چندهمسری؛ پاداش زنی که با پول معلمی خرج دانشگاه شوهرش را داد

مروارید در تمام قریه یگانه دختری بود که بیشترین خواستگار را داشت. او دختر باسواد بود و در امور منزل هم به قول زنان قریه، از هر انگشتش هنر می‌بارید. همه می‌خواستند مروارید عروس‌شان شود. مروارید نامه‌های زیادی دریافت و پاره می‌کرد. قاصدهای ‌زیادی را با پاسخ منفی پس می‌فرستاد. تحفه‌های زیادی را رد می‌کرد و دل اکثریت پسران جوان قریه و خانواده‌ها از بی‌محلی‌های او شکسته بود.

مروارید برای تمام بی‌محلی‌هایش توجیهی داشت؛ اینکه او در خانه‌ی برادرش زندگی ‌می‌کند، ‌مهر و نصایح مادر و پدر را با خود ندارد تا در شرایط حساس بلوغ و جوانی راه ‌و چاه زندگی را برایش نشان دهند.

دیری نگذشت که برادر مروارید به رفت‌وآمدهای مکرر حاجی ‌رشید پایان داد و با وصلت مروارید ‌و نجیب، پسر حاجی رشید موافقت نمود. خانه‌ی حاجی ‌رشید با خانه‌ی برادر مروارید دو یا سه ‌ساعت راه پیاده فاصله‌ داشت. جایی که حتا گذر مروارید آن ‌طرف‌ها نشده بود، چه رسد به اینکه آن‌ها را بشناسد و یا از رسم و رواج و اخلاق و آداب شان مطلع باشد.

حاجی‌ رشید پول هنگفتی را به عنوان «گله/قلین» زیر توشک برادر مروارید می‌گذارد و با یک محفل ساده که بیشتر به ختم قرآن شباهت دارد، مروارید را به خانه می‌برند.

برادر مروارید یک سر سوزن هم به عنوان جهاز به خواهرش نمی‌دهد و این باعث می‌شود که میانه‌ی نجیب و پدر‌ و مادر نجیب با‌ مروارید خراب شود. مروارید مثل یک زندانی در قید نجیب و خانواده‌اش مثل یک مزدور کار می‌کند و حق رفت‌وآمد با قوم ‌و اقارب از او گرفته‌ می‌شود. با تمام این ناملایمات مروارید از صنف هشتم تا صنف دوازدهم مکتب را می‌خواند و سه ‌دختر به دنیا می‌آورد.

مراقبت از دختران شیربه‌شیر، آوردن دو‌-سه پشتاره‌‌ی تالاب و رشقه و شفتل در هر روز از مزرعه، هرروز مشک زدن از یک گاو و ده بز شیری به اضافه‌ی پخت‌وپز و مهمانداری کارهای روزمره‌ی مروارید است. اما این حجم کار هم نمی‌تواند او را از تصمیم رسیدن به خودکفایی باز دارد.

او پس از تلاش فراوان موفق می‌شود در مکتب محله‌ به حیث معلم رسمی استخدام شود. مروارید با معاش معلمی هم خرج خود و دخترانش را پوره می‌کند و هم هزینه‌ی دانشگاه شوهرش را پرداخت می‌کند. حالا دیگر رابطه‌ی نجیب و خانواده‌اش با او متفاوت شده است، ارچند زمان زیادی هم گذشته ولی دیگر مثل سال‌های گذشته هنگام نقل عروسی مروارید را طعنه نمی‌دهند که چرا با چند لک افغانی گله، جهیزیه نیاورده است. چون اکنون معاش یک سال کار مروارید بیشتر از قیمت جهاز یک عروس می‌شود. در این هنگام، مسایل خانه را با مروارید نیز مشوره می‌کنند.

چند سالی از این میان می‌گذرد تا اینکه شوهر مروارید از دانشگاه فارغ می‌شود و مروارید به عنوان تحفه‌ی فارغ‌التحصیلی به شوهرش موتورسایکل می‌خرد و به او می‌گوید: «پس از این هم خرج خانه و دخترانم به عهده‌ی من باشد.تو اگر صاحب وظیفه شدی معاش خود را پس‌انداز کن تا از روستا کوچ کنیم و در یکی از شهرهای افغانستان زمین بخریم و خانه کار کنیم.» اما شوهر مروارید به او گوشزد می‌کند که مهم‌تر از هرچیزی در زندگی او داشتن یک پسر است.

