نیمرخ
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
  • ستون‌ها
    • زنان و مهاجرت
    • نخستین‌ها
هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
EN
نیمرخ

اولین مکتب دخترانه در افغانستان

  • ارزگانی
  • 2 دلو 1401
لیسه ملالی

دختران در افغانستان تا سال 1299 خورشیدی، یک قرن و دو سال قبل، به آموزش رسمی دسترسی نداشتند و هیچ مکتب دخترانه‌ای در کشور ایجاد نشده بود.

در عصر امان‌الله خان بود که مسأله‌ی آموزش زنان در راستای برنامه‌های اصلاح طلبانه‌ی شاه، مورد توجه ویژه قرار گرفت و اولین مکتب ابتدایی دخترانه به‌ نام «عصمت» در کابل ایجاد شد.

وبسایت شهرداری کابل در مطلبی که به معرفی لیسه ملالی پرداخته، آورده است که حدود 40 دانش‌آموز در مکتب عصمت درس می‌خواندند و ماهانه 50 روپیه از سوی امان‌الله خان به شاگردان این مکتب زیر نام «چادر مکتب» پرداخت می‌شد.

در این مطلب آمده است که بعد از یک سال، در 19 جدی سال 1300 خورشیدی، این مکتب به تعمیر «بوستان سرا» واقع در «پارک زرنگار» کابل منتقل شد و به همکاری شماری از زنان گشایش یافت و به مکتب «مستورات» تغییر نام داد.

محمد اکرام اندیشمند در مطلبی که با عنوان «امان‌الله خان و معارف عصری افغانستان» برای روزنامه ناماندگار نوشته است، نیز مکتب عصمت را اولین مکتب دخترانه معرفی کرده و گفته که بعد از آن، مکتب مستورات ایجاد شده است.

آقای اندیشمند نوشته است که مکتب مستورات در ابتدا 34 دانش‌آموز داشت، اما بسیار به زودی تعداد شاگردان آن به 200 نفر رسید و بعدها شماری از دانش‌آموزان این مکتب برای ادامه تحصیل به کشورهای ترکیه، آلمان و فرانسه اعزام شدند.

اسما رسمیه طرزی، همسر محمود طرزی، معلم و مدیر این مکتب بود و ملکه ثریا، همسر شاه امان‌الله و خواهرش، به عنوان معاونان مادرشان در این مکتب فعالیت می‌کردند. شماری از معلمان زن ترکی، هندی و آلمانی نیز در این مکتب تدریس می‌کردند.

محمد اکرام اندیشمند نوشته است که تا سال 1928 میلادی، تعداد شاگردان مکتب مستورات به 800 نفر می‌رسید و تا صنف دوازده در این مکتب تدریس می‌شد. او افزوده است که تا آن زمان هفت مکتب دخترانه‌ی دیگر نیز تأسیس شده بود، اما مکتب مستورات، بزرگترین مکتب دخترانه در افغانستان بود.

تأسیس مکتب برای دختران در عصر امان‌الله خان نیز با مخالفت شماری از روحانیون افراطی مواجه شد و باعث شد که دروازه‌ی مکتب مستورات برای مدتی بسته شود.

مخالفت با آموزش دختران در آن دوره حتا در لویه جرگه پغمان در سال 1923 میلادی، اظهار شد و روحانیون تندرو، خواستار آموزش دختران در خانه شده بودند.

همچنان بخوانید

شکردخت جعفری

نخستین مخترع و فزیک‌دان طبی زن از افغانستان

29 ثور 1402
اولین سفیر زن از افغانستان در سازمان ملل متحد

اولین سفیر زن از افغانستان در سازمان ملل متحد

18 ثور 1402

امان‌الله در پاسخ به آن روحانیون، بر ضرورت آموزش دختران تأکید کرد و استدلال نمود که آموزش دختران تضادی با دین اسلام ندارد و روحانیون را به تعقل در این مورد دعوت کرد.

در سال 1321 خورشیدی (1942 میلادی) مکتب مستورات به «لیسه ملالی» تغییر نام داد؛ به رسم احترام به ملالی میوندی، دختری که گفته می‌شود در جنگ دوم افغان-انگلیس دوشادوش برادرانش با نیروهای انگلیسی جنگید.

