از ابتدای روی دادن فاجعه تا کنون، کشورهای منطقه و کشورهای غربی به همراه سازمان‌های بین‌المللی با فرستادن اعلامیه‌های مختلف حمله به جان دختران دانش آموز را در مکتب سیدالشهدا محکوم کرده‌اند اما آنچه در این بین مورد توجه است، محکومیت‌های شعاری بر روی کاغذ و عدم اهمیت به شناسایی هویت عاملان فاجعه است.
واکنش‌های جامعه جهانی
- آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد: عاملان باید پاسخگوی این جنایت فجیع باشند.
- شورای امنیت سازمان ملل متحد: از تمامی کشورها خواسته می‌شود که مطابق به تعهدات‌شان بر قوانین بین‌المللی و قطع‌نامه‌های مربوط به این شورا، برای به عدالت کشانیدن عاملان حمله بر مکتب سیدالشهدا با دولت افغانستان و دیگر نهادهای مربوطه همکاری فعال داشته باشند.
- ناتو: استیفانو پونتیکورو، نماینده ملکی ناتو در افغانستان: این حمله ناجوان‌مردانه است. مردم افغانستان به یاد خواهند آورد که چه کسی خشونت را در سطوح غیرقابل قبول نگه داشته است و شرایط را برای اقدامات شنیع فراهم کرده است.
- اتحادیه اروپا: امروز، ما پرچم خود را در همبستگی با مردم افغانستان پایین می‌آوریم. به یاد قربانیان حملات وحشیانه در دشت برچی-کابل، پل علم لوگر و همه کسانی که در سراسر افغانستان قربانی اینگونه خشونت‌ها شده‌اند.
- صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل(UNICEF): خشونت در اطراف مکاتب به هیچ وجه قابل قبول نیست. مکاتب باید محل صلح باشند و جایی که کودکان بتوانند با احساس امنیت و حفظ مصونیت به بازی، آموزش و اجتماعی شدن بپردازند.
واکنش کشورها، سفارت‌خانه‌های مقیم کابل و رهبران جهان
- وزارت خارجه امریکا: ایالات متحده حمله وحشیانه نزدیک مدرسه دخترانه در کابل را محکوم می‌کند. ما به خانواده‌های قربانیان که بسیاری از آنها کودک بودند، تسلیت می‌گوییم. ما خواستار خاتمه فوری خشونت و هدف قرار دادن غیرنظامیان بی‌گناه هستیم.
- روسیه: زاخاراوا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه: این وحشتناک است که کودکان قربانیان اصلی حملات هستند. ما چنین اقدامات را غیرانسانی می‌دانیم. روسیه از گروه طالبان و حکومت افغانستان می‌خواهد تا هرچه زودتر به خشونت‌ها پایان دهند زیرا این خشونت‌ها راه را برای فعالیت‌های داعش و دیگر گروهای تروریستی در این کشور باز می‌کند.
- چین: هوا چونینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین: اعلام ناگهانی اخیر امریکا در مورد خروج کامل نیروها از افغانستان منجر به حملات انفجاری پی‌در‌پی در سراسر این کشور، وخیم‌تر شدن اوضاع امنیتی و تهدید صلح و ثبات و همچنین جان و امنیت مردم افغانستان شده است. نیروهای خارجی امنیت مردم افغانستان و منطقه را در نظر داشته باشند، مسئولانه بیرون شوند و از درد و رنج بیشتر بر مردم جلوگیری کنند.
- هند: هدف قرار دادن دانش‌آموزان دختر جوان، حمله به آینده افغانستان است. این حادثه، بار دیگر نشان داد که برای برقراری آتش‌بس دوامدار و صلح پایدار در افغانستان نیاز فوری است تا پناهگاه‌های تروریستی برچیده شود.
- فرانسه: امانوئل مکرون، رییس جمهور فرانسه: پس از حمله بر یک مدرسه دختران در کابل، فرانسه همدردی خود را با فامیل و نزدیکان قربانیان اعلام می‌دارد. تروریست‌ها با حمله به دانش‌آموزان می‌خواستند جوانان و آرزوی افغانستان را بکشند.
- سفارت بریتانیا: هدف قرار دادن دانش‌آموزان غیر قابل تصور است. خشونت‌ها فوری پایان یابد تا کودکان بی‌گناه دیگر جان خود را از دست ندهند.
- آلمان: حمله بر مکاتب در واقع حمله بر آینده کودکان افغانستان است.
- ترکیه: این رویداد یک حمله تروریستی و غیرانسانی است.
- ایران: حسن روحانی، رییس جمهور ایران در گفتگو با رییس جمهور غنی: استمرار حملات گروه‌های تروریستی علیه مردم بی‌دفاع و نیروهای امنیتی افغانستان، هدفی جز قرار دادن دولت این کشور در موضع ضعف در مذاکرات صلح نمی‌تواند داشته باشد.
