در کنار ناامنی‌های موجود، گرسنگی، فقر و بیکاری گرفته تا حضور سیاه یک‌مرتبهٔ طالبان در زندگی مردم، بخشی از آن‌ها برای تأمین مایحتاج اساسی خود و خانواده، اعضای بدن به ویژه کلیه‌هایشان را می‌فروشند. این وضعیت با آمدن گروه تروریستی طالبان و توقف کمک‌های بین‌المللی به افغانستان، بدتر و به یک معضل در بین نیمی از مردم تبدیل گشته‌است. پس از آمدن طالبان، صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی و بانک مرکزی آمریکا دسترسی افغانستان به کمک‌ها و دارایی‌هایی بین‌المللی را مسدود کردند. این امر از یک‌سو موجب افزایش نرخ بیکاری، فقر و گرسنگی در افغانستان شده و از سوی دیگر، سازمان فائو پیش‌بینی کرده که بیش از 28 میلیون نفر با خطر ناامنی غذایی حاد مواجه خواهند شد.
حالا پس از شش‌ماه حضور طالبان در افغانستان و جنگ اوکراین، امارات متحده عربی ریاست شورای امنیت سازمان ملل متحد را برای ماه مارس بر عهده گرفته‌است. علاوه بر پرداختن به تحولات اخیر در مورد مسائل امنیتی جهانی، امارات متحده عربی دستور کار زنان، صلح و امنیت (WPS)را در اولویت قرار خواهد داد. لانا نصیبه، نمایندهٔ دائم کشور امارات در سازمان ملل گفت: در روز جهانی زن یک بحث آزاد در سطح وزیران به ریاست مریم بنت محمد المهیری با تمرکز بر اهمیت مشارکت اقتصادی زنان و مشارکت بخش خصوصی برای پیش‌گیری از درگیری و بهبود پس از جنگ خواهد بود. سیما باهوش، مدیر اجرایی زنان سازمان ملل متحد، کریستالینا جورجیوا، مدیر عامل صندوق بین المللی پول و یک مشاور جامعهٔ مدنی در این نشست حضور خواهند داشت. در برنامهٔ منظم کاری شورای امنیت، هم‌چنین دربارهٔ وضعیت‌های جاری در لیبی، سومالی، سوریه، یمن، لبنان و… افغانستان تشکیل جلسه خواهد داد.
در همین راستا، نشست دیروز چهارشنبه (۲ مارس ۲۰۲۲) در شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره وضعیت کنونی افغانستان که از ساعت ۳۰: ۱۹ به وقت محلی کابل برگزار شد٬ رئیس یوناما گزارشی دربارهٔ آخرین تحولات افغانستان به این شورا ارائه کرد. گفتنی است پس از روی کار آمدن گروه طالبان در افغانستان در ۱۵ آگوست سال گذشته و توقف کمک‌های خارجی، این کشور شاهد افزایش بیکاری و فقر بوده و ارزش پول ملی نیز به شدت کاهش یافته‌است. سازمان ملل متحد هشدار داده که گرسنگی بیش از نیمی از جمعیت افغانستان را تهدید می‌کند. احتمال دارد هزاران کودک افغانستانی به علت سوء‌تغذیه جان خود را از دست بدهند.
در این نشست، گزارشی توسط نمایندهٔ خاص سرمنشی سازمان ملل متحد برای افغانستان، خانم دیبرا لاینز ارائه گردید. سازمان ملل متحد ماه‌های زمستان گذشته، تمام تلاش خود را برای رفع نیازهای فزایندهٔ بشردوستانه در افغانستان انجام داده و این امر به دلیل حمایت سخاوتمندانه خیرین، حمایت مستمر این اتاق میسر گردیده. خانم دیبرا گفت؛ ما معتقدیم با پایان یافتن فصل زمستان، شاید بتوانیم از بدترین ترس خود از قحطی و گرسنگی گسترده جلوگیری کنیم. آژانس‌های بشردوستانهٔ ما توانستند کمک‌هایشان را نزدیک به ۲۰ میلیون نفر در ۳۹۷ ولسوالی از ۴۰۱ ولسوالی افغانستان برسانند. با این حال، ارائهٔ کمک‌های کوتاه مدت، با امید دادن یا آماده کردن یک پایهٔ قوی برای خوداتکایی افغانستان نیست. بیایید واقع بین باشیم، میلیون‌ها افغانستانی که زمستانی از گرسنگی را پشت سر می‌گذارند و تنها ابزاری که در اختیار ماست کمک‌های بشردوستانهٔ ناپایدار است. اکنون رسیدگی به اقتصاد افغانستان بسیار ضروری است.
