همزمان با طولانی شدن روند صلح، نگرانیهای زنان نیز افزایش یافته است. زنان در جنگ افغانستان بیشترین قربانی را پرداختند، اما اکنون از پروسه صلح که راهکار ختم جنگ شمرده میشود نیز هراس دارند. دلیل هراس زنان از صلح این است که مبادا ارزشها و دستآوردهای دو دهه اخیر شان قربانی معاملههای سیاسی میان جوانب دخیل در روند صلح گردد. نگرانی زنان نسبت به روند صلح از اینجا نشأت میگیرد که اعتماد به گروه طالبان کار دشواریست.
دولت افغانستان در ظاهر امر به حفاظت از حقوق زنان تعهد سپرده، اما از آنجایی که مواضع حکومت بارها در جریان این پروسه تغییر کرده، اعتماد به پایداری حکومت در حمایت از حقوق و آزادیهای زنان نیز امر سادهای نیست. اما بازیگران صلح که تنها افغانستانیها نیستند، سیاستهای بزرگ جهانی و کشورهای دخیل در جنگ افغانستان نیز در این پروسه سهم و صلاحیت تصمیمگیری دارند.
همانگونه که ما از ایالات متحده امریکا انتظار داریم خروجش از افغانستان مسؤولانه باشد و میپنداریم که ناتو و ملل متحد در قبال وضعیت افغانستان مسؤول اند، آنها نیز طبیعی است که براساس منافع ملی و پالیسیهای کلان جهانی و سیاستهای خارجی خودشان عمل کنند. اما مردم افغانستان به عنوان قربانی جنگ و مالک اصلی صلح باید یکدست به این مسأله فکر کنند که اگر حقوق زنان به عنوان مهمترین اصل حقوق بشر، قربانی معاملههای کلان سیاسی در روند صلح شود و یا پس از توافق صلح که طبعن طالبان سهیم قدرت و صاحب حق رأی در نظام خواهد شد، با محدودیت مواجه شوند، ممکن است یک بار دیگر رویداد تلخ دهه هفتاد خورشیدی را تجربه کنیم.
همگی به خوبی حس کردیم که روی کار آمدن یک جناح تندرو و یک رژیم استبدادی و مردسالار مثل طالبان نه تنها که زنان را از حقوق شان محروم میکنند بلکه با علم و پیشرفت، با توسعه و انکشاف، با وحدت ملی و برابری جنسیتی، با عدالت و سیستم شفاف حکومتداری، با انتخابات و دموکراسی، با فرهنگ و هنر، با تکنولوژی و آسایش و رفاه مردم نیز مشکل دارد. با توجه به رفتارها و گفتارهایی که گروه طالبان به عنوان یک جناح مذاکرات صلح از خود در دوحه، مسکو و اسلام آباد از خود نشان دادند، ناممکن است که به این گروه اعتماد کنیم. چون فکر طالبانی در عمل هر روز از مردم افغانستان قربانی میگیرد و فکر طالبانی هر روز از میز مذاکرات صلح صدای حکومت اسلامی بلند میکند. از همین رو، نگرانیهای زنان نسبت به آیندهی پروسه صلح بیشتر شده است.
برای اطمینان از اینکه صلح منجر به بازگشت محدودیت بر زنان نخواهد شد و این گروه پس از سهیم شدن در قدرت برای اعمال خشونت و محدودیت بر زنان تلاش نخواهند کرد، خوب است که هماکنون خود زنان، دولت افغانستان و جامعه جهانی به هر طریق ممکن از این امر مطمئن شوند.