نیمرخ
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
  • ستون‌ها
    • زنان و مهاجرت
    • نخستین‌ها
هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
EN
نیمرخ

اولین آوازخوان زن در رادیو

  • ارزگانی
  • 26 جدی 1401
میرمن پروین

حدود دو دهه از تأسیس رادیو در افغانستان گذشته بود، اما هنوز شهروندان کشور ترانه و آهنگی با صدای یک زن نشنیده بودند و هیچ‌کس نمی‌دانست که واکنش آن‌ها چه خواهد بود.

در آن زمان، افغانستان تنها یک ایستگاه رادیویی به نام «رادیو کابل» داشت که بعدها به «رادیو افغانستان» تغییر نام داد و بخشی از برنامه‌های آن، پخش موسیقی بود.

در سال 1325 خورشیدی دو ترانه کوتاه با صدای یک دختر خردسال با نام مستعار فرشته از طریق رادیو پخش شد، اما فعالیت او در رادیو دوام نیاورد و به دلیل مخالفت‌های خانوادگی، بسیار زود متوقف شد.

دومین دختری که در رادیو کابل آهنگ خواند و صدایش از طریق امواج رادیو برای مردم پخش شد، سامعه میرزاد با نام مستعار «شهلا» بود.

معلومات زیادی در مورد زندگی خانم میرزاد موجود نیست، اما گفته می‌شود که او بعدها به همکاری رقیه حبیب، در رادیو گویندگی نیز می‌کرد و خبرهای صبح، عصر و بعضی از برنامه‌های ادبی را اجرا می‌کرد.

بصیراحمد حسین زاده در مطلبی که در مورد 85 ساله شدن رادیو در افغانستان برای بی‌بی‌سی فارسی نوشته است، نقل قول کوتاهی از خاطرات خانم میرزاد از کتاب «خاطرات اولین لیسه دختران افغانستان» در مورد علاقه او به آوازخوانی و مشکلاتی که با آن مواجه بود را آورده است.

خانم میرزاد گفته است: «هیچ وقت فراموشم نمی‌شود که هوا سرد بود و من نمی‌توانستم از دیوار مکتب بپرم. دم در با یکی از دوستانم رفتم و یک کمی منتو برای نگهبان خریدم و دوستم با او سرگرم صحبت شد تا من بتوانم فرار کنم. یک آهنگ فوق‌العاده مقبول را در رادیو ضبط کردم که شعر آن از عبدالحق واله بود.»

او افزوده است که «وقتی خانه رفتم، پدرم گفت چرا این قدر دیر خانه آمدی، گفتم با همصنفانم تکیه‌خانه رفته بودم. به من گفت در آنجا گریه کردی؟ گفتم بلی! گفت فکر نکنی از رادیو رفتنت خبر نشده‌ام. باور کنید، ده شاخه درخت بید را بر سرم شکست، مرا به حدی لت‌وکوب کرد که از الله گفتن ماندم. باز گفت رادیو می‌روی؟ گفتم بلی! تا اینکه خودش ضعف کرد.»

سومین زنی که در رادیو کابل آهنگش از طریق این رادیو برای عموم مردم پخش شد، خدیجه ضیایی با نام مستعار «میرمن پروین» بود.

اولین آوازخوان زن در رادیو
خدیجه ضیایی با نام مستعار میرمن پروین در صحنه‌ی اجرای یکی از ترانه‌هایش با عنوان “بعد از این رحم مکن”.

آهنگ‌های با صدای او در سال 1329 خورشیدی از طریق رادیو کابل پخش شد، اما او در بین مردم و در بسیاری از نوشته‌ها، به عنوان اولین آوازخوان زن در افغانستان، معروف شده است.

همچنان بخوانید

شکردخت جعفری

نخستین مخترع و فزیک‌دان طبی زن از افغانستان

29 ثور 1402
اولین سفیر زن از افغانستان در سازمان ملل متحد

اولین سفیر زن از افغانستان در سازمان ملل متحد

18 ثور 1402

از جمله، وبسایت حزب همبستگی افغانستان که زندگی‌نامه شماری از زنان را منتشر کرده است، در مطلبی با عنوان «میرمن پروین، هنرمند تابوشکنی که سدهای زن‌ستیزی را درنوردید» او را به عنوان «نخستین آوازخوان زن افغانستان»معرفی کرده است.

در وبسایت «ویکی‌پدیا» نیز خانم پروین به عنوان اولین آوازخوان زن در افغانستان، هم به زبان فارسی و هم به زبان انگلیسی، معرفی شده است.

عبدالوهاب مددی در کتاب «سرگذشت موسیقی افغانستان» در مورد نحوه‌ی ضبط و پخش صدای خانم پروین از طریق رادیو کابل آورده است: «در ماه حوت ١٣٢٩ خورشیدی، استاد لطیفی، با یک دستگاه ضبط صدا به منزل پروین رفت و چند آهنگ از او را در منزلش ضبط کرد و چند روز بعد این آهنگ‌ها از رادیو کابل پخش شدند و مورد استقبال شنونده‌ها قرار گرفتند.»

پس از آن، خانم پروین با چادری به رادیو می‌رفت و آهنگ ضبط می‌کرد و صدایش بسیاری از مردم را پای رادیو می‌نشاند.

