نیمرخ
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • چندرسانه‌یی
هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
EN
نیمرخ

اولین نشریه ویژه زنان در افغانستان

  • ارزگانی
  • 28 قوس 1401
ارشاد النسوان

سومین سال حکومت امان الله خان در افغانستان بود و تجدد گرایی، آزادی خواهی و حمایت از آموزش و آزادی زنان از سیاست های اصلی شاه جوان بود.

امان الله خان که پس از گرفتن استقلال افغانستان از بریتانیا، با شتاب در تلاش مدرن کردن جامعه سنتی و چند لایه افغانستان بود، آزادی مطبوعات و آزادی زنان را به رسمیت شناخت و در سخنرانی های خود زنان را به در دست گرفتن آزادی و استقلال شان تشویق می کرد.

در بحبوحه تجددگرایی و آزادی مطبوعات بود که پیشنهاد ایجاد یک نشریه مستقل برای زنان با شاه مطرح شد و او نیز این پیشنهاد را پذیرفت و اولین نشریه ویژه زنان در افغانستان بنام «ارشادالنسوان» (راهنمای زنان) متولد شد.

اولین شماره نشریه ارشادالنسوان در اول حمل سال 1300 خورشیدی مطابق 21 مارچ 1921 میلادی در کابل منتشر شد؛ بیش از یک قرن و یک سال قبل.

ارشادالنسوان زیر نظر ملکه ثریا، همسر شاه امان الله خان به نشر می رسید و مدیر مسئول آن اسما رسمیه، همسر محمود طرزی و سردبیر آن روح افزا دختر محمد زمان خان خازن الکتب و خواهر حبیب الله خان طرزی بود.

نشرات ارشادالنسوان عمدتا هفته وار بود و مطالبی در مورد آزادی و استقلال زنان، زندگی نامه زنان نامدار جهان و آموزش زنان منتشر می کرد و دارای ستون های اخبار داخلی، خارجی، ادبی، مطالب ویژه بانوان از قبیل امور خانه داری، آشپزی، خیاطی و تربیت کودکان بود.

این نشریه در قطع های متغییر و در چاپخانه سنگی «دارالتحریر شاهی» در منطقه ده افغانان کابل به نشر می رسید و در اوایل در چهار صفحه و بعدها در هشت صفحه منتشر می شد.

در مورد مدت فعالیت این نشریه روایت های مختلف وجود دارد؛ شماری از منابع نوشته اند که این نشریه مدت شش ماه فعالیت کرد و سپس متوقف شد، اما شماری دیگر زمان تعطیلی آن را سال 1307 خورشیدی نوشته اند.

اکنون شماره های 15 و 16 این نشریه در وب سایت مرکز منبع معلومات افغانستان در دانشگاه کابل (ACKU) موجود است که اولی در روز پنجشنبه دوم ماه سرطان و دومی در روز پنجشنبه 23 ماه سنبله 1300 خورشیدی منتشر شده و هر دو داری هشت صفحه است. نسخه های اصلی این نشریه در آرشیف ملی افغانستان نگهداری می شود.

هرچند در بالای صفحه شماره های 15 و 16 این نشریه توضیح داده شده است که در هفته یکبار «طبع و نشر» می شود، اما از تاریخ نشر این دو شماره می فهمیم که نشرات ارشادالنسوان همواره منظم نبوده است.

همچنان بخوانید

نیمرخ در کانادا جواز فعالیت گرفت

نیمرخ در کانادا جواز فعالیت گرفت

9 سرطان 1401
رادیوی ویژه‌ی زنان در کندز فعال شد اما «صدای زنان را پخش نکند»

رادیوی ویژه‌ی زنان در کندز فعال شد اما «صدای زنان را پخش نکند»

29 قوس 1400

در شماره شانزدهم مطلبی این نشریه، مطلبی با عنوان «اعتذار» به نشر رسیده و دلیل تأخیر در نشر آن را «تکمیل نواقصات اداره جریده» دانسته و افزوده که «در آینده مسلسل به موعد خود نشر شده به همه قارئین و قارئات کرام می رسد.»

