در اولین روز نشست اوسلو در ناروی و آغاز گفتوگوها میان هیأت 16 نفری جامعه مدنی افغانستان و طالبان اعتراضات زیادی از کابل، بامیان و بلخ تا اوسلو در ناروی و تورنتو در کانادا در باره این نشست شکل گرفته است.
در ادامهی این اعتراضها دیروز (یکشنبه، ۳ دلو ۱۴۰۰ خورشیدی) جنبش زنان افغانستان برای عدالت و آزادی در کابل و شماری از زنان در بلخ در پیوند به این نشست و عملکردهای خشونتبار طالبان با زنان معترض در کشور به پا خواستهاند.
گفتوگوها میان هیأت طالبان و نمایندگان جامعه مدنی افغانستان در اسلو عصر دیروز پشت درهای بسته آغاز شد. نشستی که گمانهزنیهای زیادی را در مورد برایند پنهانی انجام شدن آن، به میان آورده است.
جنبش زنان برای عدالت و آزادی، در نامهای در مورد نشست اوسلو گفته است که “پس از سقوط نظام به دست طالبان، زنانی که خانهنشین شدهاند و حق تحصیل، کار، فعالیتهای اجتماعی و سیاسی از آنان گرفته شده است، دست به اعتراضات خیابانی زدند؛ اما این اعتراضات به شدت و با استفاده از زور از سوی گروه طالبان سرکوب شده است.”
اعضای این جنبش افزودهاند که رفتار طالبان در برابر حرکت دموکراتیک و مدنی زنان معترض در کشور، «وحشیانه و غیرانسانی» است و عوامل این گروه کوشش میکنند که با استفاده از میل تفنگ و زور، حرکتها و فعالیتهای اعضای این جنبش و دیگر جنبشهای زنان معترض را به شدت سرکوب کنند.
با این حال، اعضای این جنبش از سازمان ملل متحد، جامعه جهانی و شرکت کنندگان در نشست اوسلو میخواهند که برای تشکیل حکومت فراگیر و حکومت غیرمتمرکز در افغانستان تلاش کنند و برای رعایت حقوق بشر از جمله حق تحصیل، کار، فعالیتهای مدنی و سیاسی زنان بر طالبان فشار وارد کنند.
به این ترتیب، این زنان معترض از آنیکن هویتفلد، وزیر امور خارجه ناروی خواستهاند تا با اعمال فشار بر طالبان از آنان بخواهند تا حرکتهای اعتراضی زنان را سرکوب نکرده و آنان را با بهانههای واهی بازداشت و شکنجه نکنند.
این زنان معترض در پایتخت کشور میگویند که طالبان با عملکرد «غیرانسانی»شان زنان و دختران زیادی را مجبور به فرار کرده و نیز زندانی، لتوکوب و حتا کشتهاند. افزون بر این، این زنان ادعا میکنند که گروه طالبان حتا در مواردی به صورت گروهی به دختران معترض تجاوز کردهاند.
جنبش زنان برای عدالت و آزادی با استناد به گزارش (اندپندنت فارسی) از چهل دختر معترض بازداشت شده در ولایت بلخ که در (8سپتامبر 2021) از سوی طالبان بازداشت شدهاند به گونهی نمونه یاد کرده و گفته است که این زنان معترض توسط گروه طالبان شکنجه و سپس به صورت گروهی مورد تجاوز قرار گرفته و پس از آن تیرباران شدهاند.
به گفتهی این جنبش از میان 40 دختر بازداشت شده 9 تن آنان زیر شکنجه طالبان جان دادند، جسد 8 نفر از آنان در گوشه و کنار شهر پیدا شده و 9 تن دیگر شان تاهنوز ناپدید هستند.
به این ترتیب زنان اعضای این جنبش همچنان از جامعه بینالمللی تقاضا کردهاند که مردم افغانستان را به حال خودشان رها نکنند و از آنان تا تأمین صلح در کشور حمایت کنند.
از سویی هم، جنبش زنان برای عدالت و آزادی از نهادهای بینالمللی حقوق بشری نیز درخواست کردهاند که به کمکهای بشردوستانه شان به مردم فقیر افغانستان ادامه دهند و روند توزیع این کمکها را به گونه جدی نظارت کنند؛ زیرا به باور آنان نیازمندان واقعی در کشور به دلیل ملاحظات قومی از کمکهای جهانی محروم شدهاند.
در کنار حرکت اعتراضی جنبش زنان برای عدالت و آزادی، شماری از زنان در بلخ نیز در نخستین روز برگزاری نشست اوسلو و نیز آغاز گفتوگو میان اعضای جامعه مدنی افغانستان و طالبان به کشته شدن زینب عبداللهی، زندانی کردن عالیه عزیزی و سرنوشت نامعلوم دو معترض زن که اخیرا از سوی طالبان در کابل بازداشت شدهاند، اعتراض کردهاند.
در نوار تصویری منتشر شده از این معترضان در شمال کشور، دختران معترض خواستار حقوق انسانی شان شده و تصریح کردهاند که هیچگاه خاموش نخواهند نشست.
این معترضان پلاکاردهایی با شعارهای «گناه زینب عبداللهی چه بود؟»، «عالیه عزیزی کجاست؟»، «عدالت عدالت، خستهایم از اسارت» و «نسلکشی جنایت است» عملکرد طالبان در برخورد با زنان کشور به ویژه زنان معترض را محکوم کردهاند.
این معترضان همچنان از سازمان ملل متحد خواستهاند که از بحران انسانی در افغانستان که پس از آمدن طالبان رقم خورده جلوگیری کند.
با این حال، معترضان یک حرکت جداگانه زنان در کابل از ترکیب هیأتی که به نمایندگی از زنان به اوسلو رفتهاند انتقاد کرده و میگویند، ترکیبی که به نشست اوسلو دعوت شدهاند مورد قبول آنان نیست.
این معترضان با یک پیام مشابه در نوار تصویری منتشر شده میافزایند: «به عنوان یک زن معترض که روزانه رو در رو در برابر بیعدالتیهای طالب میجنگم شینکی کروخیل و محبوبه سراج را به حیث نماینده زن افغانستان در نشست اوسلو قبول ندارم.»
یکی از این معترضان میگوید زنانی که در نشست اوسلو اشتراک کردهاند، سالها پروژه گرفتند و هیچگاه به نفع زنان در افغانستان کار نکردند و در حال حاضر نیز بخاطر نفع شخصی و قدرتطلبی خودشان در این نشست اشتراک کردهاند.
آنان همچنین تأکید میکنند که باید زنان معترض در خیابانهای کابل به این نشست دعوت شوند، تا این مذاکرات به نفع طالبان تمام نشود بلکه حقوق همه زنان افغانستان در آن در نظر گرفته شود.
این اعترضات در حالی شکل گرفته است که نشست اوسلو در ناروی در جریان است و هیأت طالبان امروز مذاکراتشان را با فعالان زن و اعضای جامعه مدنی افغانستان آغاز کردهاند.
این در حالی است که شمار زیادی از معترضان در خارج از کشور در پیوند به دعوت شدن طالبان از یوی دولت ناروی در این نشست، اعتراض کرده و میگویند که گروه طالبان مسئول بحران کنونی در افغانستان است و با دعوت به این نشستها نباید زمینهی به رسمیت شناخته شدن آنان فراهم شود.
وزارت امور خارجه ناروی، اما پیش از برگزاری این نشست گفته بود که برگزاری نشست اوسلو به معنای به رسمیت شناختن طالبان نیست.