می‌خواهم درباره موضوعی کمتر مطرح شده در رسانه‌ها سخن بگویم، از معنای روز جهانی بهداشت قاعدگی برای دختران قریه‌ای که سه ساعت پیاده‌روی می‌کنند و پاهایشان تا زانو و گاهی تا بالای زانو در آب رودخانه فرو می‌رود تا به مکتب می‌رسند. آن هم در مکتبی که حتی یک تشناب/ دستشویی برای رفع حاجت ندارد؟ و معلمانی که بیشترشان مرد هستند اگر لباس خونی شاگرد مکتب را ببینند با رفتاری تحقیرآمیز با مساله قاعدگی دانش‌آموزانشان برخورد می کنند. دختران و زنانی که حتی نوار بهداشتی را نمی‌شناسند، اگر بخواهند تکه/پارچه‌ای را که به شورت یا شلوارشان می‌بندند، بشویند؛ حتی به مواد بهداشتی و ضدعفونی‌کننده دسترسی ندارند.
بامیان یکی از همین مناطقی است که هر چند سال‌هاست فعالیت‌های مدنی در این ولایت در سال‌های اخیر در مرکز توجهات بوده و فعالیت مدنی زنان بامیان چشمگیر بوده است اما این فعالیت‌ها هیچ گاه متمرکز به ضرورت آگاه‌سازی جامعه بامیان بخصوص در قریه‌ها درباره بهداشت قاعدگی نبوده است و هیچ گاه نوار بهداشتی در قریه‌ها توزیع نشده است.
درست است که در مرکز این ولایت می‌توانیم نوار بهداشتی به تعداد زیاد در دکا‌ن‌ها موجود است اما هزینه خرید یک بسته نوار بهداشتی در مرکز شهر بامیان بین ۴۰تا۱۲۰ افغانی است. به این رقم باید قیمت قرص‌های مسکن، لباس زیر و دیگر لوازم مربوط به پریود را هم اضافه کنیم که از توان خرید مردم بامیان که بسیاری از آن‌ها از نظر اقتصادی فقیر هستند، خارج است.
دیروز در میان خبرهای مربوط به وضعیت دسترسی به نوار بهداشتی در کشورها جستجو می کردم. در کشورهای آفریقایی که بیشتر مردم در آنجا از نظر اقتصادی فقیر هستند، وضعیت مشابهی از نظر دسترسی به مواد بهداشتی و از جمله نوار بهداشتی دارند.
در کنیا دختران به طور متوسط ۴تا۹روز بخاطر پریود مدرسه نمی‌روند. صندوق کودکان سازمان ملل می‌گوید که دریک کشور از هر ۱۰ کشورآفریقایی، دختران بخاطر قاعدگی از مدرسه رفتن محروم می‌شوند. بخشی از این مشکل به‌خاطر دسترسی نداشتن به نوار بهداشتی است. در کشور هند یکی از اصلی‌ترین علل ترک تحصیل دختران عادت ماهانه است. در حالیکه در ولایات افغانستان چنین بررسی انجام نشده است تا مشخص شود چقدر عادت ماهیانه در وضع تحصیلی دختران تاثیر دارد.
تلاش برای تابوزدایی از قاعدگی، مبارزه در راه رایگان کردن خدمات بهداشتی دوران قاعدگی، وادارکردن کارفرمایان به درک ضرورت‌های زنان در این دوران، دادن آموزش‌های لازم به دختران وتولید پد‌های قابل شستشو و ارزان از جمله اقداماتی است که می‌تواند در بهبود شرایط زنان در این دوران کمک کند. در قریه‌جات و حتی برخی از شهرهایی که بسیاری از مردم توان خرید نوار بهداشتی را ندارند، برای تامین سلامت زنان، گروه‌های رضاکار طبی یا نهادهای خارجی که در زمینه حقوق زنان فعالیت می‌کنند، می‌توانند دستمال‌های نخی و مواد ضدعفونی کننده رایگان اهدا کنند و اهمیت رعایت بهداشت دوران قاعدگی را به زنان آموزش دهند.
