نیمرخ
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
EN
نیمرخ

اولین معلم و روزنامه‌نگار زن افغانستان

  • ارزگانی
  • 28 قوس 1401
اسما رسمیه طرزی

اسما رسمیه طرزی، در شهر دمشق سوریه عثمانی متولد شد؛ یکی از قدیمی‌ترین شهرهای خاورمیانه و از پایگاه‌های مهم رشد تمدن اسلامی.

پدرش، شیخ محمد صالح، مؤذن مسجد جامع «اموی» در شهر دمشق بود؛ مسجدی که تنها یادگار عصر اموی‌ها در شهر دمشق است و اکنون یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر به شمار می‌رود.

اسما در سال 1891 میلادی با محمود طرزی، سیاست مدار و روزنامه‌نگار تبعیدی افغانستان ازدواج کرد و این ازدواج منجر به ماندگاری نام او در تاریخ افغانستان شد.

او در سال 1902 میلادی با محمود طرزی که از سوی حبیب الله خان، پادشاه سابق افغانستان، مورد عفو قرار گرفته بود، به افغانستان آمد.

او در جامعه‌ای پا گذاشته بود که بسیار سنتی و محافظه کار بود، در حالی که خودش در امپراطوری عثمانی، جایی‌که نگاه متفاوت‌تر و بازتری نسبت به زنان وجود داشت، بزرگ شده بود.

در سال 1913 دخترش ثریا طرزی با امان الله خان، ازدواج کرد و در سال 1919 امان الله به سلطنت رسید و ثریا ملکه شد و آموزش، آزادی و استقلال فکری زنان مورد توجه قرار گرفت.

امان الله خان و همسرش، در تلاش گسترش زمینه آموزش برای زنان بودند و به همین منظور در سال 1921 میلادی، مکتب دخترانه «مستورات»تأسیس شد.

اسما رسمیه، به عنوان معلم و مدیر این مکتب تعیین شد و به این ترتیب به عنوان اولین زنی در افغانستان شناخته می‌شود که مدیریت یک مکتب دخترانه را به عهده داشته است.

گفته می‌شود این مکتب در ابتدا 34 شاگرد داشته، اما به زودی تعداد شاگران آن به 200 نفر رسیده است. نام این مکتب در سال 1942 از مستورات به «ملالی» تغییر کرد و تاکنون به همین نام باقی مانده است.

ملکه ثریا و یکی دیگر از خواهرانش در این مکتب به عنوان معاونان مادر شان فعالیت می‌کردند و در کنار معلم‌های داخلی، عده از معلمان ترکی، آلمانی و هندی نیز در این مکتب تدریس می‌کردند.

همچنان بخوانید

شکردخت جعفری

نخستین مخترع و فزیک‌دان طبی زن از افغانستان

29 ثور 1402
اولین سفیر زن از افغانستان در سازمان ملل متحد

اولین سفیر زن از افغانستان در سازمان ملل متحد

18 ثور 1402

در دوره امان الله خان، آزادی و رشد رسانه‌ها نیز در راستای بر آورده کردن اهداف تجدد طلبانه شاه، اهمیت بسیار یافته بود و در این راستا محمود طرزی، همسر اسما، نقش برجسته داشت.

امان الله خان در سال 1300 خورشیدی با ایجاد اولین نشریه ویژه زنان بنام «ارشادالنسوان» موافقت کرد و اسما رسمیه، به عنوان مدیر مسئول آن تعیین شد؛ اولین زن در تاریخ افغانستان که مدیر مسئولی یک نشریه را به عهده داشت.

نشریه ارشادالنسوان با مدیر مسئولی اسما رسمیه به صورت هفته‌وار، مطالبی در مورد استقلال، آزادی و آموزش زنان نشر می‌کرد و تلاش می‌کرد که آگاهی زنان را در بخش‌های مختلف، افزایش دهد.

اسما رسمیه با آنکه اولین روزنامه نگار و معلم زن افغانستان به شمار می‌رود، اما در مورد زندگی او معلومات بسیار کم وجود دارد و نام او بیشتر در کنار نام محمود طرزی، شوهرش، و ثریا طرزی، دخترش، مطرح شده است.

