مشخص است؛ سینما پارک و دیگر تالارهای سینما تخریب نه بلکه بازسازی و ترمیم شود و مدیریت آن به اداره افغان فلم سپرده شود.
اما شهرداری کابل میگوید این سینما قابلیت بازسازی را ندارد.
داود سلطانزوی شهردار کابل گفت: «این سینما قابلیت ترمیم و بهسازی را نداشته، لازم است تخریب و دوباره براساس معیارهای جدید شهری نوسازی و بازسازی شود.»
شهرداری کابل نیز با نشر خبرنامهای گفت آقای سلطانزوی هدایت داده تا «با در نظرداشت ارزشها و ارج گذاری به جایگاه مسایل فرهنگی به طراحی جدید سینما پارک پرداخته؛ اسناد تخنیکی و تدارکاتی بازسازی پارک شهر نو و در آن محل برای ساختمان جدید سینما پارک آمادهگی کامل داشته و اقدامات لازم صورت گیرد.»

کار تخریب سینما پارک در اوج واکنشها و مخالفتهای مردم از سوی شهرداری آغاز شد.
صحرا کریمی، رییس افغان فلم نوشت که یک فکر و اندیشه ویران فقط به فکر ویرانی است.
او در مخالفت با تخریب سینما پارک از سوی شهرداری به دستور معاون اول ریاست جمهوری نوشت: «با یک تفکر ویران چه باید کرد؟
چقدر شرمآور است که نام کسی با ویرانی یک مکان فرهنگی سینمایی/ سینما پارک در تاریخ ثبت شود. پنجاه سال بعد صفحه تاریخ را ورق بزنی؛ بخوانی: فلان شخص در فلان سالها چون در حلقه قدرت و تصمیمگیری بود فرمان ویرانی سینما پارک را صادر کرد. مرا دیگر هیچ سیاستمداری شگفت زده نمیکند. یک فکر و اندیشه ویران فقط به فکر ویرانی است. از یک فرهنگ ویران که بیایی؛ فرهنگ ویرانی را ترویج میدهی. از یک ذهن ویران که بیایی؛ تفکر ویرانی را ترویج می دهی. با یک عملکرد و تفکر ویران چه باید کرد؟ #سینما_پارک_را_ویران_نکنید!»
امرالله صالح، معاون اول ریاست جمهوری اما به پاسخ افغان فلم و شهروندان اعلام کرد که من بنای کدام سینما را نه بلکه یک متروکهی معتادین را ویران میکنم.
صالح: «در جای سینمای پارک سالون عروسی ساخته نخواهد شد. بلند منزل ساخته نخواهد شد. به کدام تجار پاک و یا ناپاک به فروش نخواهد رسید. غرفه های غدای سردستی گذاشته نخواهد شد. در جای سینمای پارک یک محل فرهنگی که در آن نشست های فرهنگی در بهترین وجه آن برگزار گردد ساخته خواهد شد. جایی که شهریان کابل اعم از زن و مرد در رفتن به آن عار نداشته باشند و از حضور در آن لذت معنوی ببرند و تمام سهولت های شهری و مدنی در آن باشد. آخرین باری که در تعمیر کنونی خانواده ای به دیدن فلم رفته بود دوره داوود خان شهید بود و شاید قبل آن. این محل مدروک از سال ۱۳۷۲ تا حال محل فروش مواد مخدر و استراحت معتادین بود. من بنای کدام سینما را نه بلکه یک متروکه ای معتادین را ویران میکنم.»
در همین حال، فرهاد دریا از آوازخوانان مشهور کشور در نامهای به امرالله صالح، معاون اول ریاست جمهوری نوشت که «به نظر من نفْسِ عمل تخریب سینما پارک، تفاوتی با نفس تخریب بودا ندارد. بودا در مقیاس بزرگتر و جهانشمولتر آن مطرح است و سینماها در ابعادکوچکتر، و هردو از ارزشهای نگهداشتنی فرهنگی اند.»
گروه طالبان به تاریخ دوازدهم مارچ سال 2001 میلادی با تخریب مجسمههای بودا در بامیان، ویرانی یک فرهنگ و آثار باستانی 1600 ساله را جشن گرفتند. این گروه مخالفت شدیدی با هنر و سینما دارد و در زمان حاکمیت شان موسیقی و سینما را تحریم کرده بودند. هنرمندان و سینماگران کشور، اما سینما را نماد تمدن و ارزشهای فرهنگی جامعه دانسته خواهان تجدید نظر در این تصمیم حکومت شدهاند.
رویا سادات، از فلمسازان کشور در واکنش به تخریب سینما پارک خواستار حفظ این بنا به عنوان یادگار خاطرههای خوش زندگی امن مردمان کابل قدیم شد.
خانم سادات در فیسبوکش نوشته است که «سینما پارک مجموعهای از یادهای زیبای یک نسل است. زنی که سالهای زیاد عمرش را در جنگ و ناامنی سپری کرده است برای من نوشته هر وقت که گذرم به شهر نو میفتد با دیدن سینما پارک شوق و امیدی در دلم می نشیند، فیلم های کلاسیک چون برباد رفته، ال سید، فیلم های جیمز باند، ده فرمان و غیره را در همین سینما دیدیم…شنیدن خبر تخریب سینما پارک به اندازه یک انفجار و انتحار در دلم وحشت ایجاد کرد و بحال امروز مان گریستم، اگر رفاه و امنیت آن زمان نیست حد اقل خاطرات مان را زیر آوار نکنند…»
شاه حسین مرتضوی، مشاور ارشد رییس جمهور در امور فرهنگی حمایت جمعی از فرهنگ و میراثهای تاریخی را قابل ستایش خوانده و خواسته است که یک هفته به نهادهای مربوط فرصت داده شود تا در مورد حفظ، تخریب و نوسازی و یا بازسای سینما پارک تجدید نظر شود.
آقای مرتضوی در توییتی نوشته است که «نگرانیهای شماری از فرهنگیان، هنرمندان و فرهیختهگان کشور در رابطه به سینما پارک قابل درک است. به سهم خود موضوع را با مسوولان محترم شریک نموده پیشنهاد کرده ام برای یک هفته به وزارت اطلاعات و فرهنگ، شاروالی کابل و افغان فلم فرصت داده شود. نهادهای یاد شده در مشوره با فرهنگیان، سینماگران و هنرمندان روی بازسازی و نوسازی و یا طرحهای بدیل مشوره کرده، طرح ها و نظریات مکتوب خود را شریک فرمایند. حمایت جمعی از فرهنگ و میراثهای تاریخی قابل ستایش است.»
اما با وجود همه مخالفتها و دادخواهیها، بلدوزرهای شهرداری کابل از راه رسیده و تخریب سینماپارک را آغاز کردهاند.
سینما در دهه پنجاه و اوایل دهه شصت خورشیدی در افغانستان روند رو به رشدی را میپیمود، اما با آغاز جنگهای داخلی مختل شد و در دوره رژیم طالبان به قهقرا رفت. افغانستان حدود ۳۷ تالار سینما داشت که اکثریت مطلق شان تخریب شده، فقط دو تالار سینما سالم مانده که آنها هم تحت مالکیت و مدیریت شهرداری قرار دارد. اداره افغان فلم میگوید با وجود نشستهای مکرر با شهرداری هنوز نتوانستیم شهرداری را قانع بسازیم که مدیریت تالارهای سینما به افغان فلم بازگردد. سینما پارک که حدود 70 سال قبل در اواخر دهه پنجاه ساخته شده بود بیشتر فلمهای بالیوود و ساختههای داخلی را به نمایش میگذاشت.