نیمرخ
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
  • ستون‌ها
    • زنان و مهاجرت
    • نخستین‌ها
هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
EN
نیمرخ

اولین زنانی که به مجلس نمایندگان راه یافتند

  • ارزگانی
  • 10 دلو 1401
اولین-زنان-مجلس-نمایندگان

دهه دموکراسی بود و مردم افغانستان پس از چند صد سال استبداد و خودکامگی، برای اولین بار می‌توانستند طعم آزادی‌های سیاسی، مدنی و دموکراسی را بچشند.

محمد ظاهر شاه، پادشاه سابق افغانستان، در 9 میزان 1343 خورشیدی قانون اساسی جدید را که در یازده فصل و 128 ماده در لویه جرگه تصویب شده بود، توشیح کرد. بر اساس این قانون برای اولین بار به زنان افغانستان حق رأی و عضویت در مجلس نمایندگان داده شد.

در انتخابات دور دوازدهم مجلس نمایندگان افغانستان که در ماه سنبله 1344 خورشیدی برگزار شد، برای اولین بار چهار زن به مجلس نمایندگان راه یافتند؛ رقیه حبیب ابوبکر، آناهیتا راتب‌زاد، خدیجه احراری و معصومه عصمتی.

رقیه حبیب و آناهیتا راتب‌زاد از حوزه انتخاباتی کابل، خدیجه احراری از هرات و معصومه عصمتی از قندهار به مجلس نمایندگان راه یافتند. آن‌ها تا سال 1349 خورشیدی و پایان دوره چهارهم مجلس نمایندگان، به عنوان عضو مجلس فعالیت کردند.

از میان آن‌ها، رقیه حبیب و معصومه عصمتی، عضو کمیسیون مشورتی تدوین قانون اساسی سال 1343 نیز بودند و در لویه جرگه‌ای که به منظور تصویب قانون اساسی برگزار شده بود، نیز اشتراک کرده بودند.

نمایندگان مجلس افغانستان تا دور دوازدهم، انتصابی بودند و در این دور، برای اولین بار نمایندگان از طریق انتخابات و با رأی مستقیم مردم به مجلس راه یافتند.

زنانی که به مجلس نمایندگان راه یافتند، در رقابت‌های انتخاباتی از شماری از نامزدان مرد رأی بیشتر گرفتند و در نتیجه به عنوان نماینده حوزه انتخابی خود وارد مجلس شدند.

انتخاب چهار زن به عنوان عضو مجلس با رأی مردم در آن دوره، یک گام مهم در راستای مبارزات سیاسی و رسمیت یافتن حق سیاسی زنان در جامعه بود؛ اما تحولات سیاسی دهه‌های بعدی باعث شد که نقش و حضور زنان در جامعه تا دوره پساطالبان در سال ۱۳۸٠، دوباره کمرنگ شود.

رقیه حبیب ابوبکر در سال ۱۲۹۸ خورشیدی در منطقه چهل‌ ستون کابل متولد شد، دوره مکتب را در لیسه مستورات خواند و از دانشکده‌ی اجتماعیات دانشگاه کابل، لیسانس گرفت.

او به عنوان معلم، مدیر مسئول مجله میرمن، عضو انجمن تاریخ و آمر نشرات ریاست سره میاشت (هلال احمر) نیز فعالیت کرد. خانم حبیب از اولین مجریان زن در رادیو افغانستان است و مدت زیادی در این رادیو برنامه اجرا کرد. او در سال ۱۳۸۱ در آمریکا درگذشت.

همچنان بخوانید

شکردخت جعفری

نخستین مخترع و فزیک‌دان طبی زن از افغانستان

29 ثور 1402
اولین سفیر زن از افغانستان در سازمان ملل متحد

اولین سفیر زن از افغانستان در سازمان ملل متحد

18 ثور 1402

آناهیتا راتب‌زاد در سال ۱۳۱٠ خورشیدی در ولسوالی گلدره کابل به دنیا آمد، دوره مکتب را در لیسه ملالی، رشته پرستاری را در آمریکا و رشته طب معالجوی را در دانشکده‌ی طب دانشگاه کابل خواند.

او از جمله اولین پزشکان زن افغانستان و از سیاست‌مداران برجسته چپ‌گرا بود که تا عضویت شورای رهبری حزب دموکراتیک خلق و معاونت ریاست جمهوری در دوره ببرک کارمل، ترقی کرد.

آناهیتا راتب‌زاد همچنین به عنوان وزیر معارف، وزیر کار و امور اجتماعی و سفیر افغانستان در یوگسلاویا فعالیت کرده و مؤسس سازمان دموکراتیک زنان افغانستان است.

او پس از تسلط مجاهدین بر افغانستان، ابتدا به مسکو رفت و سپس در آلمان پناهنده شد. او در سال ۱۳۹۳ خورشیدی در آلمان درگذشت و پیکرش پس از انتقال به افغانستان در مقبره شهدای صالحین به خاک سپرده شد.