در مورد روند توزیع این نشریه معلومات دقیق در دسترس نیست، اما در بالای صفحه آن توضیح داده شده که «توزیع و تقسیم جریده در خود اداره می شود» و قیمت سالیانه آن در «دارالسلطنه کابل و اطراف داخلیه مملکت» پنج روپیه کابلی و در خارج مملکت هفت رویپه کابلی است. قیمت یک نسخه این نشریه به دارالسلطنه، هفت پیسه گفته شده است.

دور دوم فعالیت این نشریه در سال 1372 خورشیدی و زیر نظر ریاست امور زنان حکومت مجاهدین آغاز شد و در این دوره، لیلا صراحت روشنی، از شاعران نامدار افغانستان مدیر مسئول آن بود.

در سال 1375 و با سقوط کابل به دست گروه طالبان، این نشریه بار دیگر از چاپ بازماند، اما با سقوط حکومت طالبان، سومین دور فعالیت این نشریه در سال 1381 خورشیدی از سوی وزارت امور زنان آغاز شد. در این دوره از این نشریه به عنوان «ارگان نشراتی وزارت امور زنان» نام برده شده است.

اکنون شماری از نسخه های دور سوم فعالیت این نشریه نیز در وبسایت مرکز منبع معلومات افغانستان در دانشگاه کابل موجود است.

موضوعات مرتبط
کلمات کلیدی: رسانه‌های ویژه زنان
دیدگاه شما چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به دیگران بفرستید
Share on facebook
فیسبوک
Share on twitter
توییتر
Share on telegram
تلگرام
Share on whatsapp
واتساپ
پرخواننده‌ترین‌ها
چندهمسری
هزار و یک شب

چندهمسری؛ پاداش زنی که با پول معلمی خرج دانشگاه شوهرش را داد

16 دلو 1401

مروارید در تمام قریه یگانه دختری بود که بیشترین خواستگار را داشت. او دختر باسواد بود و در امور منزل هم به قول زنان قریه، از هر انگشتش هنر می‌بارید. همه می‌خواستند مروارید عروس‌شان شود.

بیشتر بخوانید
زنی که باربار زندگی می‌سازد
هزار و یک شب

زنی که باربار زندگی می‌سازد

13 دلو 1401

گل‌واری 25 سال پیش به خدادا، پسر همسایه‌اش دل می‌بندد و قصه‌ی دلدادگی‌شان نقل مجلس محله می‌شود. قدرت این دلدادگی هردو را به‌هم می‌رساند. پس از دو سال زندگی مشترک، همراه با شوهر و خانواده‌ی...

بیشتر بخوانید
نجمه
هزار و یک شب

زنی که برای آینده‌ی دخترش خانه را ترک کرد

17 دلو 1401

نجمه را در پانزده سالگی به شوهر دادند. خودش می‌گوید به راستی مرا به شوهر دادند، من چیزی از ازدواج نمی‌دانستم.شانزده ساله بود که دختری به دنیا آورد و اسمش را گلنار گذاشتند.

بیشتر بخوانید
ازدواج مجازی
هزار و یک شب

چهار سال ازدواج در فضای مجازی

11 دلو 1401

زندگی در منطقه‌ی اعیان‌نشین شهر کابل به خوبی پیش می‌رفت. بدون هیچ محدودیتی به مکتب رفتم و درس خواندم و برای خودم رویاهایی بافته بودم.

بیشتر بخوانید
زن چهارم
هزار و یک شب

روزی که زن چهارم پدرم پسر زایید

8 دلو 1401

پدرم پسر می‌خواست. او همیشه آرزو می‌کرد که پسردار شود. برای همین چهار بار ازدواج کرد. هیچ‌کس نمی‌توانست با او مخالفت کند. همین‌که حرفی می‌زدیم به دهان ما محکم می‌کوبید.

بیشتر بخوانید
Nimrokh Logo
بستر گفتمان زنانه

نیمرخ رسانه‌‌ی آزاد است که با نگاه ویژه به تحلیل، بررسی و بازنمایی مسایل زنان می‌پردازد. نیمرخ صدای اعتراض و پرسش زنان است.

  • درباره
  • تماس با ما
  • شرایط همکاری
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram Whatsapp
نسخه پی دی اف

بایگانی

نمایش
دانلود
بایگانی

2022 نیمرخ – بازنشر مطالب نیمرخ فقط با ذکر کامل منبع مجاز است.

هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • چندرسانه‌یی
EN