- وزارت خارجه پاکستان: پاکستان حملات نامناسب را در مدرسه‌ای در کابل افغانستان که منجر به از دست دادن جانها و جراحت‌های گرانبها شده است، به شدت محکوم می‌کند.
واکنش مراجع مذهبی
- دکتور یوسف بن احمد العثمین، سرمنشی عمومی سازمان همکاری اسلامی: این حمله تروریستی را با شدیدترین الفاظ محکوم کرده و در مبارزه علیه تروریزم و خشونت بطور قاطع در کنار حکومت جمهوری اسلامی افغانستان می‌ایستیم.
- پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان در جریان یک مراسم مذهبی: حمله خونین به مکتب سیدالشهدا در منطقه دشت برچی کابل یک اقدام غیرانسانی بود، خداوند به افغانستان صلح عطا کند.
- سیدعلی سیستانی، مرجع تقلید شیعیان عراق؛ محمداسحاق فیاض، سید وحید خراسانی و واعظ‌زاده بهسودی از مراجع تقلید شیعیان افغانستان؛ سیدعلی خامنه‌ای، رهبر ایران، حوزه علمیه قم-ایران و شماری از مراجع تقلید شیعه مانند صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و دیگران ضمن ابراز همدردی با خانواده قربانیان، از جامعه جهانی خواسته‌اند که این «فاجعه و عمل تروریستی» را پیگیری کنند. اما شورای علمای افغانستان در این مورد واکنش رسمی نداشت.
واکنش‌های منابع داخلی
- اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان: گروه‌های جهل و تاریکی گاهی تحت نام طالب و گاهی تحت عنوان داعش با اینگونه حملات وحشیانه می‌خواهند فرزندان ما را از کاروان علم و ترقی عقب نگهدارند و باور مردم ما را به آینده روشن تضعیف نمایند. طالبان با تشدید جنگ نامشروع و خشونت‌شان یکبار دیگر نشان دادند که نه تنها به حل بحران کنونی به گونه صلح‌آمیز و اساسی تمایل ندارند، بلکه با پیچیده ساختن وضعیت، فرصت فراهم شده به خاطر صلح را سبوتاژ می‌کنند.
- امرالله صالح، معاون اول رییس جمهور: صفحات جعلی داعش خراسان که همه از قرارگاه‌های بیرون‌مرزی طالبان مدیریت می‌شوند گاهی بخاطر خاک‌اندازی بالای این جنایات آنرا بدوش می‌گیرند. حمله بر محصلین در لوگر و متعلمین در دشت برچی جنایت طالبان است.
- سرور دانش، معاون دوم رییس جمهور: بدون شک در پشت این قضیه دلخراش طالبان قرار دارند و هیچ گروه تروریستی جز طالبان در این منطقه امکان انجام عمل تروریستی با این وسعت را ندارد. این عمل وحشیانه و ضد انسانی از مصادیق بارز جنایت علیه بشریت است؛ زیرا به طور واضح هدف تروریست‌ها قوم خاص با باورهای خاص است و این فاجعه با هدف نسل‌کشی و از بین بردن یک کتله اجتماعی صورت گرفته است.
- عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه ملی: تروریستان بد جنس و خارج از دایره انسانیت و اسلامیت، در ماه مبارک رمضان ده‌ها مومن روزه به دهان و کودکان و نونهالان کشور را به خاک و خون کشیده و مردم ما را به ماتم نشاندند.
- کمیسیون مستقل حقوق بشر: حکومت افغانستان باید به تعهدات خود طبق میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی عمل کند و به کشتار هدفمندانه‌ی هزاره‌ها اذعان کند. دولت افغانستان باید فوراً طرح حمایتی را مبتنی بر حقوق بشر برای دشت برچی و مناطق غرب کابل تهیه و ابلاغ کند. این باید شامل برنامه‌هایی برای جبران خسارت جمعی نیز باشد. هزاره‌ها در معرض نسل‌کشی قرار دارد. در مورد این رویداد سازمان ملل بررسی تخصصی انجام دهد و شورای امنیت قطع‌نامه صادر کند.
- مجلس نمایندگان: نهادهای بین‌المللی این نسل‌کشی را بررسی کند. حکومت و به ویژه رییس امنیت ملی خودشان می‌گویند که تروریستان اهدافی را در غرب کابل مورد حمله قرار می‌دهند و در صورت که خودشان می‌دانند و جلوگیری نمی‌کنند، پس شریک این جنایات هستند.
- وزارت معارف: یکبار دیگر دشمنان علم و روشنایی فاجعه آفریدند. رهبری وزارت معارف افغانستان ضمن ابراز تسلیت به خانواده‌های شهدای حادثه، از درگاه ایزد منان برای شهدا بهشت فردوس و برای مجروحان صحت عاجل استدعا می‌کند.
