نیمرخ
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • چندرسانه‌یی
هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
EN
نیمرخ

اولین معلم و روزنامه‌نگار زن افغانستان

  • ارزگانی
  • 28 قوس 1401
اسما رسمیه طرزی

اسما رسمیه طرزی، در شهر دمشق سوریه عثمانی متولد شد؛ یکی از قدیمی‌ترین شهرهای خاورمیانه و از پایگاه‌های مهم رشد تمدن اسلامی.

پدرش، شیخ محمد صالح، مؤذن مسجد جامع «اموی» در شهر دمشق بود؛ مسجدی که تنها یادگار عصر اموی‌ها در شهر دمشق است و اکنون یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر به شمار می‌رود.

اسما در سال 1891 میلادی با محمود طرزی، سیاست مدار و روزنامه‌نگار تبعیدی افغانستان ازدواج کرد و این ازدواج منجر به ماندگاری نام او در تاریخ افغانستان شد.

او در سال 1902 میلادی با محمود طرزی که از سوی حبیب الله خان، پادشاه سابق افغانستان، مورد عفو قرار گرفته بود، به افغانستان آمد.

او در جامعه‌ای پا گذاشته بود که بسیار سنتی و محافظه کار بود، در حالی که خودش در امپراطوری عثمانی، جایی‌که نگاه متفاوت‌تر و بازتری نسبت به زنان وجود داشت، بزرگ شده بود.

در سال 1913 دخترش ثریا طرزی با امان الله خان، ازدواج کرد و در سال 1919 امان الله به سلطنت رسید و ثریا ملکه شد و آموزش، آزادی و استقلال فکری زنان مورد توجه قرار گرفت.

امان الله خان و همسرش، در تلاش گسترش زمینه آموزش برای زنان بودند و به همین منظور در سال 1921 میلادی، مکتب دخترانه «مستورات»تأسیس شد.

اسما رسمیه، به عنوان معلم و مدیر این مکتب تعیین شد و به این ترتیب به عنوان اولین زنی در افغانستان شناخته می‌شود که مدیریت یک مکتب دخترانه را به عهده داشته است.

گفته می‌شود این مکتب در ابتدا 34 شاگرد داشته، اما به زودی تعداد شاگران آن به 200 نفر رسیده است. نام این مکتب در سال 1942 از مستورات به «ملالی» تغییر کرد و تاکنون به همین نام باقی مانده است.

ملکه ثریا و یکی دیگر از خواهرانش در این مکتب به عنوان معاونان مادر شان فعالیت می‌کردند و در کنار معلم‌های داخلی، عده از معلمان ترکی، آلمانی و هندی نیز در این مکتب تدریس می‌کردند.

همچنان بخوانید

نخستین جنرال زن افغانستان - سهیلا صدیق

نخستین جنرال زن در افغانستان

17 دلو 1401
اولین زنانی که به مجلس نمایندگان راه یافتند

اولین زنانی که به مجلس نمایندگان راه یافتند

10 دلو 1401

در دوره امان الله خان، آزادی و رشد رسانه‌ها نیز در راستای بر آورده کردن اهداف تجدد طلبانه شاه، اهمیت بسیار یافته بود و در این راستا محمود طرزی، همسر اسما، نقش برجسته داشت.

امان الله خان در سال 1300 خورشیدی با ایجاد اولین نشریه ویژه زنان بنام «ارشادالنسوان» موافقت کرد و اسما رسمیه، به عنوان مدیر مسئول آن تعیین شد؛ اولین زن در تاریخ افغانستان که مدیر مسئولی یک نشریه را به عهده داشت.

نشریه ارشادالنسوان با مدیر مسئولی اسما رسمیه به صورت هفته‌وار، مطالبی در مورد استقلال، آزادی و آموزش زنان نشر می‌کرد و تلاش می‌کرد که آگاهی زنان را در بخش‌های مختلف، افزایش دهد.

اسما رسمیه با آنکه اولین روزنامه نگار و معلم زن افغانستان به شمار می‌رود، اما در مورد زندگی او معلومات بسیار کم وجود دارد و نام او بیشتر در کنار نام محمود طرزی، شوهرش، و ثریا طرزی، دخترش، مطرح شده است.

