گفتگو با محمد کاظم امینی، نویسنده و ژورنالیست درباره وضعیت زنان در مناطق تحت تسلط طالبان
«نگرانی از تجاوز طالبان به دختران و زنان در مناطق شمال هم وجود دارد، بخصوص در فاریاب تجربه تلخ حاکمیت طالبان بر افغانستان فراموش نشده است. در آن دوره (دوره حاکمیت امارت اسلامی طالبان) زنان و دختران ازبیک گروه گروه به عنوان غنیمت جنگی به کویته و بلوچستان و پیشاور انتقال داده میشدند.»
دختران 10 هزار و زنان 5 هزار کلدار
این بخشی از خاطرات محمد کاظم امینی، نویسنده و روزنامهنگار مشهور فاریابی است که در گفتگو با نیمرخ به مشکلات زنان شمال در مناطق تحت حاکمیت طالبان پرداخته است.
وی در ادامه با یادآوری عملکرد طالبان در دهه هفتاد میگوید: «من دوره هشت ساله مهاجرت را به پاکستان و عربستان در ان سال ها به خاطر دارم. آن موقع من رئیس کلتور/ فرهنگ فاریاب در جنبش اسلامی به رهبری عبدالرشید دوستم بودم و خانوادهام را به پیشاور بردم، من شاهد بودم که ده ها و صدها زن و دختر ازبیک را در بازار برده فروشی کویته و بلوچستان میفروختند، دختران به قیمت ده هزار کلدار و زنان به قیمت 5 هزار کلدار فروخته می شدند. من دختران سرزمینم را در فاحشه خانه های کویته و بلوچستان میدیدم که حتی سن 11 یا 12 سالگی را پوره نکرده بودند و مورد بهرهکشی جنسی قرار می گرفتند. سال ها بعد ده ها و صدها خانواده بدنبال دختران و زنان گمشدهشان سرگردان بودند.»
از «طالبان کرام» تا «مجاهدان» و جرم زن بودن
وی درباره شباهتها و تفاوتهای طالبان دوره امارت اسلامی دهه هفتاد و طالبان امروزی خاطرنشان میکند: «طالبان در گذشته به خود عنوان (طالبان کرام) داده بودند و تحت این نام می جنگیدند. آن وقت موترهای داتسون و هایلکس داشتند ولی امروز به خود عنوان (مجاهدین) داده اند و با موتورسایکل های صحرا نورد آزادانه مسافرت می کنند و سلاح های ثقیله را نیز انتقال می دهند و از موبایل های پیشرفته ای استفاده می کنند.»
وی ادامه می دهد: در عملکرد طالبان تغییر خاصی بوجود نیامده است. آن ها در مناطق تحت تسلطشان در شمال، عکس ها را پاره می کنند و صدها تلویزیون را در ولسوالیهای شمال شکستهاند، فروش لوازم زنانه به طور کلی اعم از لباس های زنانه، چپلک و لوازم آرایشی و…. ممنوع شده است. اخیرا طالبان تعدادی از فروشندگان لوازم زنانه را محاکمه صحرایی کرده اند و دختران صنف چهار و بالاتر حق تحصیل ندارند و باید در خانه ها بنشینند. مکاتب دخترانه مسدود شده است.»
اقای امینی میگوید: «چند هفته پیش در ولسوالی شیرین تکاب در بازار فیض آباد طالبان مرد و زنی را بازجویی می کنند. میپرسند شما چیکاره یکدیگر هستید؟ زن میگوید این شوهر من میشود. مرد را به گوشهای بردند و همان سوال را میپرسند و مرد جواب میدهد که شوهر این زن است. بعد درباره غذای شب گذشتهشان میپرسند و بعد از اینکه می بینند نام غذایی که مرد گفته با نام غذایی که زن گفته است، تفاوت دارد. به ظن اینکه این دو زن و شوهر نیستند، آنها را به قتل میرسانند.»
خاموشی صدای زنان شمال
بگفته وی، زنان در شمال بخصوص در فاریاب در نقطه صفر ظرفیتسازی و فعالیتهای مدنی در طول این دو دهه بودهاند. هیچ کاری برای رشد زنان انجام نشد و همواره این ولایت قربانی بازیها و اختلافات سیاسی احزاب بوده است. زنان در شمال امکان رشد نداشتهاند، حتی زنان تحصیلکردهای که دارای مسئولیت دولتی هستند، نیز تصمیمگیرنده نیستند تا صدای خود را علیه طالبان بلند کنند.