گفت‌وگوی مریم شاهی، سردبیر هفته‌نامه نیمرخ با کریمه حامد فاریابی، وزیر اقتصاد افغانستان
حدود شش میلیون زنان خانه‌دار داریم و برنامه‌هایی داریم که آن‌ها را چگونه تبدیل به نیروی مولد کنیم و برای عرضه تولیدات زنان بازار ایجاد کنیم. این‌ها سخنان کریمه حامد فاریابی، اولین وزیر زن از دیار میمنه است که رهبری وزارت اقتصاد افغانستان را برعهده گرفته است. کریمه را بسیاری از فاریابی‌ها می‌شناسند. او که حدود بیست و پنج سال از عمرش به عنوان پزشک و همکار نهادهای بین‌المللی برای بهبود صحت زنان و اطفال و بخش‌های انکشافی در مناطق محروم کار کرده است، اکنون برنامه‌هایی برای بهبود وضع اقتصادی زنان دارد، از زنان متشبث حمایت کند. زنان بیشتری را در بخش‌های مختلف وزارت اقتصاد براساس مهارت‌هایشان بکار گیرد و فضای امن برای زنان در این وزارت بوجود آورد.
از قالین‌بافی تا طبابت
زن بودن و طبابت دو موضوعی است که کریمه حامد فاریابی در دوره رهبری خود در وزارت اقتصاد مهم می‌داند. او به نیمرخ می‌گوید: «زنان در رهبری اقتصادی بهتر از مردان عمل می‌کنند؛ چون اداره اقتصادی خانواده را به عنوان یک مملکت کوچک برعهده دارند. من (بعنوان یک زن) هستم که از نیازهای طفلم، از گرسنگی فرزندان و تنظیم اقتصادی خانوار می‌فهمم. بسیاری از من می‌پرسند پزشکی به وزارت اقتصاد چه ربطی دارد و پاسخ من این است که پزشکان همیشه با اقتصاد سر و کار دارند؛ چون بیماری به اقتصاد مرتبط است. همانطور که مصونیت غذایی یکی از دغدغه‌های داکترهاست. وقتی اقتصاد خانوار ضعیف باشد، مصونیت غذایی نیست. اقتصاد به طور مستقیم به پزشکی مربوط است.»
کریمه دوره قبل از جنگ‌های دهه هفتاد را بخاطر می‌آورد که معلم مکتبش با خواهر و پدرش در حمله مخالفان دولت کشته شدند. آن‌ها در همسایگی پدر کریمه زندگی می‌کردند. آنوقت دختر قالین‌بافی بود که با تشویق‌های پدرش کتاب می‌خواند و سعی می‌کرد، هزینه کتابچه و قلمش را از این راه تامین کند و کمکی برای پدرش باشد که بخاطر نداشتن عضو حزب کمونیستی از کار در اداره اخراج شده بود. آن حمله و مرگ معلم مکتب کریمه که دختر جوانی بود و بعد از آن، دیدن دختری که بعد از دیدن طیاره‌های بمب افکن و انفجارهای ناشی از آن، دچار شوک شده بود، همه و همه باعث شد تا کریمه به این نتیجه برسد که درس بخواند و روزی پزشک شود، بخصوص اینکه پدر کریمه، عبدالمومن حامد فاریابی، طبیب در زمینه نباتات بود و از آخرین شاعران سبک هندی نیز محسوب می‌شد.
گرفتن حق مهریه
هر چند تحصیل در فاکولته/ دانشکده طب خالی از مشکل نبود. مخالفت کاکاها با تحصیل برادرزاده‌شان که ناشی از نگاه مردسالارانه بود، هر چند با تشویق‌ها و حمایت پدرش، مانع تحصیل کریمه نشد اما انگیزه‌ای شد که در فعالیت‌های آینده‌اش برای دادخواهی از حقوق زنان فعالیت کند. خانم فاریابی مدتی به عنوان رئیس بخش زنان حزب جنبش اسلامی در فاریاب فعالیت کرد و مدتی دیگر بعنوان فعال مدنی، صدای دادخواهی زنان فاریاب شد. در یکی از فعالیت‌هایی که در آن پیشگام شد، گرفتن حق مهریه‌اش بود که پیش از این بنام زن ولی به کام اطرافیان می‌شد و او در دادگاه مهریه‌اش را مطالبه کرد. بعد از آن راهی باز کرد تا زنان دیگر هم مهریه‌شان را مطالبه کنند. او می‌گوید: «من بیشتر از اینکه یک مرد باشم، به عنوان یک زن بهتر می‌توانم اقتصاد را مدیریت کنم. از روزهای پر از رنج و دردی که گذراندم سخنی نمی‌گویم و افتخار می‌کنم که یک زن هستم.»
او از برنامه‌هایش برای زنان می‌گوید و اینکه کمیته‌ای برای مقابله با آزار جنسیتی و تدوین یک طرزالعمل در وزارت ایجاد کرده است. او می‌افزاید: «ما جلسه داشتیم و بر این مساله تاکید داشتیم که فضای مصون کاری برای خانم‌ها فراهم شود و هر کس از این مساله عدول کند، عقب‌نشینی وجود ندارد.»
خانم فاریابی غرفه‌ای را هم برای عرضه بعضی خدمات صحی برای زنان و اطفالشان در وزارت اقتصاد ایجاد کرده است تا بخشی از مشکلات صحی زنان شاغل در این وزارت را پاسخگو باشد.
وی تاکید می‌کند: «در چهار سال گذشته میزان حضور زنان در وزارت اقتصاد 3 درصد افزایش داشته است و ما تلاش می‌کنیم زنان بیشتری را به کار گیریم و این آمار را به 20 درصد افزایش دهیم اما به معنای این نیست که زنان بدون توجه به مهارت‌هایشان در بست‌های وزارت اقتصاد مشغول به کار شوند و دانش و مهارت تخصصی زنان برای گزینششان در نظر گرفته می‌شود.»
