شماری از بانوان در ولایت دایکندی می‌گویند پس از ابتلا به ویروس کرونا جنین‌های شان سقط شده‌اند. این بانوان به هفته‌نامه نیمرخ می‌گویند که مراجعه به مراکز صحی نیز نتوانسته جنین شان را نجات دهد. اثرهای کرونا و افسردگی ناشی از سقط جنین وضعیت ناگوار صحی و روانی را برای این بانوان در پی داشته است.
حنیفه بانوی 28 ساله است که در زمان شیوع ویروس کرونا در ولایت دایکندی باردار بوده است. او به هفته‌نامه نیمرخ گفت بعد از سپری نمودن یک دوره مریضی دشوار جنین شش ماهه‌اش را از دست داده است: «زمانی که ویروس کرونا در دایکندی پیدا شد حامله بودم. بسیار احتیاط می‌کردم که به کرونا مبتلا نشوم اما نمی‌دانم چگونه اتفاق افتاد که دچار سردردی شدید، تهوع و جان دردی بسیار شدید شدم. هر روز به شفاخانه می‌رفتم که سیروم و پیچکاری‌های تقویتی تزریق کنم. بعد به ذهنم رسید که یکبار آزمایش کرونا بدهم. متأسفانه نتیجه‌ی آزمایشم مثبت آمد. با روحیه‌ی بلند و تقویت زیاد با میوه و سبزی توانستم صحتیاب شوم. ولی بعد از گذشت دو ماه دیگر دچار خونریزی شدید شدم. وقتی به شفاخانه مراجعه کردم گفتند طفلت ضایع شده و دیگر نمی‌شود کاری کرد! بسیار ناراحت و مأیوس شدم. بسیار گریه کردم. تا حالا هم نتوانستم با موضوع از دست دادن طفلم کنار بیایم. به مرکز مشاوره‌ی روانی مراجعه می‌کنم می‌گوید افسردگی شدیدی گرفته‌ام و باید چندین جلسه با روان‌شناس داشته باشم.»
حنیفه می‌گوید تاکنون خستگی‌های مفرط و اضطراب با او همراه است و شب‌ها نمی‌تواند بخوابد.
زهرای 32 ساله بانوی دیگریست که پس از ابتلا به ویروس کرونا جنین شش ماهه‌اش را از دست داده است. زهرا در شهر نیلی زندگی می‌کند و چهار کودک دارد. او که پیش از این فرزندان سالم به دنیا آورده است، سقط جنین‌اش را تأثیر ابتلا به کرونا می‌داند.
زهرا گفت: «بسیار خوشحال بودم که دوباره صاحب طفل میشم اما یک روز دچار جان دردی شدیدی شدم که هیچ وقت تجربه نکرده بودم. سرفه شدید داشتم و همین طور نفس‌تنگی. خانواده‌ام گفتند که به کرونا مصاب شدیم. باور نکردم. برای تست کرونا به شفاخانه هم نرفتم. بسیار می‌ترسیدم از اینکه بگویند نتیجه آزمایش مثبت است. ولی علایم آن همه علایم کرونا بود. بدبختانه بعد از یک هفته جنین‌ام سقط شد.»
زهرا نیز مانند حنیفه اکنون از افسردگی ناشی از ویروس کرونا و سقط جنین‌اش رنج می‌برد. او می‌گوید زنان زیادی را می‌شناسد که وقتی به کرونا مصاب شده‌اند جنین‌های شان را از دست داده‌اند.
در همین حال، علی خان آرام، معاون ریاست صحت عامه‌ی ولایت دایکندی به هفته‌نامه نیمرخ می‌گوید تاهنوز مشخص نیست که آیا ارتباطی میان ابتلا به کرونا و سقط جنین وجود دارد یا نه؟
به گفته‌ی او، تاکنون 890 واقعه‌ی مثبت ویروس کرونا در دایکندی ثبت سده است، اما مشخص نیست که چه تعداد این رقم را زنان تشکیل می‌دهند.
معاون صحت عامه دایکندی می‌گوید: «در شفاخانه‌ی تجرید و تداوی مریضان کووید-19 در شهر نیلی تاکنون 890 واقعه‌ی مثبت ویروس کرونا به ثبت رسیده است. از این جمع 857 تن آنان صحت یاب شده و 33 تن دیگر فوت نموده‌اند. در این آمار تفکیک نکردیم که چقدر زنان و مردان را شامل می‌شود اما زنان نسبت به مردان کم‌تر مراجعه می‌کنند. تا هنوز این‌گونه آمار هم ثبت نکردیم که زنان باردار از اثر ویروس کرونا فوت شده باشند و یا طفل شان را از دست داده باشند.»
