دفتر هیأت معاونت ملل متحد در افغانستان(یوناما) گزارش داده است که تلفات افراد ملکی پس از آغاز مذاکرات صلح افزایش یافته است.
براساس گزارشی که یوناما روز سهشنبه، پنجم حوت 1399 خورشیدی منتشر کرد در سال 2020 میلادی نزدیک به 9 هزار فرد ملکی در افغانستان کشته و زخمی شدهاند.
زنان و کودکان
براساس گزارش یوناما به صورت کل، تلفات افراد ملکی در سال 2020 میلادی به 8820 تن میرسد که از این جمله 3035 نفر کشته شده و 5785 نفر زخمی شدهاند.
زنان و کودکان 43 درصد کل قربانیان را تشکیل میدهند. 1150 زن و کودک کشته شده و 2615 تن دیگر زخمی شدهاند.
یوناما گفته است 1146 زن شامل 390 کشته و 756 زخمی، در جمع قربانیان قرار دارند که 13 درصد کل تلفات ملکی در کشور طی یک سال گذشته را تشکیل میدهند.
براساس گزارش ملل متحد، 2619 کودک در جمع قربانیان قرار دارند که شامل 760 کشته و 1159 زخمی میشود. در سال 2020 میلادی 30 درصد تلفات ملکی را کودکان تشکیل میدهد.
سیاست در قطر، جنگ در افغانستان
گفتوگوهای صلح میان هیأتهای مذاکره کننده دولت و گروه طالبان با تشریک مساعی بینالمللی به تاریخ 12 سپتامبر 2020 در قطر آغاز شد. این گفتوگوها پس از یکونیم دهه تلاشهای سیاسی دولت و جامعه جهانی آغاز شده است. پس از توافقنامه صلح که میان امریکا و گروه طالبان مبنی بر کاهش خشونت و خروج نیروهای ناتو از افغانستان امضا شده بود، انتظار میرفت جنگ در کشور کاهش یابد. اما یوناما گزارش جدید ملل متحد نشان میدهد که نه تنها این توافقنامه و مذاکرات صلح نتوانسته است از میزان آسیب به افراد ملکی که شاخص اصلی میزان خشونت است، کاهش بدهد؛ بلکه میزان خشونتها با آغاز مذاکرات سیاسی در قطر افزایش یافته و عواقب نگرانکنندهای نیز در پی دارد.
یوناما ابراز نگرانی کرده که مذاکرات صلح به جای آنکه زمینهساز کاهش خشونت شود، باعث افزایش کشتار در افغانستان شده است. به طور نمونه: در ربع چهارم سال 2020 که اوج چانهزنیهای سیاسی در قطر بود، کشتار افراد ملکی و قتلهای هدفمند نسبت به زمان مشابه در سال 2019 میلادی، 45 درصد افزایش یافته که یوناما آن را «جهش نگران کننده» خوانده است.
عاملان رویدادها
یوناما در این گزارش تلاش کرده است که عاملان کشتار افراد ملکی در افغانستان را ردیابی کند.
یوناما گفته است که گروه طالبان، داعش، نیروهای ملی دفاعی و امنیتی افغانستان و نیروهای ناتو مستقر در افغانستان عاملان این کشتارها هستند، اما در برخی رویدادها عاملان کشتار افراد ملکی شناسایی نشده است.

در جریان سال 2020 میلادی:
- گروه طالبان عامل 46 درصد تلفات ملکی است؛ 1470 نفر را کشته و 2490 نفر را زخمی نمودهاند.
- داعش عامل 8 درصد تلفات ملکی است؛ 213 نفر را کشته و 460 نفر را زخمی نمودهاند.
- عناصر نامشخص مخالف دولت عامل 9 درصد تلفات ملکی است؛ 202 نفر را کشته و 624 نفر را زخمی نمودهاند.
- نیروهای دولتی عامل 22 درصد تلفات ملکی است؛ 674 نفر را کشته و 1232 نفر را زخمی نمودهاند.
- نیروهای خارجی عامل یک درصد تلفات ملکی است؛ 89 نفر را کشته و 31 نفر را زخمی نمودهاند.
- داعش عامل 8 درصد تلفات ملکی است؛ 213 نفر را کشته و 460 نفر را خمی نمودهاند.
- 205 نفر دیگر از سوی نیروهای مسلح طرفدار دولت کشته و زخمی شده که 2 درصد کل تلفات ملکی را تشکیل میدهد.
- · 13 درصد دیگر که شامل 309 کشته و 821 زخمی میشود در جریان درگیری میان جنگجویان طالبان و سربازان دولت و نیروهای خارجی قربانی شدهاند.

از جمله نزدیک به 9 هزار فرد ملکی طی یک سال گذشته، 36 درصد در اثر جنگهای زمینی، 26 درصد در اثر انفجار موادهای انفجاری تعبیه شده، 8.5 درصد در حملههای انتحاری، 14 درصد در ترورهای هدفمند، 8 درصد در اثر حملههای هوایی، 4.5 درصد توسط موادهای انفجاری باقیمانده از جنگ و 3 درصد دیگر در اثر رویدادهای دیگر کشته و زخمی شدهاند. نزدیک به سه هزار تن آنان در ربع اخیر سال و پس از آغاز مذاکرات صلح قربانی شدهاند.

دیبرا لاینز، نماینده خاص سرمنشی ملل متحد برای افغانستان در واکنش به افزایش تلفات ملکی پس از آغاز مذاکرات صلح گفته است که «سال 2020 میتوانست سال صلح در افغانستان باشد. در عوض، هزاران فرد ملکی افغانستان به دلیل درگیریها از بین رفته است.»
خانم لاینز افروده است که طرفهای درگیری باید برای جلوگیری از آسیب رساندن به افراد ملکی گامهای عملی و مشخصی بردارند که بهترین گزینه برقراری آتشبس است.
رییس یوناما همچنان گفته است که با این رویه کشتن افراد ملکی در افغانستان، عواقب ویرانگری در پی خواهد داشت: «تعداد روزافزون زنان، مردان، پسران و دخترانی را که از درگیریها متاثر شدهاند باید به خاطر داشت. آنها عزیزان خود را از دست داده، زخم برداشته، مجبور به ترک خانههای خود شده و با مشکلات اقتصادی و اجتماعی مواجه شدهاند. در بسیاری از موارد آنها احساس میکنند که فراموش شدهاند. آنها میخواهند که غم و اندوه آنها نادیده گرفته نشود، صدای آنها شنیده شود و درگیریها پایان یابد. 2020 سالی بود که مردم به صلح امیدوار بودند، ولې درعوض با خشونتهای بیشتری روبرو شدند.»
وزارت دفاع در واکنش به نشر این گزارش یوناما از پذیرش مسئولیت 22 درصد کشتار افراد ملکی سر باز زده و خون تمامی قربانیان جنگ در کشور را به عهدهی طالبان میداند.

شاه محمود میاخیل، معاون اول وزارت دفاع ملی روز سهشنبه، پنجم حوت 1399 خورشیدی در برنامه گزارشدهی دولت به ملت گفت: گروه طالبان جنگ را آغاز کرده، جنگ را ادامه میدهد و آتشبس را قبول ندارند و به گروههای تروریستی خارجی پناه میدهند؛ پس هرگونه قربانی که مردم در این جنگ متحمل میشوند، مسئولیت آن به گونه مستقیم به عهده طالبان است.
