نیمرخ
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
EN
نیمرخ

سهم زنان از آزادی بیان

  • نیمرخ
  • 13 ثور 1400

اگر بگوییم زنان در دو دهه اخیر بیش از هر زمان تاریخ امکان بلند کردن صدایش را داشته است، سخنی به بیراهه نگفته‌ایم. زنی که هویتش در فرهنگ مردسالار با سکوت معنی یافته است. در دوره برقراری دموکراسی با ترویج فرهنگ آزادی بیان آموخت که باید در قبال خشونت و ستم‌های جنسیتی سکوت را بشکند و از حقوق و آزادی‌های خود سخن بگوید. حقوق و آزادی‌هایی که قرن‌ها بر ان سرپوش گذاشته شد. امروز وضعیت به گونه‌ای است که زنان حتی در دورترین نقطه ولایات امکان بلند کردن صدایشان را دارند. بخصوص اینکه زنان امکان راه‌یابی در رسانه‌ها را نیز داشته‌اند. هر چند زنان قربانی‌هایی در برابر این صدا داشته‌اند. از شیما رضایی تا ملاله میوند و همکارانش، زنانی بودند که بخاطر کار در رسانه‌ها و دفاع از آزادی بیان به صورت مستقیم هدف حملات تروریستی قرار گرفتند.

رسانه‌ها با آنکه برای زنان یک امکان جهت آگاهی و دادخواهی شمرده می‌شود، در عین حال کار رسانه‌ای زنان را تحت تهدید مستقیم قرار می‌دهد. گروه طالبان، شبکه القاعده، شبکه حقانی و داعش گروه‌های فعال در افغانستان استند که به صورت مستقیم رسانه‌ها و خبرنگاران زن را تهدید می‌کنند. اما حفظ رسانه‌ها به عنوان یک امکان و گرامی‌داشتن آزادی بیان به عنوان یک ارزش زنان را در راه مبارزه برای برابری جنسیتی کمک می‌کند و این روزها با زمزمه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان بیش از گذشته بیم آن می‌رود که آزادی بیان با تهدیدات گسترده‌تری فراتر از ترور فعالان رسانه‌ای مواجه شود.

سوم می یا روز جهانی آزادی رسانه‌ها در افغانستان در حالی گرامی داشته می‌شود که سازمان گزارشگران بدون مرز(RSF) دو هفته پیش در گزارش سالانه‌اش اعلام کرد افغانستان از لحاظ آزادی رسانه‌ها از میان 180 کشور همچنان در جایگاه 122 و لقب مرگبارترین کشور برای خبرنگاران را از آن خود کرده است.

سازمان ملل متحد در چهل‌وهشتمین اجلاس خود در سال 1993 میلادی، سوم ماه می را به عنوان روز جهانی آزادی رسانه‌ها انتخاب کرد و پس از آن همه ساله نهادهای حامی رسانه‌ها و خبرنگاران و رسانه‌ها به بحث آزادی رسانه‌ها می‌پردازد. چون در نظام دموکراسی، رسانه‌ها به عنوان قوه‌ی چهارم دولت‌های دموکراتیک به حساب می‌آید. قوه‌ی مقننه(پارلمان) به عنوان نهاد قانونگذار، قوه‌ی مجریه(حکومت) به عنوان نهاد تطبیق‌کننده‌ی قوانین و قوه‌ی قضایی به عنوان نهاد تطبیق عدالت در جامعه محسوب می‌شود. اما رسانه‌ها حیثیت نهاد ناظر بر هرسه قوه را دارد. تحقق نظم دموکراسی در یک جامعه بدون آزادی رسانه‌ها و گردش آزادانه‌ی اطلاعات در سطوح مختلف امکان‌پذیر نیست.

آزادی بیان، فعالیت آزادانه‌ی رسانه‌ها و گردش آزادانه‌ی اطلاعات در ماده 34 قانون اساسی کشور و ماده 19 میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی که افغانستان پای آن امضا کرده، به رسمیت شناخته شده است. با آنکه افغانستان در سطح منطقه از لحاظ آزادی بیان و فعالیت رسانه‌های مستقل از جایگاه بهتری برخوردار است، اما هنوزهم دسترسی به اطلاعات یکی از جدی‌ترین چالش‌های کار خبرنگاری و فعالیت‌ رسانه‌ها محسوب می‌شود. عدم پاسخگویی مسئولین و سانسور اطلاعات از جمله مواردی است که تقویت آزادی بیان در کشور را با مشکل مواجه می‌کند.

اما چالش‌های کار رسانه‌ای در افغانستان به این موارد خلاصه نمی‌شود. کشتار هدفمند خبرنگاران و حمله بر مراکز رسانه‌ها مشکل بزرگتری است که آزادی بیان و رسانه‌های مستقل در افغانستان را با تهدید سقوط مواجه کرده است. بر بنیاد گزارش‌های رسمی از سوی نهادهای حامی خبرنگاران در جریان سال 1399 خورشیدی 11 خبرنگار و کارمند رسانه به گونه هدفمند کشته شده و بیش از 50 خبرنگار ارشد و فعالان رسانه‌ای مجبور به ترک کشور شده‌اند. این وضعیت دورنمای آزادی بیان و کار ،رسانه‌ای در کشور را تاریک و خطرناک ساخته است.