علی اکبر قاسمی از پرستاران شفاخانه ولایتی دایکندی مراجعه‌ی بانوان به شفاخانه به دلیل سقط جنین را می‌پذیرد. اما او می‌گوید تاکنون در این شفاخانه به صورت مشخص کدام مورد سقط جنین از اثر ابتلا به ویروس کرونا را ثبت نکرده‌اند.
همچنان بخوانید
آقای قاسمی گفت: «متأسفانه در ولایت دایکندی به دلیل اینکه زنان کارهای شاقه می‌کنند واقعات سقط جنین بسیار زیاد است. امسال هم در این بخش آمار بلندی داریم اما این آمار و ارقام به دلیل متأثر شدن زنان از ویروس کرونا ثبت نشده است و یا زنان مراجعه کننده به ما نگفته که به کرونا مصاب شده‌اند. از ماه حمل 1399 تاکنون 140 مورد واقعه‌ی سقط جنین در دایکندی به ثبت رسیده است. ولی ارتباط این وقایع با ابتلای مادران باردار به کرونا هنوز مشخص نیست.»
این یک نگرانی سراسری در سطح جهان برای زنان است. رویال کالج لندن و دانشگاه هواژنگ چین از جمله مراکز تحقیقاتی استند که در مورد خطرهای ویروس کرونا بر زنان حامله کار کرده‌اند. تاهنوز نتایج تحقیقات آنان نیز گواه این است که ویروس کرونا باعث سقط جنین نخواهد شد، اما تأثیراتی که ابتلا به ویروس کرونا بر مادر می‌گذارد، آیا سبب سقط جنین خواهد شد؟ هنوز مشخص نیست.
ولایت دایکندی منطقه‌ی کوهستانی در مرکز افغانستان است. در این ولایت یک مرکز صحی برای تجرید و تداوی بیماران کووید-19 وجود دارد. قرار است تا پنج ماه دیگر یک شفاخانه صد بستر دیگر نیز با بودجه‌ی 78 میلیون افغانی در شهر نیلی اعمار شود.
فعالان اجتماعی و باشندگان دایکندی از شیوع مجدد ویروس کرونا و کمبود امکانات صحی در این ولایت ابراز نگرانی می‌کنند.
مراکز صحی که برای تجرید کووید-19 در مرکز این ولایت قرار دارد فقط باشندگان مرکز می‌توانند از آن‌ها مستفید شوند.
روستانشینان و باشندگان ولسوالی‌ها به‌خاطر خرابی راه‌های مواصلاتی در این ولایت و آغاز فصل سرما و برف‌باری زمستان امکان دسترسی به این مراکز صحی را نخواهند داشت.
محمد انور شهاب، عضو جامعه مدنی در دایکندی با انتقاد از کمبود تجهیزات و امکانات صحی در این ولایت می‌گوید «در موج دوم ویروس کرونا و فصل زمستان بسیار سرد دایکندی، باشندگان روستاهای دوردست به‌خصوص زنان و نوزادان به دلیل نرسیدن خدمات صحی امکان دارد از بیماری کووید-19 تلف شوند.»
او از حکومت مرکزی می‌خواهد که حداقل شفاخانه‌های مرکز ولسوالی‌های دایکندی را تجهیز کند تا مرگ‌ومیر زنان و مبتلایان به ویروس کرونا کاهش یابد.
در همین حال، علی خان آرام معاون ریاست صحت عامه‌ی ولایت دایکندی می‌گوید در تمام ده ولسوالی دایکندی تیم‌های سیار جهت تشخیص مشکوکین ویروس کرونا ایجاد شده تا آنان را به مرکز ولایت جهت تداوی انتقال بدهند.
اما محمد انور شهاب می‌گوید که این تیم‌های سیار صحی به هیچ عنوان پاسخگوی نیازمندی‌های مردم دایکندی نخواهد بود. چون در فصل زمستان با مسدود شدن راه‌های مواصلاتی عبور و مرور اشخاص از ولسوالی‌ها به مرکز و از مرکز دایکندی به ولسوالی‌ها سخت می‌شود که ممکن تلفات مریضان افزایش یابد.
زنان روستاهای دوردست دایکندی که در جغرافیای خشن و به تعبیر رهبری دولت: «زندان جغرافیایی» زندگی می‌کنند، در چنگال فقر شدید اسیر اند و نبود مواد بهداشتی از مشکل‌های بارز آنان به شمار می‌رود.