شماری از زنان سرشناس افغانستان از جمله آناهیتا راتب‌زاد، از رهبران حزب خلق افغانستان، رقیه حبیب ابوبکر، از نخستین گویندگان زن در رادیو و کبرا نورزایی نخستین وزیر زن افغانستان در لیسه مستورات سابق و ملالی کنونی، درس خوانده‌ بودند.

اکنون لیسه ملالی از جمله مشهورترین لیسه‌های دخترانه در افغانستان به شمار می‌رود و پیش از تسلط گروه طالبان، هزاران دختر در آن از صنف اول تا دوازدهم درس می‌خواندند.

در این لیسه علاوه بر نصاب رسمی معارف افغانستان، زبان فرانسوی نیز به دانش‌آموزان تا سطح عالی آموزش داده می‌شود.

موضوعات مرتبط
کلمات کلیدی: نخستین زنان
دیدگاه شما چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به دیگران بفرستید
Share on facebook
فیسبوک
Share on twitter
توییتر
Share on telegram
تلگرام
Share on whatsapp
واتساپ
پرخواننده‌ترین‌ها
کودک همسری
گوناگون

خاطرات عروس ۱۱ ساله

5 حوت 1401

قسمت دوم | بعد از «شب زفاف» تا هفت ماه با شوهرم همبستر نشدم. چون ترسیده بودم و شب زفاف برایم شبیه یک کابوس شده بود.تا آنجا که می‌توانم بگویم بدترین قسمت زندگیم آن شب بود.

بیشتر بخوانید
کودک همسری
هزار و یک شب

خاطرات عروس 11 ساله

5 حوت 1401

قسمت اول‌ |‌ روزی که عروس شدم هنوز به بلوغ نرسیده بودم. پوشیدن پیراهن «خال سفید» و چادر سبز گلدار مرا از بقیه متفاوت نشان می‌داد، به همین خاطر حس غرور داشتم و خود را از همه برتر...

بیشتر بخوانید
تعرض بر زنان، از مهمان‌خانه تا تشناب‌های زندان طالبان
گزارش

تعرض بر زنان، از مهمان‌خانه تا تشناب‌های زندان طالبان

25 سنبله 1402

یادآوری این تجارب وحشت‌ناک، چنان دردِ آکنده از شرم را در وجود قربانیان تازه می‌سازد که اغلب در مقامِ پاسخ نفس‌شان به شماره می‌افتد و زبان‌شان از چرخش باز می‌ماند. 

بیشتر بخوانید
به دنبال نور در گوشه‌های تاریک زنده‌گی
گوناگون

به دنبال نور در گوشه‌های تاریک زنده‌گی

27 سنبله 1402

از دور به او نزدیک شدم. چهره‌اش آشنا به نظر می‌رسید اما باورم نمی‌شد چنین تصادفی با او روبه‌رو شوم. 

بیشتر بخوانید
شریفه 13 ساله را به چاه انداختند، گفتند «دختر» نبوده
سکوت را بشکنیم

شریفه 13 ساله را به چاه انداختند، گفتند «دختر» نبوده

10 جدی 1400

روایتی از آرزو نوری  شریفه سیزده سالش بود. وقتی او را به شوهر دادند، نمی‌خواست عروسی کند. بابت همین خیلی برای پدرم عذر و زاری کرد تا او را به شوهر ندهد. ما چون مادر...

بیشتر بخوانید
Nimrokh Logo

نیمرخ رسانه‌‌ی آزاد است که با نگاه ویژه به تحلیل بررسی و بازنمایی مسایل زنان می‌پردازد. نیمرخ صدای اعتراض و پرسش زنان است.

  • درباره نیمرخ
  • تماس با ما
  • شرایط همکاری
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram Whatsapp
نسخه پی دی اف

بایگانی

نمایش
دانلود
بایگانی

2022 نیمرخ – بازنشر مطالب نیمرخ فقط با ذکر کامل منبع مجاز است.

هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
  • ستون‌ها
    • زنان و مهاجرت
    • نخستین‌ها
EN