امان میرزایی
جامعۀ جهانی در قبال فاجعۀ در حال اتفاق افغانستان، محور ابهامات بسیاری است. بـه ایـن معنـی کـه از طالبان میخواهند زنان بازداشت شده را آزاد کنند، ولی آنها تبعیت نمیکنند.
راهپیمایی اعتراضآمیز یکی از مظاهر و نمودهای بحران هاست، اعلاميۀ جهاني حقوق بشر، حقوق مدني و سياسي، بر وجود حق تجمع مسالمتآميز براي انسانها فارغ از مکان تجمع و محتواي آن صحه گذاشتهاست. تجمع ابزاري است براي اعتراض به سياست دولت ها، نقض حقوق بشر و شنیدن خواستههای مردم … از اين رو، برگزاري تجمع در رساندن خواستهها و نشان دادن وضعیت فاجعۀ انسانی، به شناساندن و ايفاي بهتر تعهدات بينالمللي در اين زمينه کمک ميکند. روز (یکشنبه ۱۷ دلو) تجمعاتی در سوئد و برلین آلمان با شعار دختران در بند را آزاد کنید، برگزار شد، این برنامه با حضور جمعی از دخترانی که بیشترشان به تازهگی و بعد از سقوط افغانستان به این کشورها پناهنده گردیدند و تعدادی از افغانستانیهای مقیم، برای دادخواست از جامعۀ جهانی و سازمانهای بینالمللی در مقابل پارلمان این کشورها تجمع کردند. آنها میگویند: قرار است این تجمعات تا هشت مارچ ادامه داشته باشد و در هفته چندبار گردهم بیایند. در این تجمعات که مردم سوئد و آلمان، افغانستانیها و ایرانیها همه در کنار هم حضور داشتند، نشان از قدرت زنان و همبستگی آنان دارد. آنها معتقدند تمام انرژی خود را خواهند گذاشت برای دادخواهی زنان افغانستان که در برابر طالبان ایستاد شدند، شکنجه میشوند و آنان را به زندان میبرند و کسی از وضعیت و شرایط زنده بودنشان خبری ندارد. زنان همصدا از جنبشهای اعتراضی در افغانستان حمایت کردند و خواستار آزادی هرچه زودتر زندانیان در بند اسارات شدند، تجمعکنندگان میگویند: مگر زنان در کابل چه کردند جز شعار دادن برای نان، کار و آزادی. چرا تمنا، پروانه را آزاد نکرده، دختران دیگری، مثل زهرا و مرسل را نیز در بند کردهاند؟ برگزارکنندگان خواستار به رسمیت نشناختن طالبان از سوی کشورها و جامعۀ جهانی هستند. هر کدام از شرکتکنندگان، صحبتهایی را ارائه کردند و حمایت از زنان افغانستان بخش اصلی سخنانشان را تشکیل میداد. تجمع کنندگان بیانیهای را ارائه کردند، در متن بیانیه اینچنین آمده است: زنان معترض در کابل از جامعۀ بینالمللی و نهادهای حقوق بشری خواستند که برای نجات جان آنها کاری صورت گیرد، طالبان به شکنجه و قتل ادامه میدهند. این گروه تروریستی تلاش دارد برای جامعۀ بینالمللی خودنمایی کند، حال آنکه چهرۀ اصلی خود را نشان دادهاند، با کشتن شبانۀ دختران و روی آوردنشان به فشارهای علنی. برای همۀ ما هویدا است که طالبان به دنبال ضربه زدن به مردم هستند و ما از جهان میخواهیم که برای نجات ما و خانوادههایمان اقدام کنند. ما از جهان خواهش میکنیم که دختران معترض و خبرنگاران و خانوادههایشان را تنها نگذارند.

در این بین به کارگیری تمهیدات درست از طرف سازمانهای بینالمللی و نهادهای حقوق بشری، در کنترل و مدیریت بحران های اجتماعی اخیر در افغانستان، موضـوع بسیار حساسی است که با توجه به رویکرد جدید جامعۀ جهانی بایـد بـه صـورت دقیق و حساب شده صورت گیرد. جامعۀ جهانی در قبال فاجعۀ در حال اتفاق افغانستان، محور ابهامات بسیاری است. بـه ایـن معنـی کـه از طالبان میخواهند زنان بازداشت شده را آزاد کنند، ولی آنها تبعیت نمیکنند. چرا که جامعۀ جهانی میتواند آنها را بـه اطاعـت از کنوانسیون حقوق بشر، ملزم نماید؛ ولی هیچگاه از این فشار استفاده نکردند. اگرچه اهرم فشار برای اعمال قدرت به طالبان میتواند معکوس عمل کند، اما جهان باید بداند که در تعامل، به این گروه جنایتکار، جایگاه ویژه نبخشد. برای وضعیت افغانستان، امنیت مقولهای فرابخشی است و همۀ نهادها و سازمانهای بینالمللی در تولید آن نقش دارنـد.