امروز(شنبه، 25 دلو 1399 خورشیدی) برابر است با روز جهانی رادیو. 13 فبروری در سال 2010 از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی رادیو نام‌گذاری شد. رادیو در افغانستان پیشینه‌ی 94 ساله دارد.
برای نخستین بار در ماه حمل سال 1305 خورشیدی در عصر امان‌الله خان نشرات رادیو در افغانستان آغاز شد.
نخستین رادیو در افغانستان به نام «رادیو کابل» از ساختمانی به نام «کوتی لندنی» نشرات داشت که در سال 1342 خورشیدی به «رادیو افغانستان» تغییر نام یافت.
نخستین گویندگان زن
رقیه حبیب ابوبکر و گویا اعتمادی نخستین گویندگان رادیو به زبان فارسی؛ مستوره و عبدالجبار نخستین گویندگان رادیو به زبان پشتو بوده‌اند.
اما دکتر عبدالاحمد جاوید که مدتی مسوول رادیو کابل بوده، گفته است قبل از رقیه ابوبکر صدای یک گوینده زن که از ترک‌های ترکیه بوده از رادیو پخش شده است.
آقای جاوید گفته است: «ما برای نخستین بار اعلانی را توسط یک زن که خودش ترک بود و شوهرش افغان، پخش کردیم، که حتا سواد خواندن و نوشتن فارسی را نداشت. ما فارسی را به الفبای لاتین می نوشتیم و او آن را می‌خواند.»
طبق گفته‌ی آقای جاوید نخستین زن افغان که صدایش از طریق رادیو پخش شده است، دختر خردسالی به نام مسعوده جلال بوده که اعلان رادیویی را خوانده است.
ولی اولین زنی که صدایش به صورت مطلق از رادیو پخش شد، رقیه ابوبکر یا رقیه حبیب بود که ما به خانه اش با دستگاه تیپ ریکادر(ضبط صوت) رفتیم و صدایش را ضبط کردیم. او در باره «زن و جامعه» یک سخنرانی کرد که ما آن را ضبط کردیم و از رادیو پخش شد.
اولین ترانه با صدای زن
به گفته‌ی ظاهر طنین در کتاب «افغانستان در قرن بیستم» در فضای تعصب آلود آن روز افغانستان، زمزمه آهنگی با صدای یک زن، کمتر از یک انقلاب نبود.
برای نخستین بار در سال 1325 خورشیدی دو آهنگ با اجرای دختر کوچکی به نام فرشته از طریق رادیو پخش می‌شود که از سوی شهروندان کابل به گرمی استقبال می‌شود.
شهلا نام مستعار سامعه میرزاد بود. سامعه دومین دختری بود که صدای آوازخوانی‌اش از رادیو افغانستان پخش شد.
خاطرات سامعه
سامعه میرزاد در خاطرات خود در کتاب «خاطرات اولین لیسه دختران افغانستان» نوشته است که او علاقه زیادی به آوازخوانی داشته و روزها دور از چشم خانواده و مدیران، از مدرسه فرار می‌کرده و خود را به رادیو می‌رسانده است تا آواز بخواند: «هیچ وقت فراموشم نمی‌شود که هوا سرد بود و من نمی‌توانستم از دیوار مدرسه بپرم دم دروازه‌ی مدرسه با یکی از دوستانم رفتم و یک کمی منتو برای نگهبان خریدم و دوستم با او سرگرم صحبت شد تا من بتوانم فرار کنم. یک آهنگ فوق‌العاده مقبول را در رادیو ضبط کردم که شعر آن از عبدالحق واله بود. …وقتی خانه رفتم، پدرم گفت چرا این قدر دیر خانه آمدی؟ گفتم با همصنفانم تکیه خانه/حسینیه رفته بودم. به من گفت در آنجا گریه کردی؟ گفتم بلی! گفت فکر نکنی از رادیو رفتنت خبر نشده‌ام. باور کنید، ده شاخه درخت بید را بر سرم شکست، مرا به حدی لت‌وکوب کرد که از الله گفتن ماندم. باز گفت رادیو می‌روی؟ گفتم بلی! تا اینکه خودش ضعف/غش کرد.»
بعد از سامعه، آزاده، ناهید و زنی نابینا به نام عالمتاب در رادیو آواز خواندند و از این میان فقط آزاده سال‌های زیادی در رادیو آوازخوانی کرد.
پروین
خدیجه، زنی که با نام مستعار پروین وارد رادیو شد و در ماه حوت سال 1329 خورشیدی صدایش را از طریق فریکانس رادیو کابل پخش کرد. صدای او نیز برای نخستین بار با آوازخوانی در امواج رادیویی رادیو کابل طنین انداخت.
آهنگ «گلفروش» که از بهترین‌های موسیقی سنتی افغانستان است، در سال 1330 خورشیدی در استدیوی رادیو کابل در حالی ضبط شد که خدیجه به خاطر هراس از برخورد مردم، با چادر برقع وارد استدیو شده بود. او تا آغاز جنگ‌های داخلی 135 آهنگ ضبط و پخش کرد.
از گویندگان نامدار افغانستان شفیقه حبیبی، است که در مصاحبه با هفته‌نامه نیمرخ گفت از سال 1340 به صورت رسمی در رادیو افغانستان به عنوان گوینده فعالیت را آغاز کرده و حدود 35 سال تا 1375 خورشیدی خبرهای ساعت هشت شب را خوانده است.
برخی از اطلاعات این گزارش از مطلب بصیراحمد حسین‌زاده گرفته شده است که در سال 2011 میلادی در بخش فارسی بی‌بی‌سی با عنوان «از رادیو کابل تا رادیو افغانستان، صدایی ۸۵ ساله» منشتر شده است.
