هدف از تعیین یکروز به نام روز زن، تحکیم حقوق زنان در سراسر جهان بودهاست. به مناسبت این روز و برای دستاوردهای زنان در عرصههای گوناگون، زنان زیادی در سراسر جهان، برای بزرگداشت این روز و برای برابری جنسیتی، به خیابان میروند. در اینجا صندلیهای آمفیتئاتر، پر از انسانهای مهاجری است که اجباراً از افغانستان خارج شده و اکنون در کشور آلبانی بهسر میبرند. سرود ملی که دیگر شنیدنش هم در افغانستان جرم است در سالن پخش میشود و حضار قیام میکنند. این اولین تجلیل و بزرگداشت روز زن، فرسنگها دورتر از وطن، در حالی برگزار میشود که زنان در افغانستان از نیازهای اولیه خود محروماند و حالا هموطنانشان تلاش دارند در روز ۸ مارچ، از اینجا صدای زنان افغانستان شوند.
صدای زنانی که این روزها، با صورتهای پوشیده حق خود را از طالبان، طلب میکنند. در این مراسم، تعدادی از زنان به روی صحنه آمدند. مشروح سخنهایشان را تجلیل روز زن، نقش زنان در جامعه و سیاست تشکیل میداد. بخشی از صحبتهایشان را در حمایت زنان افغانستان ایراد کردند و گفتند: نان، کار و آزادی، شعاری است که زنان معترض در افغانستان میدهند و آنها از نیازهای اولیهای میگویند که حالا از دست دادهاند. اعتراض در اولین روزهای سقوط توسط زنان، درخواستشان در اعتراضات خیابانی، نان، کار و آزادی، شعاری که احقاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آحاد مردم افغانستان به ویژه زنان است، نشان از اقتدار آنها است. در ادامهٔ مراسم تجلیل روز زن، تئاتری با همین مضمون اجرا گردید. آنها از جامعهٔ جهانی نیز درخواستهایی داشتند مبنی بر اینکه جهان باید پای خود را از صدور اعلامیهها فراتر بگذارد و به صورت عملی از زنان افغانستان دفاع کنند. زیرا طالبان به بخش محدودی از زنان اجازهٔ کار دادهاند، تنها در بخش آموزش و صحت. زنان پس از سلطهٔ طالبان، از بیشتر کارهای جامعه منع گشتهاند.
اگر نگاهی گذرا به تاریخ پر از مشقت زنان و مبارزهٔ آنها بیندازیم، با رنجهای فراوانی روبهرو میشویم. از دههٔ هفتاد میلادی تاکنون، در روزشمار سازمان ملل متحد، روز ۸ مارچ (برابر با ۱۷ حوت)، به عنوان روز جهانی زن به ثبت رسیدهاست. روز جهانی زن، از دل جنبش کارگری بهوجود آمده و نخستین تلنگر را زنان کارگر آمریکایی برای حقوق برابر به راه انداختند. امروزه تحصیل دختران در دانشگاهها امری عادی است. اما برای این امر عادی و حق بدیهی، زنان سالها جنگیدهاند و هر اقدامی که تا بهحال برای احقاق حق زنان انجام گشتهاست.
زنان افغانستان به عنوان نيمي از پيكر جامعه در موجوديت باورهاي سنتی، تبعيضآميز و زنستیز، در طول تاريخ بهخصوص دو دههٔ اخير، راه دشوار و خونينی را سپری کردهاند و با وجود بیثباتی و درگيریهای سياسی در ٢٠ سال گذشته، دستاوردهای زيادی داشتند كه با تسلط گروه ترويستی طالبان، اين دستاوردها متأسفانه از دست رفتهاست. عدهای از كادرهاي علمی، زنان تحصيلکرده و مبارز، بهصورت اجباری، تن به مهاجرت دادهاند، عدهای نیز تحت سلطهٔ رژيم مستبد طالبان، در فضای اختناق داخل افغانستان بهسر ميبرند. امروز، زنان بیجا شده در کشور آلباني ضمن تشکر از ميزبانی دولت و مردم شريف اين کشور، خواستند تا فرياد آزادیخواهانهٔ زنان داخل کشور باشند و ندای انسانی ( نان، کار و آزادی ) را از اين گوشهٔ جهان به گوش جامعهٔ بينالمللی برسانند، تا باشد ملت ما و بهخصوص زنان افغانستان را به باد فراموشی نسپارند. این زنان، با استناد به اسناد و قوانين ملي و بينالمللی؛ از جامعهٔ جهانی و کشورهايی که در ايجاد شرايط كنونی افغانستان نقش عمده دارند تقاضاهایی را نیز ارائه کردند.
طالبان در شش ماه اخير با حذف تدريجي زنان از زندگي اجتماعي ثابت ساختند که برای احترام به حقوق زنان برنامهای ندارند و حقوق اساسي زنان را كه شامل حقوق سياسي،اجتماعي و اقتصادي است شديداً نقض نمودهاند. بنابراين نياز است تا جامعهٔ جهانی بيش از اين خاموش نباشد و در اين زمينه اقدام نمايد و مانع نقض اين حقوق شوند. نان ، كار و آزادي از جمله خواستهاي مشروع زنان افغانستان است. از جامعهٔ جهاني و زنان جهان میخواهند تا از فرياد زنان افغانستان حمايت کرده، به طالبان اجازه ندهند كه زنان را زنداني كنند. تقاضا دارند تا حمايت قاطعانهٔ خود را مبنی بر كاهش فقر و گرسنگی اعمال نمايند. از جامعهٔ جهانی و زنان در جهان میخواهند تا آورگان بهخصوص زنان و اطفال را مورد حمايت قرار دهند. جامعهٔ جهانی و گروه طالبان ميدانند که هيچ حکومتی، بدون نقش فعال زنان در تمام عرصهها، دوام نخواهد داشت، از جامعهٔ جهاني میخواهند حكومت طالبان را به رسميت نشناسند.
زنان جهان در ۸ مارچ، فارغ از تفاوتها و نوع نگرشها در کنار هم میایستند تا با همدلی، همبستگی و هماندیشی، مردسالاری را به چالش کشیده و با حاکمیت مذهب، اسلام سیاسی، سیاستهای پوپولیستی و ضد عدالت اجتماعی مبارزه کنند. ۲۰۲۱ سالی بوده توأم با عقبگردها، بازگشت طالبان در افغانستان به عنوان عمدهترین روندهای منفی در مسائل مربوط به حقوق زنان است. فشار فزایندهٔ طالبان و محدود کردن حضور زنان در جامعه نشاندهندهٔ “نهادینه کردن تبعیض و خشونت علیه زنان و دختران در مقیاس وسیع و به صورت سیستماتیک” است. وضعیت نامساعد برای زنان افغانستان “علیرغم اقدامات طالبان در بازداری زنان و دختران از تحصیل، محدود کردن زنان در فضای عمومی، کنار گذاشتن آنها از مشارکت سیاسی و اقتصادی، ادامهٔ سرکوب، دستگیری و ترور، زنان افغانستان از مبارزه و مقاومت دست بر نداشتهاند. ما در پایان، بر پاسداری از دستاوردهای زنان و مبارزه با “ستم جنسی – جنسیتی، نژادی، اقتصادی، طبقاتی، اسلام سیاسی” تأکید کرده و همچنان حمایت خود را از مبارزات زنان افغانستان اعلام میداریم.