زنان در سالی که گذشت؛ وضعیت رو به بهبود زنان جهان و حذف هدفمند زنان افغانستان
هر چند آغاز سال شمسی جهان شاهد قرنطینه سرتاسری بود و در این مدت آمار خشونت خانگی علیه زنان در شماری از کشورهای جهان افزایش قابل ملاحظهای داشت اما با مدیریت بحران کشورهای متبوعشان، این مشکل به زودی کمرنگ شد، بررسی دیگر وقایع خبری نشان میدهد که رهبران زن کارنامه درخشانی از رهبری کشورهایشان در دوره قرنطینه و مدیریت بحران کرونا بر جای گذاشتند. خبرها از نقاط مختلف جهان حاکی از بهبود وضعیت زنان در عرصههای شغلی و حقوق و آزادیهایشان بود اما زنان افغانستان در سالی که گذشت، بیسابقهترین خشونتها را نسبت به 19 سال گذشته تجربه کردند. در همین سال تهدیدهای فزاینده و ترورهای هدفمند برای خفه کردن صدای زنان از ترور زنان فعال در رسانهها و نهادهای عدلی و قضایی گرفته تا منع آوازخوانی دختران بالای 12 سال در مکاتب و نگرانیها از معامله حقوق و آزادیهای زنان در میز مذاکرات صلح با طالبان که هنوز یکی از دغدغههای مهم زنان است، بخشی از این خشونتها را شامل میشود. نشریه نیمرخ به بخشی از این رویدادها اشاره کرده است.
افغانستان؛ سرود در میان ترور و خون
- سال 1399 با شیوه ویروس کرونا در سراسر جهان آغاز شد، در دورهی قرنطینهی ویروس کرونا سطح خشونت علیه زنان افزایش داشت. در شش ماه اول سال ۱۳۹۹ که دوره قرنطینه و وضعیت اضطراری کرونا بود ۲۵۸۲ قضیه خشونت علیه زنان در وزارت امور زنان در افغانستان ثبت شد.
- اهدای جوایز ویژه زنان شجاع از طرف وزارت خارجه آمریکا به مناسبت هشت مارچ به فاطمه خلیل، کارمند سابق کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، شرمیلا فروغ، رئیس پیشین بخش جنسیت ریاست امنیت ملی، مریم نورزاد، پرستار، فاطمه رجبی، افسر پیشین پولیس، فرشته، افسر پیشین پولیس در اداره امور زندانها در قندهار، ملاله میوند، فعال حقوق زن و گرداننده تلویزیون خصوصی انعکاس در ننگرهار و فرشته کوهستانی، فعال حقوق زن در کاپیسا به صورت مجازی در واشنگتن برگزار شد. تمام این زنان در افغانستان ترور شدند.
- وزارت معارف حضور دختران بالاتر از سن 12 سال در گروههای سرودخوانی ممانعت کرد و اعلام کرد از این به پس دختران نمیتواند در محفلها سرود بخواند.
- همزمان با مذاکرات صلح حکومت با طالبان، جمعی از زنان افغانستان کارزاری را تحت نام «روایت زنانه» در شبکههای اجتماعی ایجاد کردند، هدف از این کارزار همصدایی زنان شهرنشین و روستایی برای دادخواهی از حقوق انسانی آنها گفته شده است.
- افغانستان برای اولین بار عضویت کمیسیون امور زنان سازمان ملل متحد را دریافت کرد. افغانستان برای یک دوره چهار ساله از 2021 تا 2025 میلادی، عضو این کمیسیون خواهد بود. هند و چین نیز برای به دست آوردن عضویت در این کمیسیون با یکدیگر رقابت کردند اما فقط هند توانست آرای لازم را برای عضویت در کمیسیون امور زنان ملل متحد بدست آورد.
جهان؛ آغاز خشونتبار و سرانجام خوشایند
- در سطح جهان بسیاری از دولتها اعلام کردند که آمار خشونت خانگی در دوران قرنطینه افزایش داشته است. به صورت نمونه در فرانسه در هفته اول اعمال محدودیت خروج از خانه آمار خشونت خانگی تا یک سوم افزایش داشت. به گزارش کمیسیون ملی حقوق زنان هند، در هفته اول ممنوعیت خروج از خانه در این کشور، آمار خشونت خانگی دوبرابر شد. بر اساس تحقیقات میدانی در ترکیه که بین سوم تا هشتم اپریل انجام شد، در این کشور نیز خشونت از جانب مردان در خانه افزایش چشمگیری یافت. این پدیده به حدی فراگیر شد که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل بهشدت از آن انتقاد کرد و از تمامی دولتها خواست برای جلوگیری از گسترش خشونتها اقدام کنند.
- بررسیهای جهانی نشان داد: در کشورهایی که رهبران آن خانم بودند، در مبارزه با ویروس کرونا موفقتر بودند. خانم جاسیندا آردرن، نخست وزیر نیوزیلند، انگلا مرکل، صدراعظم آلمان و شیخ حسینه واجد، نخست وزیر بنگلادش از جمله این رهبران موفق محسوب می شوند.
- برای اولین بار در تاریخ ایالات متحده امریکا یک زن سیاه پوست معاون رئیس جمهور امریکا، کاملا هریس، اولین معاون رئیس جمهور زن در این کشور محسوب میشود.
- رئیسجمهور میانمار خانم آنگسان سوچی توسط کودتایی از ریاستجمهوری حکومت برکنار شد و ارتش حاکمیت آن کشور را برعهده گرفت.
- برداشتن برخی از قیودات در کشور عربستان سعودی بود. در این کشور زنان اجازه داده شد که رانندگی کنند. نمایشگاه مد لباس با همکاری طراحان عربستانی و بلژیکی در ریاض، سفارت بلژیک برگزار شد
- وزارت خارجه امریکا به مناسبت روز زن به بیست و یک زن مدال شجاعت داد. هفت تن این بانوان افغانستانی بودند که در حملات هدفمند کشته شده بودند. این زنان برای حقوق بشر، ایجاد عدالت و برابری جنسیتی و بهبود زنان در جامعه کار کردند.
- فرانسه از حضور زنان با بدن برهنه در سواحل دفاع کرد. این در حالی است که چند روز پیش، چند مامور پلیس، زنان را از این کار ممانعت کرده بود.
- برای اولین بار بعد از چند دهه، زنان روسی توانستند محدودیت اشتغال به کار در این کشور را از بین ببرند. زنان روسی کنترل قطارهای شهری را برعهده گرفتند.
- دادگاهی در مصر حکم زندان دو زن را به جرم به اشتراک گذاشتن «ویدئوهای منافی عفت» در شبکه اجتماعی تیکتاک که سال گذشته صادر شده بود لغو کرد.