اکنون با جدی‌تر شدن بحث صلح و خروج نیروهای مسلح ناتو از افغانستان ممکن است گروه طالبان در آینده‌ی نزدیک شریک قدرت شوند. راه یافتن نمایندگان طالبان در پارلمان، حکومت و نهادهای عدلی و قضایی نه تنها که امکان رسیدگی به پرونده‌های کشتار هدفمند خبرنگاران را از بین می‌برد بلکه ممکن است قوانین سختگیرانه‌تری در مورد آزادی بیان وضع شود.

اگر در سال جاری توافق صلح میان دولت و گروه طالبان صورت بگیرد، شاید امروز(سوم می 2021 میلادی) آخرین برنامه‌های گرامیداشت از روز جهانی مطبوعات باشد که در سایه دموکراسی برگزار می‎کنیم. سه طرحی که از سوی امریکا، گروه طالبان و جناح‌های سیاسی از آدرس حوزه جمهوریت همگانی شده بر اصول شفافیت در حکومتداری و گردش آزادانه‌ی اطلاعات و آزادی بیان برای تحقق عدالت و برابری در کشور توضیح داده نشده است. از همین رو، برای حفظ آزادی بیان به عنوان یک اصل قانونی و حق مدنی-سیاسی شهروندان و حفظ جایگاه رسانه‌ها به عنوان رکن چهارم دولت در نقش نظارت‌کننده، لازم است که آزادی بیان و فعالیت آزادانه رسانه‌ها در مذاکرات صلح بخشی از آجندا باشد و در سند توافق صلح نیز به رسمیت شناخته شود.

همچنان بخوانید

یک خبرنگار پس از چهار ماه از زندان استخبارات طالبان آزاد شد

یک خبرنگار پس از چهار ماه از زندان استخبارات طالبان آزاد شد

17 میزان 1401
سرکوب آزادی بیان؛ طالبان دامنه انترنتی روزنامه «هشت صبح» را مسدود کردند

سرکوب آزادی بیان؛ طالبان دامنه انترنتی روزنامه «هشت صبح» را مسدود کردند

11 میزان 1401
موضوعات مرتبط
کلمات کلیدی: آزادی بیان
دیدگاه شما چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به دیگران بفرستید
Share on facebook
فیسبوک
Share on twitter
توییتر
Share on telegram
تلگرام
Share on whatsapp
واتساپ
پرخواننده‌ترین‌ها
مادرم مرا فروخت
هزار و یک شب

مادرم مرا فروخت

10 حمل 1402

وقتی سیزده ساله شدم یک پیرمرد 72 ساله به خواستگاری‌ام آمد. مردم محل می‌گفتند که مرد پولداری است. مادرم چون شیفته‌ی پول و ثروت بود، با آنکه زندگی مان رو به بهبود شده بود، بازهم...

بیشتر بخوانید
تقلای زندگی؛ زنی که کار کرد و آسوده نشد
هزار و یک شب

تقلای زندگی؛ زنی که کار کرد و آسوده نشد

6 حمل 1402

یاسمن ۳۵ ساله است. زن قد کوتاه و لاغر اندام، با چشمان بادامی و رنگ گندمی که از فرط کار و فشار زندگی در دیار غربت دور چشمانش چین و چروک برداشته و قدش خمیده است.

بیشتر بخوانید
قربانی بد دادن؛ احساس می‌کنم سال‌هاست بر من تجاوز می‌شود
گزارش

قربانی بد دادن؛ احساس می‌کنم سال‌هاست بر من تجاوز می‌شود

9 حمل 1402

لیلا همانطور که روی سکو نشسته است و پشم‌ می‌ریسد، به غروب طلایی‌رنگ آفتاب تماشا می‌کند و آه بلندی می‌کشد. نخ پشم را دور سنگ‌ می‌پیچاند و چادرش را پیش‌ می‌کشد.

بیشتر بخوانید
عید زنان
هزار و یک شب

مردان عید دارند و زنان پاک‌کاری

5 حمل 1402

روز اول نوروز است. لباس و شال آبی‌رنگ و خامک‌دوزی را پوشیده‌ برای مبارک‌گویی سال نو راهی خانه‌ی اقوام و دوستانم شده‌ام. از دروازه که خارج می‌شوم، وارد جاده‌ی عمومی می‌شوم. نرم نرم باران می‌بارد. 

بیشتر بخوانید
فاطمه نیوشا - مهاجرت
هزار و یک شب

رویای معلمی و کابوس آوارگی

8 حمل 1402

پس از مدتی امتحان آزاد دادم و در بست معلمی کامیاب شدم. شغل معلمی یکی از آرزوهای دایمی‌ام بود. قبلا هر وقتی که معلم داخل صنف ما می‌آمد و تدریس می‌کرد، با خود می‌گفتم ایکاش روزی برسد...

بیشتر بخوانید
Nimrokh Logo
بستر گفتمان زنانه

نیمرخ رسانه‌‌ی آزاد است که با نگاه ویژه به تحلیل بررسی و بازنمایی مسایل زنان می‌پردازد. نیمرخ صدای اعتراض و پرسش زنان است.

  • درباره نیمرخ
  • تماس با ما
  • شرایط همکاری
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram Whatsapp
نسخه پی دی اف

بایگانی

نمایش
دانلود
بایگانی

2022 نیمرخ – بازنشر مطالب نیمرخ فقط با ذکر کامل منبع مجاز است.

هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
EN

-
00:00
00:00

لیست پخش

Update Required Flash plugin
-
00:00
00:00