چگونه کاندوم، مذهب و قانون را به عقب راند؟

ماجرای مبارزات زنی برای حق پیشگیری از بارداری

هر چند اغلب اوقات این گونه تصور می شود که کاندوم یک وسیله محافظتی مردانه است اما شاید برای شما جالب باشد که برای بدست آوردن حق استفاده از کاندوم و پیشگیری از بارداری، زنی به نام مارگارت سنگر سال‌ها مبارزه کرده است. هر چند دادگاه و کلیسا برای مدت های طولانی در برابر تلاش های مارگارت برای حق پیشگیری از بارداری مقابله و مقاومت کرد اما در برابر استفاده از کاندوم نتوانست سرسختی نشان دهد.

«به شوهرت بگو روی بام بخوابد»

در سال ۱۹۱۲ پرستاری به نام مارگارت سنگر اغلب با زنان فقیری کار می‌کرد که از زایمان‌های مکرر و سقط جنین‌های عمدی رنج می‌بردند. مادرش در طول ۲۲ سال، هجده مرتبه باردار شد و در سن پنجاه سالگی از بیماری سل و سرطان دهانه رحم جان خود را از دست داده ‌بود. او به دنبال راهی بود برای نجات زنان از این همه آزاری که روح و جسم‌شان را درگیر می‌کرد. پس از یک موردِ بسیار غم‌انگیزِ پزشکی برای مرگ مادری که در یکی از روزهای گرم به دیدنش رفته بود که در شرایط بسیار بد به دلیل اقدام شخصی به سقط جنین درحال مرگ بود. او به دکتر گفت: اگر بار دیگر حامله شوم و سقط کنم حتما خواهم مرد. چه راهی برای جلوگیری از بارداری است؟ دکتر پاسخ داد: «تنها راه این است که به شوهرت بگویی روی بام بخوابد.»

گلدمن و بن‌رایتمن هم به سراسر کشور سفر کرده و با ایراد سخنرانی به حمایت از مارگارت پرداختند و رونوشت‌هایی از جزوه محدود کردن خانواده را پخش کردند که حرکت‌های این زنان عملا جنبش پیشگیری از بارداری را شکل داد. تبعید مارگارت و دستگیری شوهرش که حمایتش می‌کرد، جنبش پیشگیری از بارداری را به صدر خبرهای آمریکا تبدیل کرد.

مارگارت پس از آن ماجرا نوشت: «کیف پرستاری را به کناری انداختم و عهد بستم تا زمانی که برای زنان کارگر، آگاهی لازم درباره پیشگیری از بارداری را ممکن نکرده ‌باشم، بیمار دیگری را نپذیرم.» مارگارت به کتابخانه‌های عمومی رفت و به دنبال اطلاعاتی درباره پیشگیری از بارداری گشت، اما هیچ اطلاعاتی پیدا نکرد. او بسیار خشمگین شد که زنان کارگر نمی‌توانستند به وسایل پیشگیری از بارداری دسترسی داشته‌ باشند، در حالی که زنان طبقه مرفه با پزشک و پرستار خصوصی، می‌توانستند از بارداری بشکل سقط جنین‌های پنهانی جلوگیری کنند.

سه دهه مبارزه برای حق پیشگیری از بارداری 

مارگارت در سال ۱۹۱۴ اقدام به انتشار ماهنامه‌ای ۸ برگی با نام «د وومن ربل» یا زن شورشی کرد که در آن به ترویج پیشگیری از بارداری با شعار «بدون خدایان، بدون ارباب‌ها» می‌پرداخت در آن مقاله اظهار داشت که هر زن، باید «ملکه مطلق بدن خود» باشد. مارگارت اصطلاح «کنترل بارداری» را که اولین بار در یکی از صفحات زن شورشی نوشته شده ‌بود، مورد استفاده قرار داد. در اگوست ۱۹۱۴ مارگارت به دادگاه فراخوانده شد؛ اما دادستان‌ها تمرکز خود را به جای مطالب پیشگیری از بارداری بر روی نوشته‌های او درباره آدم‌کشی و ازدواج قرار داده‌ بودند و این را یک خودکشی نژادی می‌دانستند.

مارگارت از ترس اینکه پیش از فراهم‌ شدن موقعیتی برای بحث درباره پیشگیری از بارداری در دادگاه زندانی شود، به انگلستان مهاجرت کرد. مارگارت در اروپا به دلیل اینکه یک رساله چاپی از جزوه پیشگیری از بارداری که تصویر کلاهک دهانه رحم را به یکی از کارگزارن پست برای نشر داده‌ بود، بازداشت شد. اعلام بازداشت و حکم ۳۰ روزه زندان برای او باعث شد تا دوستانش در جنبش آزادی بیان مانند: گلدمن، عزرا، موزس در چندین نشریه اصلی، هارپرز ویکلی و نیویورک تریبون مقالاتی را درباره مباحثه پیشگیری از بارداری منتشر کنند و گلدمن و بن‌رایتمن هم به سراسر کشور سفر کرده و با ایراد سخنرانی به حمایت از مارگارت پرداختند و رونوشت‌هایی از جزوه محدود کردن خانواده را پخش کردند که حرکت‌های این زنان عملا جنبش پیشگیری از بارداری را شکل داد.