خدیجه احراری، تا صنف دوازدهم مکتب در ولایت هرات درس خوانده و در لیسه دخترانه «ملکه جلالی» آن ولایت معلم بود.

او در انتخابات دور دوازدهم مجلس نمایندگان با مردان سرشناس از ولایت هرات رقابت کرد و با حمایت اهل معارف آن ولایت، به مجلس راه یافت.معلومات مفصلی در مورد زندگی و فعالیت‌های او وجود ندارد.

معصومه عصمتی در سال ۱۳٠۹ خورشیدی در منطقه نوآباد کابل متولد شد، در لیسه ملالی و دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه کابل درس خواند و ماستری خود را در رشته آموزش و پرورش از دانشکده‌ی ملی آموزش و پرورش ایالت شیکاگوی آمریکا به دست آورد.

او علاوه بر نمایندگی مردم در مجلس، به عنوان معلم در لیسه ملالی، عضو کمیسیون مشورتی قانون اساسی ۱۳۴۳، عضو اکادمی علوم، وزیر معارف و رییس کمیسیون ملی یونسکو، فعالیت کرده است و از پیشگامان نهضت زنان بود.

خانم عصمتی در جریان جنگ‌های داخلی افغانستان در فرانسه پناهنده شد و در سال ۱۳۸۶ خورشیدی در شهر مولوز آن کشور، درگذشت.

موضوعات مرتبط
کلمات کلیدی: نخستین زنان
دیدگاه شما چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به دیگران بفرستید
Share on facebook
فیسبوک
Share on twitter
توییتر
Share on telegram
تلگرام
Share on whatsapp
واتساپ
پرخواننده‌ترین‌ها
کودک همسری
گوناگون

خاطرات عروس ۱۱ ساله

5 حوت 1401

قسمت دوم | بعد از «شب زفاف» تا هفت ماه با شوهرم همبستر نشدم. چون ترسیده بودم و شب زفاف برایم شبیه یک کابوس شده بود.تا آنجا که می‌توانم بگویم بدترین قسمت زندگیم آن شب بود.

بیشتر بخوانید
کودک همسری
هزار و یک شب

خاطرات عروس 11 ساله

5 حوت 1401

قسمت اول‌ |‌ روزی که عروس شدم هنوز به بلوغ نرسیده بودم. پوشیدن پیراهن «خال سفید» و چادر سبز گلدار مرا از بقیه متفاوت نشان می‌داد، به همین خاطر حس غرور داشتم و خود را از همه برتر...

بیشتر بخوانید
هبوط در تاریکی
هزار و یک شب

هبوط در تاریکی؛ روایت دردناکِ مینه از کودکی تا بزرگ‌سالی

30 سنبله 1402

مینه (مستعار) دختری ۲۸ساله است که خاطرات زنده‌گی‌اش از کودکی تا بزرگ‌سالی، چیزی جز پژواکِ درد و مظلومیت نیست. او از کودکی، مورد سوءاستفادۀ جنسی شوهرعمه‌اش قرار می‌گیرد و این اتفاق، سرآغازی برای سقوط ممتدِ...

بیشتر بخوانید
به دنبال نور در گوشه‌های تاریک زنده‌گی
گوناگون

به دنبال نور در گوشه‌های تاریک زنده‌گی

27 سنبله 1402

از دور به او نزدیک شدم. چهره‌اش آشنا به نظر می‌رسید اما باورم نمی‌شد چنین تصادفی با او روبه‌رو شوم. 

بیشتر بخوانید
تعرض بر زنان، از مهمان‌خانه تا تشناب‌های زندان طالبان
گزارش

تعرض بر زنان، از مهمان‌خانه تا تشناب‌های زندان طالبان

25 سنبله 1402

یادآوری این تجارب وحشت‌ناک، چنان دردِ آکنده از شرم را در وجود قربانیان تازه می‌سازد که اغلب در مقامِ پاسخ نفس‌شان به شماره می‌افتد و زبان‌شان از چرخش باز می‌ماند. 

بیشتر بخوانید
Nimrokh Logo

نیمرخ رسانه‌‌ی آزاد است که با نگاه ویژه به تحلیل بررسی و بازنمایی مسایل زنان می‌پردازد. نیمرخ صدای اعتراض و پرسش زنان است.

  • درباره نیمرخ
  • تماس با ما
  • شرایط همکاری
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram Whatsapp
نسخه پی دی اف

بایگانی

نمایش
دانلود
بایگانی

2022 نیمرخ – بازنشر مطالب نیمرخ فقط با ذکر کامل منبع مجاز است.

هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
  • گزارش
  • هزار و یک‌ شب
  • گفت‌وگو
  • مقالات
  • ترجمه
  • پادکست
  • ستون‌ها
    • زنان و مهاجرت
    • نخستین‌ها
EN