وی در ادامه چندبار خانم رئیس جمهور را مورد خطاب قرار داد و گفت: زمانی که مأموریت یوناما به مدت شش ماه در سپتامبر ۲۰۲۱ به پایان رسید، برای جامعهٔ بین‌المللی واکنش به تصرف قدرت، توسط طالبان زود بود. شش ماه بلاتکلیفی و با ادامهٔ تحریم‌ها، سیستم‌های مقابله‌ای اجتماعی و اقتصادی حیاتی را فرسایش و مردم را به بلاتکلیفی بیشتر سوق می‌دهد. ما باور نداریم که بدون همکاری با مقامات می‌توانیم به مردم افغانستان کمک کنیم. پذیرش این امر برای برخی دشوار، اما ضروری است.
با این حال، خانم لاینز اذعان کردند: همچنان بی اعتمادی پایدار بین طالبان و بسیاری از جوامع بین‌المللی و حتی کشورهای منطقه و همسایگان وجود دارد. طالبان احساس سوء‌تفاهم و شکایت دارند که گزارش‌های ما، واقعیت را آن‌طور که آن‌ها می‌بینند منعکس نمی‌کند. طالبان می‌گویند که ما دستاوردهای آن‌ها را نادیده می‌گیریم و مشکلات را بزرگ‌نمایی می‌کنیم، مشکلاتی که ادعا می‌کنند در تلاش برای حل آن‌ها هستند. طالبان به ما گفته‌اند که باید از امنیت حاکم در افغانستان قدردانی بیش‌تری دریافت کنند. در شش ماه پس از ۱۵ آگوست، کاهش ۷۸ درصدی تلفات غیرنظامیان در نتیجهٔ کاهش درگیری‌ها بوده‌است. البته مشکلات امنیتی همچنان پا برجاست و به کشتار غم‌انگیز و بی‌معنا در هفتهٔ گذشته و کشتن هشت واکسناتور فلج اطفال در شمال افغانستان اشاره کرد و در ادامه افزود: با توجه به پیشرفتی که با مقامات در زمینهٔ گسترش برنامه فلج اطفال داشته‌ایم، مایهٔ تأسف است و هم‌دردی خود را با خانواده‌های واکسیناتور اعلان می‌کنم.
ایشان افزودند: ما نگران محدودیت‌های حقوق اساسی زنان و دختران، قتل‌های فراقانونی، ناپدید شدن زنان، بازداشت‌های خودسرانه، احترام به اقلیت‌ها و آزادی تجمع و بیان هستیم. ما در مورد نیاز به آزادی زنان معترض ناپدید شده و اعضای خانوادهٔ آن‌ها در ماه گذشته بسیار صریح بودیم و در واقع آن‌ها آزاد شدند. اما گروه دیگری از زنان نیز خودسرانه دستگیر شدند. اما همین امروز صبح از کابل به ما خبر رسید که این گروه نیز آزاد شده‌است. تیم ما در کابل برای راستی‌آزمایی این گزارش‌ها کار می‌کند و من پس از بازگشت با مقامات، پیگیری خواهم کرد. همچنان که بازرسی‌های اخیر خانه به خانه در کابل که توسط نهادهای اصلی امنیتی ظاهراً به عنوان یک اقدام مبارزه با جرم و جنایت انجام شده‌است نیز نگران کننده‌است. افغانستان در واقع وضعیت پیچیده‌ای دارد و روندهای مثبت و منفی هم‌زمان رخ می‌دهد. یوناما تاکنون توانسته است بسیاری از مسائل را از طریق تعامل سازنده و همکاری با مقامات بالفعل، هم در زمینهٔ ارائهٔ کمک‌های بشردوستانه و هم در مورد برخی از موضوعات حساسی که من به تازگی به آن‌ها اشاره کردم، رسیدگی کند. ما به عنوان یک مأموریت سیاسی معتقدیم که می‌توانیم برای همکاری با مقامات بالفعل در مورد مسائل اصلی که جامعهٔ افغانستان با آن مواجه است، کار بیش‌تری انجام دهیم. اما مأموریت سیاسی مستلزم یک هدف سیاسی است. این هدف، که در گزارش دبیرکل به طور ضمنی ذکر شد، در نهایت این است که افغانستان، یکی از اعضای اصلی سازمان ملل متحد، به عنوان عضوی با وضعیت خوب، مجدداً به این سازمان بپیوندد، از منابع جامعهٔ بین المللی بهره‌مند شود. طبیعتاً کار با این مقام عملی به هیچ‌وجه به معنای چشم‌پوشی از همهٔ کارهایی نیست که انجام می‌دهند، اما این فرصت را می‌دهد که به شکل‌گیری آینده برای مردم افغانستان کمک کنیم. بدون درگیری و جایی که آن‌ها بتوانند به طور مسالمت آمیز تلاش خود را برای رفاه، مشارکت و احترام به حقوق خود دنبال کنند.