- وزارت خارجه: حنیف اتمر، سرپرست وزارت: قتل عام کودکان بی‌گناه که به دنبال کسب علم بودند، جنایت جنگی فراتر از تصور است و من این عمل تروریستی وصف‌ناپذیر را محکوم می‌کنم و از جامعه جهانی می‌خواهم تا ما را در مبارزه و شکست دشمن همراهی کنند.
- دادستانی کل: دادستانی کل یا لوی سارنوالی و دادگاه عالی یا ستره محکمه افغانستان به عنوان مراجع عدلی و قضایی کشور نسبت به این رویداد واکنش رسمی نشان ندادند.
- کریم خلیلی، رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان از احزاب پرنفوذ در میان هزاره‌ها: جای تأسف است که نهادهای امنیتی چرا چنین حملات را پیش از وقوع، کشف و جلوگیری نمی‌کنند؟ عملکردها به وضوح نشان می‌دهند که راهبرد امنیتی موجود قادر به تأمین امنیت نیست. فاجعه از آنجا آغاز می‌گردد که اراده سیاسی برای بسیج ظرفیت‌های ملی در جهت امن‌سازی کشور وجود ندارد.
واکنش‌های مردمی
- دست دولت دخیل است
احسان اکبری: حالا یک ظن و گمان غالب در جامعه هزاره وجود دارد: حملات هدفمند و سریال کشتار این مردم توقف داده نمی‌شود. در حمله اخیر، انگشت اتهام بیشتر متوجه خود حکومت است تا طالب، داعش و دیگر گروه‌های تروریستی. حکومت اگر واقعا در این حملات دست ندارد برای اعتماد از دست رفته مردم، کوچکترین کاری که انجام داده می‌تواند بررسی ابعاد نسل‌کشی هزاره‌ها از طرف یک سازمان متخصص و بی‌طرف است تا قضیه را بررسی نموده و برای مردم روشن سازد. اگر حکومت از کنار این قضیه مثل قضایای دیگر بگذرد بدون شک که کار خود حکومت است.
مهدی حیدری: نه طالب است نه داعش، فقط خود حکومت … است که نمی‌خواهد هزاره پیشرفت کند. یادتان است از روزی که غنی حکومت را در دست گرفته تا امروز هر وقتی که ما حق خواستیم سرکوب شدیم، از جنبش روشنایی تا امروز از هر جایی که سر بلند کردیم سرکوب شدیم.
- دولت مقصر است
قیوم سروش: به پیام اشرف غنی در مورد فاجعه‌ای #مکتب_سیدالشهدا توجه کنید: 1. هیچ سخنی از تحقیق در مورد عاملین حادثه نیست؛ برعکس با متهم کردن طالبان – قبل از تحقیق – سعی در سودجویی سیاسی دارد؛ 2. هیچ سخنی از بازپرس و بازجویی از مسئولین امنیتی در مورد این فاجعه نیست؛ گویا این یک چیز عادی است.
مهدی رسولی: تنها در جغرافیایی به نام خون و تبعیض است که دانش را سهمیه‌بندی می‌کنند(سهمیه‌بندی کانکور) و دانش‌آموزانش را به خاک و خون می‌کشند. #افغانستان_جغرافیای_خون_و_تبعیض #مکتب_سیدالشهدا
واکنش خانواده قربانیان
قطع‌نامه کنفرانس مطبوعاتی خانواده‌های قربانیان، 26 ثور 1400 خورشیدی: حمله بر مکتب سیدالشهدا ادامه حملات زنجیره‌ای بر مراکز آموزشی، زیارتگاه‌ها و مساجد است که به صورت مستمر هزاره‌ها را هدف قرار داده و باید از سوی حکومت و نهادهای بین‌المللی به عنوان مصداق نسل‌کشی به رسمیت شناخته شود.
واکنش گروه طالبان
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان: ما انفجارات امروز در منطقه دشت برچی کابل را محکوم می‌نمائيم که عليه مردم ملکی انجام شد و متأسفانه تلفات زياد وارد کرد. اين اعمال شوم، کار حلقات منحوسی می‌باشد که تحت پرورش و حمايت استخباراتی اداره کابل بنام داعش فعاليت دارند.
واکنش داعش
برخلاف دیگر موارد مشابه که حداقل 22 حمله هدفمند به جان گروه‌ها، مراکز آموزشی، فرهنگی و مذهبی هزاره‌ها را داعش به عهده گرفت و یا دولت اعلام می‌کرد که مسئول رویداد گروه داعش است، این‌بار در نخستین دقایق وقوع رویداد وزارت امور داخله و مقام‌های ارشد حکومت این رویداد را کار طالبان اعلام کردند و آدرس‌های منتسب به داعش که پیش از این مسئولیت حمله بر هزاره‌ها را به عهده می‌گرفت هنوز غیرفعال است.
روز شنبه، 18 ثور 1400 خورشیدی، در اثر انفجار یک موتربم و دو انفجار دیگر در نزدیکی مکتب سیدالشهدا در ناحیه سیزدهم شهر کابل دست کم 85 نفر کشته و 207 نفر زخمی شدند.