تبعید مارگارت و دستگیری شوهرش که حمایتش می‌کرد، جنبش پیشگیری از بارداری را به صدر خبرهای آمریکا تبدیل کرد. در بهار سال ۱۹۱۵، طرفداران مارگارت که اکنون توسط دوستش مری دنت رهبری می‌شدند، سازمان ملی پیشگیری از بارداری را تشکیل دادند که اولین سازمان پیشگیری از بارداری ایالات متحده محسوب می‌شد. مارگارت در اکتبر سال ۱۹۱۵ به ایالات متحده آمریکا بازگشت. او تصمیم گرفت که نخستین درمانگاه پیشگیری از بارداری را با تمام مخالفت‌ها تأسیس کند. او می‌بایست در ابتدا برای رفع اتهامات خویش مبارزه می‌کرد، فشارها باعت شد تهدید به زندان رفع شود و مارگارت توانست یک دوره موفق سخنرانی را در سرتاسر کشور آغاز کند با اینکه دادگاه و کلیسا هرگونه اطلاعات مربوط به پیشگیری از بارداری را ممنوع کرده‌ بود. اما مارگارت امیدوار بود بتواند با کمک بخش‌هایی از قانون که اجازه تجویز پیشگیری از بارداری را به پزشک در جهت جلوگیری از بیماری‌ها می‌داد، برای پیش‌بردن اهداف خود استفاده کند.

کلیسا، اصلی‌ترین مخالف پیشگیری از بارداری

 در ۱۶ اکتبر ۱۹۱۶ وی یک درمانگاه در براونزویل بروکلین افتتاح کرد که با بیش از ۱۰۰ مراجعه‌کننده زن در اولین روز افتتاحش یک موفقیت زودهنگام را به دست آورد. چند روز پس از بازگشایی این درمانگاه، یک پلیس مخفی زن با خرید یک کلاهک دهانه رحم در درمانگاهش، وی را بازداشت کرد. درمانگاه تعطیل شد و دیگر هیچ درمانگاه دیگری تا سال ۱۹۲۳ در ایالات متحده باز نشد.

کلیسا اصلی‌ترین و قدرتمندترین مخالف مبارزات پیشگیری از بارداری محسوب می‌شد. کلیسای کاتولیک در بسیاری از لایه‌های جامعه آن روز امریکا نفوذ داشت. مسئولین کلیسا مردم را سازماندهی می‌کردند تا علیه حق پیشگیری از بارداری تظاهرات کنند. از طریق شوراهای محلی شهرها از سخنرانی‌های مارگارت ممانعت می‌کردند و با نفوذی که در قوه قانونگذار داشتند، مانع تصویب طرح‌ها و مصوبه‌ها در مورد پیشگیری از بارداری می‌شد، حتی هتل‌هایی که برای سخنرانی از سوی جنبش پیشگیری از بارداری رزرو می‌شد، را هم تحریم می‌کردند.

هر چند آهسته آهسته مبارزات مارگارت حامیان بسیاری پیدا کرد اما قانون هم بیکار ننشست و بخاطر تخطی از قانون، مارگارت به سی روز زندان محکوم شد. اما علیرغم تمام این مخالفت ها سرانجام روزنه های امید برای به ثمر نشستن مبارزات مارگارت و دوستانش فرا رسید. با فرا رسیدن جنگ جهانی اول، بسیاری از نظامیان ایالات متحده به بیماری‌های آمیزشی مبتلا شدند و دولت آمیزش جنسی و پیشگیری از بارداری را بعنوان مساله بهداشت عمومی مطرح کرد. نظامیان برای اینکه به بیماری‌های آمیزشی مبتلا نشوند، به استفاده از کاندوم روی آوردند و این وسیله را از پشت میدان‌های جنگ به خانه‌هایشان بردند. در این شرایط قانون و کلیسا نمی‌توانستند نظامیان را از بکارگیری کاندوم منع کنند.

در واقع این منافع جامعه مردسالارانه (پوشش کاندوم برای سلامت جسم مردان) بود که در مقابل کلیسا و قانون ایستاد و حق پیشگیری از بارداری دیگر تنها حقی به نفع زنان تلقی نمی‌شد و مردان هم ذی‌نفع تلقی می‌شدند. سرانجام در سال 1923 بحث درباره پیشگیری از بارداری عادی و فراگیر شد و مارگارت توانست دومین درمانگاه خود را افتتاح کند. در سال 1937 علیرغم بی‌میلی پزشکان زیادی، انجمن پزشکان آمریکا پیشگیری از بارداری را یکی از اجزای اصلی برنامه‌های آموزشی دانشکده‌های پزشکی قرار داد.