نیمرخ
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
  • ستون‌ها
    • زنان و مهاجرت
    • نخستین‌ها
هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
EN
نیمرخ

اولین نشریه ویژه زنان در افغانستان

  • ارزگانی
  • 28 قوس 1401
ارشاد النسوان

سومین سال حکومت امان الله خان در افغانستان بود و تجدد گرایی، آزادی خواهی و حمایت از آموزش و آزادی زنان از سیاست های اصلی شاه جوان بود.

امان الله خان که پس از گرفتن استقلال افغانستان از بریتانیا، با شتاب در تلاش مدرن کردن جامعه سنتی و چند لایه افغانستان بود، آزادی مطبوعات و آزادی زنان را به رسمیت شناخت و در سخنرانی های خود زنان را به در دست گرفتن آزادی و استقلال شان تشویق می کرد.

در بحبوحه تجددگرایی و آزادی مطبوعات بود که پیشنهاد ایجاد یک نشریه مستقل برای زنان با شاه مطرح شد و او نیز این پیشنهاد را پذیرفت و اولین نشریه ویژه زنان در افغانستان بنام «ارشادالنسوان» (راهنمای زنان) متولد شد.

اولین شماره نشریه ارشادالنسوان در اول حمل سال 1300 خورشیدی مطابق 21 مارچ 1921 میلادی در کابل منتشر شد؛ بیش از یک قرن و یک سال قبل.

ارشادالنسوان زیر نظر ملکه ثریا، همسر شاه امان الله خان به نشر می رسید و مدیر مسئول آن اسما رسمیه، همسر محمود طرزی و سردبیر آن روح افزا دختر محمد زمان خان خازن الکتب و خواهر حبیب الله خان طرزی بود.

نشرات ارشادالنسوان عمدتا هفته وار بود و مطالبی در مورد آزادی و استقلال زنان، زندگی نامه زنان نامدار جهان و آموزش زنان منتشر می کرد و دارای ستون های اخبار داخلی، خارجی، ادبی، مطالب ویژه بانوان از قبیل امور خانه داری، آشپزی، خیاطی و تربیت کودکان بود.

این نشریه در قطع های متغییر و در چاپخانه سنگی «دارالتحریر شاهی» در منطقه ده افغانان کابل به نشر می رسید و در اوایل در چهار صفحه و بعدها در هشت صفحه منتشر می شد.

در مورد مدت فعالیت این نشریه روایت های مختلف وجود دارد؛ شماری از منابع نوشته اند که این نشریه مدت شش ماه فعالیت کرد و سپس متوقف شد، اما شماری دیگر زمان تعطیلی آن را سال 1307 خورشیدی نوشته اند.

اکنون شماره های 15 و 16 این نشریه در وب سایت مرکز منبع معلومات افغانستان در دانشگاه کابل (ACKU) موجود است که اولی در روز پنجشنبه دوم ماه سرطان و دومی در روز پنجشنبه 23 ماه سنبله 1300 خورشیدی منتشر شده و هر دو داری هشت صفحه است. نسخه های اصلی این نشریه در آرشیف ملی افغانستان نگهداری می شود.

هرچند در بالای صفحه شماره های 15 و 16 این نشریه توضیح داده شده است که در هفته یکبار «طبع و نشر» می شود، اما از تاریخ نشر این دو شماره می فهمیم که نشرات ارشادالنسوان همواره منظم نبوده است.

همچنان بخوانید

شش سال تلاش برای تغییر و تعهد برای روشنگری

شش سال تلاش برای تغییر و تعهد برای روشنگری

7 سنبله 1402
نیمرخ از نگاهی دیگر

نیمرخ از نگاهی دیگر

7 سنبله 1402

در شماره شانزدهم مطلبی این نشریه، مطلبی با عنوان «اعتذار» به نشر رسیده و دلیل تأخیر در نشر آن را «تکمیل نواقصات اداره جریده» دانسته و افزوده که «در آینده مسلسل به موعد خود نشر شده به همه قارئین و قارئات کرام می رسد.»

در مورد روند توزیع این نشریه معلومات دقیق در دسترس نیست، اما در بالای صفحه آن توضیح داده شده که «توزیع و تقسیم جریده در خود اداره می شود» و قیمت سالیانه آن در «دارالسلطنه کابل و اطراف داخلیه مملکت» پنج روپیه کابلی و در خارج مملکت هفت رویپه کابلی است. قیمت یک نسخه این نشریه به دارالسلطنه، هفت پیسه گفته شده است.

