یکی از مسائلی که در ضمن عقد نکاح مطرح میباشد اظهار اراده طرفین عقد نکاح (دختر و پسر) است. اعلان اراده که همان رضایت دختر و پسر است، باید قبل از عقد نکاح به شکل صریح اعلام گردد، در غیر اینصورت عقد نکاح به شکل صحیح واقع نمیشود. علاوه بر آن اهلیت از دیگر شرایط انعقاد عقد نکاح میباشد و اهلیت به معنای توانایی تصرف حقوقی برای طرفین است، سن اهلیت قانونی در عقد نکاح برای دختر 16 و برای پسر18 سال مکمل شمسی است. در ارتباط با دختران زیر سن 16 سال بحث ولایت و انعقاد نکاح توسط پدر و جد پدری در عقد نکاح مطرح می باشد. «ولایت در اصطلاح فقهی و حقوقی به معنای سلطه و اقتداری است که قانون به جهتی از جهات به کسی می دهد که امور مربوط به غیر را انجام دهد و کسی که این سمت را دارد ولی نامیده می شود.» در بحث ازدواج دختران، قانون مدنی و قانون احوال شخصیه ازدواج صغیر زیر سن 15 سالگی را ممنوع دانسته است و در مورد دختران بالای15 تا 16 ساله اختیار ازدواج را به ولی قهری (پدر و جد پدری) داده است.
سوال این است که آیا ولی صغیر میتواند او را به ازدواج شخص دیگر بدون رضایت او درآورد یا خیر؟ با رجوع به مجموع قوانین موضوعه رویکرد متفاوتی در ارتباط با این موضوع وجود دارد، ماده 77 قانون مدنی افغانستان نکاح دختر صغیر را با اجازه اولیاء قانونی آنها صحیح میداند. و ماده 98 قانون احوال شخصیه به طور کلی ایجاب و قبول زوجین را شرط نفوذ عقد نکاح میداند. به نظر میرسد در حالت کلی رویکرد قانون مدنی و قانون احوال شخصیه در مورد نکاح دختر توسط ولی قهری صحت نکاح به لحاظ شرعی و قانونی است، چون اصل بر این است که مصلحت دختر صغیر در مورد این نکاح توسط ولی در نظر گرفته میشود و دختر حق فسخ چنین عقدی را ندارد، مگر اینکه دختر ثابت نماید عقد نکاح به مصلحت او صورت نگرفته است.
اما رویکرد قانون منع خشونت علیه زنان در این مورد به گونهای دیگر است و نه تنها چنین نکاحی را قابل فسخ از طرف دختر دانسته بلکه ضمانت اجرایی(مجازات) برای ولی دخترکه او را به اجبار به نکاح دیگری درآورده است و کسی که با او ازدواج کرده است، در نظر گرفته و این ضمانت اجرا حبس متوسط به مدت دو سال است.
به نظر میرسد قانون منع خشونت علیه زنان در مورد ولایت در نکاح با قانون مدنی وقانون احوال شخصیه اهل تشیع تعارض داشته و در مقام تعارض مقررات قانون منع خشونت علیه زنان قابلیت اجرایی را دارد و در صورتی که دختر به ازدواج خود توسط ولی رضایت نداشته باشد، میتواند از محکمه تقاضای فسخ عقد نکاح خود را کند.