نجیب در یکی از ارگان‌های دولتی مشغول وظیفه می‌شود. دغدغه‌ی پسردار شدن‌ و برآوردن خواست شوهر، هدف جدید مروارید می‌شود. پس از چند سالی او پسر می‌زاید و شوهرش با کل خانواده‌ چنان جشن‌ و پایکوبی به راه می‌اندازند که در تمام محله کسی نظیرش را ندیده بود.

مروارید برعکس اوقاتی که دخترانش را به ‌دنیا آورده بود همه را شاد و سرحال می‌یابد و خانه را غرق در نشاط و سرزندگی ‌می‌بیند. اما این شادی دیر دوام نمی‌آورد و پس از یکی‌ دو ماه پسرش از بین می‌رود.

همچنان بخوانید

روزی که زن چهارم پدرم پسر زایید

8 دلو 1401

زن میراثی؛ دختری که به نکاح برادر شوهرش درآمد

8 قوس 1401

نجیب با شنیدن این خبر دیگر از وظیفه به خانه برنمی‌گردد تا آنکه شبی نزدیک خواب زنجیر دروازه زده می‌شود. مروارید با ترس در را باز می‌کند که با چهره‌ی پریده‌ی شوهرش مواجه می‌شود. دختران مروارید با ناباوری دستان شان را به دورگردن پدر قفل می‌کنند و شادی‌های گم‌شده‌ی ماه‌ها دوری را به آغوش می‌کشند.

مروارید در مورد نگرانی نهفته در چهره‌ی شوهرش می‌پرسد، اما جز سکوت و لبخند ملایم جوابی نمی‌گیرد. همگی استراحت می‌کنند و نیمه‌های شب مروارید متوجه می‌شود که صورتش تر است و شوهرش صورتش را روی سر او گذاشته و یکریز اشک می‌ریزد.

مروارید باوارخطایی می‌خیزد و دلیل گریه‌ی شوهرش را می‌پرسد: «نجیب خیریت است؟ تو که هیچ وقت گریه نمی‌کردی حالا چه شده؟ نکند برادرم ره کدام چیزی شده؟ نکند از قومایم کسی فوت کرده؟» نجیب دستان مروارید را می‌گیرد‌ و می‌گوید: «برای تو گریه می‌کنم که چقدر در زندگی عذاب می‌کشی. دلم برای تو می‌سوزد که از شدت درد پایت از لحاف بیرون بوده و هی ناله می‌کردی. برای تو گریه می‌کنم که هیچ خیری از زندگی ندیده‌ای.»

مروارید از این حرف‌های شوهرش متعجب می‌شود و او را گاه با شوخی و گاه جدی دلداری ‌می‌دهد تا آنکه شوهرش می‌گوید موتورسایکلش با موتر کسی تصدف کرده است و پنجاه هزار افغانی جریمه شده است. او این مقدار پول را از مروارید می‌خواهد که برایش بدهد تا او پیش از روشن شدن هوا به وظیفه برگردد.

مروارید پول را به شوهرش می‌دهد و با صدقه‌ و گیلاس آبی شوهرش را بدرقه‌ می‌کند. صبح قبل از طلوع آفتاب خسر مروارید به خانه‌اش می‌آید و می‌گوید: «نجیب نادانی کرده یک دختر ره فراری داده، دیشب نتوانسته با تو چیزی بگوید من هم نخواستم بی‌خبر بمانی.»

مروارید به سر و صورتش می‌زند، بیداد می‌کند، به خانه‌ی برادرش می‌رود. اما سرانجام به‌خاطر دخترانش نمی‌تواند از شوهر خیانت‌کارش که سال‌ها خدمت خود و فرزندانش را کرده بود و با چنین پاداشی روبرو شده‌ بود، جدا شود.

مروارید می‌گوید: «۱۲سال است که تدریس می‌کنم و خرج‌ و مخارج خانه را می‌آورم. شوهرم هرچند که هیچ وقت از خوراک و پوشاک ما خبر نبود اما پس از فرار دادن و ازدواج با زن دومش، سه چهار سال شده که یکبار پشت سرش نگاه نکرده است تا از حال و روز من و دخترانش باخبر شود.»