دور دوم فعالیت این نشریه در سال 1372 خورشیدی و زیر نظر ریاست امور زنان حکومت مجاهدین آغاز شد و در این دوره، لیلا صراحت روشنی، از شاعران نامدار افغانستان مدیر مسئول آن بود.

در سال 1375 و با سقوط کابل به دست گروه طالبان، این نشریه بار دیگر از چاپ بازماند، اما با سقوط حکومت طالبان، سومین دور فعالیت این نشریه در سال 1381 خورشیدی از سوی وزارت امور زنان آغاز شد. در این دوره از این نشریه به عنوان «ارگان نشراتی وزارت امور زنان» نام برده شده است.

اکنون شماری از نسخه های دور سوم فعالیت این نشریه نیز در وبسایت مرکز منبع معلومات افغانستان در دانشگاه کابل موجود است.

موضوعات مرتبط
کلمات کلیدی: رسانه‌های ویژه زنان
دیدگاه شما چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به دیگران بفرستید
Share on facebook
فیسبوک
Share on twitter
توییتر
Share on telegram
تلگرام
Share on whatsapp
واتساپ
پرخواننده‌ترین‌ها
کودک همسری
گوناگون

خاطرات عروس ۱۱ ساله

5 حوت 1401

قسمت دوم | بعد از «شب زفاف» تا هفت ماه با شوهرم همبستر نشدم. چون ترسیده بودم و شب زفاف برایم شبیه یک کابوس شده بود.تا آنجا که می‌توانم بگویم بدترین قسمت زندگیم آن شب بود.

بیشتر بخوانید
کودک همسری
هزار و یک شب

خاطرات عروس 11 ساله

5 حوت 1401

قسمت اول‌ |‌ روزی که عروس شدم هنوز به بلوغ نرسیده بودم. پوشیدن پیراهن «خال سفید» و چادر سبز گلدار مرا از بقیه متفاوت نشان می‌داد، به همین خاطر حس غرور داشتم و خود را از همه برتر...

بیشتر بخوانید
هبوط در تاریکی
هزار و یک شب

هبوط در تاریکی؛ روایت دردناکِ مینه از کودکی تا بزرگ‌سالی

30 سنبله 1402

مینه (مستعار) دختری ۲۸ساله است که خاطرات زنده‌گی‌اش از کودکی تا بزرگ‌سالی، چیزی جز پژواکِ درد و مظلومیت نیست. او از کودکی، مورد سوءاستفادۀ جنسی شوهرعمه‌اش قرار می‌گیرد و این اتفاق، سرآغازی برای سقوط ممتدِ...

بیشتر بخوانید
تراژدی چهار‌بُعدی؛ 25 سال اسارت یک زنِ افغانستانی به‌دست برادرش
مقالات

تراژدی چهار‌بُعدی؛ 25 سال اسارت یک زنِ افغانستانی به‌دست برادرش

2 میزان 1402

«نیک‌بخت، یک زن افغانستانی که 25 سال پیش توسط برادرش در دخمه‌یی تاریک زندانی شده بود، بالاخره توسط مأمورانِ طالبان آزاد می‌شود و درحالی‌که در بدترین وضعیت صحی قرار دارد، برای برادرش مجازات نمی‌خواهد.» 

بیشتر بخوانید
طوق تلخِ نازایی بر گردنِ شیرین
گزارش

طوق تلخِ نازایی بر گردنِ شیرین

28 سنبله 1402

شیرین نام دارد اما در تمام دوران‌ زنده‌گی‌اش طعم شیرینی را نچشیده و همیشه با اتفاقات تلخِ زنده‌گی همدم بوده است.

بیشتر بخوانید
Nimrokh Logo

نیمرخ رسانه‌‌ی آزاد است که با نگاه ویژه به تحلیل بررسی و بازنمایی مسایل زنان می‌پردازد. نیمرخ صدای اعتراض و پرسش زنان است.

  • درباره نیمرخ
  • تماس با ما
  • شرایط همکاری
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram Whatsapp
نسخه پی دی اف

بایگانی

نمایش
دانلود
بایگانی

2022 نیمرخ – بازنشر مطالب نیمرخ فقط با ذکر کامل منبع مجاز است.

هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
  • ستون‌ها
    • زنان و مهاجرت
    • نخستین‌ها
EN