او در سال 2004 میلادی در مصاحبه با روزنامه وال استریت ژورنال در مورد چالش‌های اولین روزهای آوازخوانی‌اش گفته است که «من از ملاها می‌ترسیدم، اما مصمم بودم که آواز بخوانم.»

او افزوده است: «بعد از آن]آواز خوانی در رادیو[ بستگانم با من قطع رابطه کردند، اما من اهمیتی ندادم. من جوان و جسور بودم. به مرور زمان، زنان دیگر نیز شروع به خواندن کردند و مخاطبان ما را دوست داشتند.»

یکی از مشهورترین آهنگ‌های او آهنگ «گل فروش» است که در نوروز سال 1330 خورشیدی از طریق رادیو پخش شد و برای سال‌ها مردم به آن گوش می‌دادند. او بیش از 300 آهنگ در رادیو کابل ثبت کرده است.

اولین آوازخوان زن در رادیو

خانم پروین در سال 1922 در کابل متولد شد و تا آخرین روزهای عمر خود در این شهر زندگی کرد. او در دور اول حاکمیت گروه طالبان در افغانستان، برای مدتی مجبور شد به پیشاور پاکستان برود و پس از سقوط گروه طالبان نیز اولین زنی بود که در یک محفل زنانه در کابل روی صحنه رفت و آهنگ خواند.

وبسایت حزب همبستگی به نقل از او در آخرین روزهای عمرش نوشته است: «من مطمئنم که دشمنان آواز زنان عمر کوتاه‌تری خواهند داشت. من از اين دنيا می‌روم ولی جوانانی هستند که اين راه را ادامه دهند.»

خانم پروین در 8 سپتامبر سال 2004 میلادی در آپارتمانش در منطقه مکروریان کابل و به دلیل بیماری درگذشت. او هنگام وفات 82 سال سن داشت.

موضوعات مرتبط
کلمات کلیدی: نخستین زنان
دیدگاه شما چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به دیگران بفرستید
Share on facebook
فیسبوک
Share on twitter
توییتر
Share on telegram
تلگرام
Share on whatsapp
واتساپ
پرخواننده‌ترین‌ها
کودک همسری
گوناگون

خاطرات عروس ۱۱ ساله

5 حوت 1401

قسمت دوم | بعد از «شب زفاف» تا هفت ماه با شوهرم همبستر نشدم. چون ترسیده بودم و شب زفاف برایم شبیه یک کابوس شده بود.تا آنجا که می‌توانم بگویم بدترین قسمت زندگیم آن شب بود.

بیشتر بخوانید
تراژدی چهار‌بُعدی؛ 25 سال اسارت یک زنِ افغانستانی به‌دست برادرش
مقالات

تراژدی چهار‌بُعدی؛ 25 سال اسارت یک زنِ افغانستانی به‌دست برادرش

2 میزان 1402

«نیک‌بخت، یک زن افغانستانی که 25 سال پیش توسط برادرش در دخمه‌یی تاریک زندانی شده بود، بالاخره توسط مأمورانِ طالبان آزاد می‌شود و درحالی‌که در بدترین وضعیت صحی قرار دارد، برای برادرش مجازات نمی‌خواهد.» 

بیشتر بخوانید
کودک همسری
هزار و یک شب

خاطرات عروس 11 ساله

5 حوت 1401

قسمت اول‌ |‌ روزی که عروس شدم هنوز به بلوغ نرسیده بودم. پوشیدن پیراهن «خال سفید» و چادر سبز گلدار مرا از بقیه متفاوت نشان می‌داد، به همین خاطر حس غرور داشتم و خود را از همه برتر...

بیشتر بخوانید
هبوط در تاریکی
هزار و یک شب

هبوط در تاریکی؛ روایت دردناکِ مینه از کودکی تا بزرگ‌سالی

30 سنبله 1402

مینه (مستعار) دختری ۲۸ساله است که خاطرات زنده‌گی‌اش از کودکی تا بزرگ‌سالی، چیزی جز پژواکِ درد و مظلومیت نیست. او از کودکی، مورد سوءاستفادۀ جنسی شوهرعمه‌اش قرار می‌گیرد و این اتفاق، سرآغازی برای سقوط ممتدِ...

بیشتر بخوانید
سنگ صبور
هزار و یک شب

سنگ صبور؛ آمنه و خواهرش تحت سلطۀ طالبِ خانه‌گی

3 میزان 1402

آمنه هر روز نزدیک اذان صبح بیدار می‌شد و به گاو،گوسفندان و بزها علف می‌داد تا وقت دوشیدن، شیرشان بیشتر باشد. بعد از اذان وقتی هوا کمی روشن‌تر می‌شد، سرِ زمین می‌ر‌فت تا علفِ تازه...

بیشتر بخوانید
Nimrokh Logo

نیمرخ رسانه‌‌ی آزاد است که با نگاه ویژه به تحلیل بررسی و بازنمایی مسایل زنان می‌پردازد. نیمرخ صدای اعتراض و پرسش زنان است.

  • درباره نیمرخ
  • تماس با ما
  • شرایط همکاری
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram Whatsapp
نسخه پی دی اف

بایگانی

نمایش
دانلود
بایگانی

2022 نیمرخ – بازنشر مطالب نیمرخ فقط با ذکر کامل منبع مجاز است.

هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
  • ستون‌ها
    • زنان و مهاجرت
    • نخستین‌ها
EN