موضوعات مرتبط
کلمات کلیدی: ژورنالیسمنخستین زنان
دیدگاه شما چیست؟

دیدگاه‌ها 1

  1. صبور نریمان می گوید:
    2 ماه پیش

    نخستین معلم زن در افغانستان، مریم سرخابی است.او در میمنه در یک خانواده سرشناس و مقتدر اوزبیک متولد شد،پدر ش عبدالباقی خان مینگ باشی، فرمانده سپاه( خان نشینی مستقل میمنه) بود که چند بار حملات عبدالرحمن خان را برای تسخیر میمنه دفع نموده بود. وقتی عبدالرحمن به میمنه دست یافت. تمام بزرگان میمنه را با خانواده هایشان به کابل انتقال داد و پدر مریم سرخابی را یکجا با امیر مستقل میمنه به جوخه اعدام سپرد. و بقیه زیر نظارت قرار گرفتند. مریم با تنها برادرش پروفیسور غلام محمد میمنه گی و مادر ش در تحت نظارت قرار گرفت. غلام محمد و مریم تحت رهنمایی مادرش به سواد دست یافتند. وقتی برادرش به حیث نقاش در دربار گماشته شد و مریم هم برای اموزش شاهدخت ها به دربار راه یافت و با ایجاد مکتب مستورات نخستین معلم این کانون تعیلمی شد.

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به دیگران بفرستید
Share on facebook
فیسبوک
Share on twitter
توییتر
Share on telegram
تلگرام
Share on whatsapp
واتساپ
پرخواننده‌ترین‌ها
چندهمسری
هزار و یک شب

چندهمسری؛ پاداش زنی که با پول معلمی خرج دانشگاه شوهرش را داد

16 دلو 1401

مروارید در تمام قریه یگانه دختری بود که بیشترین خواستگار را داشت. او دختر باسواد بود و در امور منزل هم به قول زنان قریه، از هر انگشتش هنر می‌بارید. همه می‌خواستند مروارید عروس‌شان شود.

بیشتر بخوانید
زنی که باربار زندگی می‌سازد
هزار و یک شب

زنی که باربار زندگی می‌سازد

13 دلو 1401

گل‌واری 25 سال پیش به خدادا، پسر همسایه‌اش دل می‌بندد و قصه‌ی دلدادگی‌شان نقل مجلس محله می‌شود. قدرت این دلدادگی هردو را به‌هم می‌رساند. پس از دو سال زندگی مشترک، همراه با شوهر و خانواده‌ی...

بیشتر بخوانید
نجمه
هزار و یک شب

زنی که برای آینده‌ی دخترش خانه را ترک کرد

17 دلو 1401

نجمه را در پانزده سالگی به شوهر دادند. خودش می‌گوید به راستی مرا به شوهر دادند، من چیزی از ازدواج نمی‌دانستم.شانزده ساله بود که دختری به دنیا آورد و اسمش را گلنار گذاشتند.

بیشتر بخوانید
ازدواج مجازی
هزار و یک شب

چهار سال ازدواج در فضای مجازی

11 دلو 1401

زندگی در منطقه‌ی اعیان‌نشین شهر کابل به خوبی پیش می‌رفت. بدون هیچ محدودیتی به مکتب رفتم و درس خواندم و برای خودم رویاهایی بافته بودم.

بیشتر بخوانید
زن چهارم
هزار و یک شب

روزی که زن چهارم پدرم پسر زایید

8 دلو 1401

پدرم پسر می‌خواست. او همیشه آرزو می‌کرد که پسردار شود. برای همین چهار بار ازدواج کرد. هیچ‌کس نمی‌توانست با او مخالفت کند. همین‌که حرفی می‌زدیم به دهان ما محکم می‌کوبید.

بیشتر بخوانید
Nimrokh Logo
بستر گفتمان زنانه

نیمرخ رسانه‌‌ی آزاد است که با نگاه ویژه به تحلیل، بررسی و بازنمایی مسایل زنان می‌پردازد. نیمرخ صدای اعتراض و پرسش زنان است.

  • درباره
  • تماس با ما
  • شرایط همکاری
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram Whatsapp
نسخه پی دی اف

بایگانی

نمایش
دانلود
بایگانی

2022 نیمرخ – بازنشر مطالب نیمرخ فقط با ذکر کامل منبع مجاز است.

هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • چندرسانه‌یی
EN