سپس خطاب به اعضای شورا گفت: مأموریتی که شما برای یوناما به تصویب می‌رسانید، پیامی از سوی جامعهٔ بین‌المللی به مردم افغانستان خواهد فرستاد که فراموش نشده‌اند و به مقامات عملی طالبان که جهان خواهان درگیری‌های آینده در افغانستان نیست، آن‌ها باید اصول اولیه را به رسمیت بشناسند. استانداردهای شهروندی جهانی به منظور پذیرفته شدن توسط جامعهٔ بین‌المللی. اگر یوناما به طور مناسب توسط این شورا مجهز و توانمند شود، یک دستور کار شلوغ اما ارزشمند خواهد بود.
۱ـ پرداختن به بحران اقتصادی.
۲ـ همکاری با مقامات عملی طالبان برای تضمین آموزش قوی، حیاتی و سطح بالا برای همه دختران و پسران برای کمک به پیشرفت کشور.
۳ـ ادامهٔ حمایت از احترام به حقوق بشر به رسمیت شناخته شدهٔ بین‌المللی.
۴ـ شرکت در بحث در مورد شمول سیاسی برای اطمینان از این‌که نگرانی‌های همهٔ افغانستانیها در تنوع بسیار غنی آن در تصمیم‌گیری منعکس می‌شود.
۵ـ حمایت از گفت‌وگوی سیاسی ساختاریافته با مقامات بالفعل که از این روند تأمین مشروعیت داخلی و هم‌چنین رسیدگی به نگرانی‌های کلیدی اعضای این شورا حمایت می‌کند (مبارزه با مواد مخدر، مبارزه با تروریسم و امنیت منطقه‌ای).
خانم دیبرا لانز، صحبت‌هایشان را اینگونه پایان دادند: شما در حال نزدیک شدن به یک لحظهٔ حساس در روابط خود با افغانستان هستید، از فروپاشی دائمی افغانستان به یک بحران انسانی جلوگیری کنید. آیا مردم افغانستان به اندازهٔ کافی رنج نبرده‌اند؟ آن‌ها به تعهد جمعی شما برای پیش‌برد کشور در یک مأموریت سیاسی با حمایت از همهٔ افغانستانیها نیاز دارند. بازسازی کاری است که مأموریت‌های سیاسی در هماهنگی با مقامات و شهروندان کشور انجام می‌دهند. من از شما خواهش می‌کنم که به ما یک دستور قوی و محکم بدهید که لازم است. بدون آن، من برای آینده می‌ترسم.
ابراز تأسف را می‌توانیم باور کنیم اما نگاه معامله‌گر را نه! افغانستان در آستانهٔ «فاجعهٔ انسانی» است و در چنین شرایطی خطر بروز افراط‌گرایی وجود دارد. اکنون وقت مناسبی نیست که از مردم افغانستان سوء‌استفاده شود. لازم نیست جامعهٔ جهانی و کشورهای منطقه همچنان در پی خیانت به مردم افغانستان باشند زیرا آن‌ها با زمستانی دشوار، با مشکلاتی بزرگ نه تنها در زمینهٔ کمبود غذا، بلکه با بحران نابسامان از دست دادن کشور( جمهوریت و دموکراسی)، دست و پنجه نرم می‌کنند. چگونه جامعهٔ جهانی می‌خواهد به مردم افغانستان این احساس را بدهد که از سوی جامعهٔ بین‌المللی یا هر یک از کشورها به دلیل سلطهٔ طالبان طرد نشده‌اند و یا فراموش نمی‌شوند؟ اگر این‌طور نیست، پس چرا با طالبان می‌نشینند و گفت‌وگو می‌کنند؟ این روزها برای مردم افغانستان، دست بازیگران سیاسی رو شده و بازی‌شان سرگرم‌مان نمی‌کند.
