دومین سال متوالی است که زنان افغانستان «روز جهانی محو خشونت علیه زنان» را در زیر سلطه گروه طالبان، می‌گذرانند.
سال گذشته زمانی که 25 نوامبر فرا رسید، تازه سه ماه و 10 روز از تسلط گروه طالبان بر افغانستان گذشته بود و هنوز این گروه بسیاری از سیاست‌های زن ستیزانه خود را اعلام نکرده بودند.
امسال، اما 25 نوامبر در حالی فرا رسیده است که گروه طالبان دست‌کم 40 فرمان علیه زنان افغانستان صادر کرده است و محکمه صحرایی و شلاق زدن زنان در استادیوم‌های ورزشی، بار دیگر تکرار شده است.
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در اعلامیه‌ای که به مناسبت روز جهانی محو خشونت علیه زنان صادر کرده است گفته که از تابستان سال 2021 میلادی بسیاری از حقوق اساسی زنان افغانستان محدود و یا لغو شده است.
این نهاد گفته است که حقوق اساسی زنان از سوی گروه طالبان در حالی محدود و یا لغو شده است که افغانستان یکی از کشورهای با میزان بالای خشونت علیه زنان است.
یوناما در اعلامیه خود گفته است که در غیاب قوانین و سیاست‌های که برابری جنسیتی و حقوق زنان را حمایت و ترویج کند، صدور فرامینی که به حذف سیستماتیک زنان از زندگی عمومی و سیاسی کمک کند، نورم‌های اجتماعی را که نابرابری را تداوم می‌بخشد «جسورتر» کرده است.
این نهاد گفته است که محدودیت‌های گروه طالبان علیه زنان، برخی از هنجارهای اجتماعی سنتی که استفاده از خشونت را به عنوان نوعی انضباط و کنترل می‌پذیرد، تقویت کرده و محیطی را ایجاد کرده که در آن «خشونت علیه زنان و دختران عادی می‌گردد.»
یوناما به نقل از آلیسون داویدیان، نماینده بخش زنان سازمان ملل در افغانستان نوشته است که: «هر روز شاهد عادی شدن خشونت علیه زنان و دختران، در خانه‌های‌شان، مکان‌های که اجازه کار دارند، آنلاین و در مکان‌های عمومی هستیم.»
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان خواستار پایان دادن به تمام اشکال خشونت مبتنی بر خشونت شده است و از گروه طالبان خواسته است که «گام‌های فوری برای پایان دادن به خشونت علیه زنان و بدتر شدن حقوق زنان به عنوان بخشی از تلاش‌های حیاتی برای برقراری صلح معنادار و پایدار بردارند.»
روزا اوتنبایوا، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در افغانستان خواستار حفاظت از حقوق اساسی زنان افغانستان و ایجاد محیط عاری از هرگونه خشونت علیه زنان شده و گفته است که «حمایت از حقوق زنان یک عامل اساسی برای ثبات، رفاه و هر گونه صلح پایدار در افغانستان است.»
«جهان بی‌تفاوتی اختیار کرده»
شماری از فعالان حقوق زن، وضعیت افغانستان را در زیر سلطه طالبان برای زنان به «جهنم» و «زندان خوفناک» تشبیه کرده و از عملکرد جامعه جهانی در قبال سرنوشت زنان، انتقاد می‌کنند.
هدا خموش، از زنان معترض افغانستان در پیامی به نیمرخ گفته است که «پس از فروپاشی دولت پیشین و حاکمیت دوباره طالبان، افغانستان تبدیل به جهنمی برای زنان شده است. هیچ روزی نیست که زنی در این کشور به بدترین شکل ممکن مورد خشونت قرار نگیرد.»
او افزوده: «سازمان‌های جهانیِ که 25 نومبر را روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان اعلان کردند، به جای مبارزه با خشونت علیه زنان و محاکمه عاملان این خشونت، بر عکس یار بدوی‌ترین، خشن‌ترین و زن ستیزترین گروهی به نام طالب شده است و در هفته ملیون‌ها دالر به بهانه‌های مختلف به آنان کمک می‌کند.»
به گفته‌ی خانم خموش «اگر دنیا در برابر شعار خودش[در مورد حمایت از حقوق زنان] صادق می‌بود، باید امروز از این همه خشونت‌ها کاسته می‌شد.»
جنبشی موسوم به «جنبش زنان افغانستان برای عدالت و آزادی» نیز با نشر اعلامیه‌ای، گفته است «بررسی‌ها و چشم‌دیدها» نشان می‌دهد که در زیر سلطه گروه طالبان خشونت علیه زنان به گونه «وحشتناک» افزایش یافته است.
در اعلامیه این نهاد آمده که آمار قتل‌های مرموز زنان، خودکشی، لت و کوب زنان درخیابان توسط افراد گروه طالبان، محکمه صحرایی، ازداواج اجباری و فروش دختران خرد سال، مصداق‌های عینی خشونت علیه زنان افغانستان است.
جنبش زنان افغانستان برای عدالت و آزادی گفته است که: «سازمان ملل، جامعه جهانی و سازمان حقوق‌بشر در این وضعیت سخت و وحشتناک که زنان افغانستان با آن روبرو هستند، بی‌تفاوتی اختیار کرده و زنان افغانستان را به فراموشی سپرده‌اند.»
شماری دیگر از زنان نیز با نشر یک پیام ویدیویی از یک فضای سربسته، می‌گویند که نهادهای حقوق بشری و مدافع حقوق زن هیچ نوع توجهی به سرنوشت زنان افغانستان نکرده‌اند.
جهان نارنجی
همه ساله به مناسبت روز جهانی محو خشونت علیه زنان، سازمان ملل متحد یک کمپاین 16 روزه برای آگاهی دهی در مورد خشونت علیه زنان آغاز می‌کند و نهادهای مختلف به آن می‌پیوندند.
امسال این کمپاین با عنوان «16 روز فعالیت علیه خشونت» آغاز شده و از جمله نهادهای که به آن پیوسته است، دفتر اتحادیه اروپا در افغانستان است.
این نهاد در صفحه رسمی تویتر خود نوشته است که «در روز بین المللی محو خشونت علیه زنان، جهان نارنجی می‌شود.» و افزوده که «در محکومیت تمام انواع خشونت و تبعیض به شمول خشونت علیه زنان و دختران به ما بپیوندید.»
شماری از رسانه‌های ویژه زنان افغانستان نیز به مناسبت روز جهانی محو خشونت علیه زنان و در همبستگی با کمپاین 16 روزه سازمان ملل، برنامه‌های ویژه‌ای را روی دست گرفته‌اند.