موضوعات مرتبط
کلمات کلیدی: ژورنالیسمنخستین زنان
دیدگاه شما چیست؟

دیدگاه‌ها 1

  1. صبور نریمان says:
    5 ماه پیش

    نخستین معلم زن در افغانستان، مریم سرخابی است.او در میمنه در یک خانواده سرشناس و مقتدر اوزبیک متولد شد،پدر ش عبدالباقی خان مینگ باشی، فرمانده سپاه( خان نشینی مستقل میمنه) بود که چند بار حملات عبدالرحمن خان را برای تسخیر میمنه دفع نموده بود. وقتی عبدالرحمن به میمنه دست یافت. تمام بزرگان میمنه را با خانواده هایشان به کابل انتقال داد و پدر مریم سرخابی را یکجا با امیر مستقل میمنه به جوخه اعدام سپرد. و بقیه زیر نظارت قرار گرفتند. مریم با تنها برادرش پروفیسور غلام محمد میمنه گی و مادر ش در تحت نظارت قرار گرفت. غلام محمد و مریم تحت رهنمایی مادرش به سواد دست یافتند. وقتی برادرش به حیث نقاش در دربار گماشته شد و مریم هم برای اموزش شاهدخت ها به دربار راه یافت و با ایجاد مکتب مستورات نخستین معلم این کانون تعیلمی شد.

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به دیگران بفرستید
Share on facebook
فیسبوک
Share on twitter
توییتر
Share on telegram
تلگرام
Share on whatsapp
واتساپ
پرخواننده‌ترین‌ها
زنانی مبتلا به همورویید که به جای معالجه سرزنش می‌شوند 
هزار و یک شب

زنانی مبتلا به همورویید که به جای معالجه سرزنش می‌شوند 

2 جوزا 1402

راهروها و سالن‌های انتظار شفاخانه‌های خصوصی و دولتی در شهر کابل؛ دو محیط متفاوت برای زنانِ متفاوت است.درسالن‌های انتظار شفاخانه‌های خصوصی انگار فقط زنان خوش شانسی توانستند راه یابند که از نظر اقتصادی مشکلات کم‌تری...

بیشتر بخوانید
«روزهای دشواری‌ست، اما تسلیم نخواهم شد»
زنان و مهاجرت

«روزهای دشواری‌ست، اما تسلیم نخواهم شد»

6 جوزا 1402

دوهفته از آمدن مان به ایران می‌گذرد. افغانستان که بودم تصورم از زندگی در ایران چیز دیگری بود. اتاق‌های قشنگ و خوش منظر؛ صالون کلان با آشپزخانه‌ی مجهز و زیبا؛ حویلی کوچک اما با صفا و تمیز. بار...

بیشتر بخوانید
«بعد از مرگ شوهرم باید زن برادرش می‌شدم»
هزار و یک شب

«بعد از مرگ شوهرم باید زن برادرش می‌شدم»

2 جوزا 1402

خانه‌‌ای‌ قدیمی با دیوارهای رنگ و رو رفته و بعضاً فروریخته‌اش، سمیه 14 ساله و مادرش کریمه 33 ساله‌ را درون یکی از اتاق‌های کوچکش که تا سوراخ شدن دیوارهایش چیزی نمانده جا داده است. این خانه در دورترین نقطه‌ی غرب کابل...

بیشتر بخوانید
کودک همسری
گوناگون

خاطرات عروس ۱۱ ساله

5 حوت 1401

قسمت دوم | بعد از «شب زفاف» تا هفت ماه با شوهرم همبستر نشدم. چون ترسیده بودم و شب زفاف برایم شبیه یک کابوس شده بود.تا آنجا که می‌توانم بگویم بدترین قسمت زندگیم آن شب بود.

بیشتر بخوانید
«پریسا از ترس به خود می‌پیچید»
هزار و یک شب

«پریسا از ترس به خود می‌پیچید»

2 جوزا 1402

نویسنده: مزدک معصومیت و نشاط از سراسر وجودش می‌بارد. غرق در زندگی و جهان کودکانه‌اش است. بی‌خیال از ناملایمتی‌های جهان پیرامونش هر گاه و بیگاه را با دنیایی از آرزوهای دل‌انگیز و کودکانه‌اش به سوی خواسته‌ها و...

بیشتر بخوانید
Nimrokh Logo
بستر گفتمان زنانه

نیمرخ رسانه‌‌ی آزاد است که با نگاه ویژه به تحلیل بررسی و بازنمایی مسایل زنان می‌پردازد. نیمرخ صدای اعتراض و پرسش زنان است.

  • درباره نیمرخ
  • تماس با ما
  • شرایط همکاری
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram Whatsapp
نسخه پی دی اف

بایگانی

نمایش
دانلود
بایگانی

2022 نیمرخ – بازنشر مطالب نیمرخ فقط با ذکر کامل منبع مجاز است.

هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
EN

-
00:00
00:00

لیست پخش

Update Required Flash plugin
-
00:00
00:00