واکنش نهادهای داخلی و خارجی در مورد هشتم مارچ در افغانستان، همه به وضعیت زندگی زنان در زیر سلطه طالبان متمرکز بود و گروه تروریستی طالبان را بزرگترین چالش زنان در کشور قلمداد کردند.
سازمان‌های مختلف حقوقی و مدنی با صدور بیانیه و زنان معترض با برگزاری اعتراض‌های مدنی در خیابان‌های کابل، گردهمایی‌های اعتراضی و صدور بیانیه‌ها، بر ایستادگی در برابر طالبان برای تأمین حقوق زنان در افغانستان تأکید کردند و از جامعه جهانی خواستند که بیشتر از این به طالبان فرصت ندهند و برای دستیابی زنان به حقوق بشری، بر طالبان اعمال فشار کنند.
ائتلاف جنبش‌های زنان در شهر کابل به مناسبت هشتم مارچ، در یک اعتراض خیابانی شعار « نان، کار، آزادی» سر دادند و گفتند «زنان افغانستان را به گروگان سیاسی نگیرید».
زنان معترض صبح امروز (چهارشنبه، ۱۷ حوت ۱۴۰۱ خورشیدی/ 8 مارچ 2023 میلادی) در چهارراهی پروژه تایمنی شهر کابل راهپیمایی کردند.
آنان با صدور یک قطعنامه‌ی هفت ماده‌ای خواست‌های شان از مردم افغانستان و جامعه جهانی را مطرح کردند.
در قطعنامه هفت ماده‌ای زنان معترض آمده است که آنان خواهان حقوق اساسی زنان، بازگشایی دروازه‌های مکاتب و دانشگاه‌ها به روی زنان، مشارکت سیاسی، تحقق عدالت و حکومت برخاسته از رأی مردم در یک انتخابات آزاد و عادلانه‌اند.
این زنان همچنین از جامعه جهانی خواسته‌اند که در برابر طالبان باید مدافع حقوق مردم به خصوص زنان افغانستان باشد.
زنان معترض گفته‌اند: «جامعه جهانی باید مدافع حقوق مردم و زنان افغانستان باشد، نه باج دهی به گروه طالبان؛ با ارسال چهل میلیون دالر در هر هفته برای گروه طالبان جفا در حق زنان نکنید.»
این زنان معتقدند که تنها راه مبارزه با زن‌ستیزی طالبان این است که جامعه جهانی بر آن‌ها اعمال فشار کنند.
در ادامه آمده است: «وضع محدودیت‌های بیشتر علیه طالبان و اقدامات جدی سازمان ملل تنها راه است که می‌تواند طالبان را وادار به تمکین نمودن در برابر خواسته‌های زنان افغانستان کند، لطفا از آن دریغ نکنید.»
زنان معترض از مردم افغانستان نیز خواسته‌اند که در کنار زنان بایستند و به عنوان شهروند مسئول در تغییر سرنوشت سیاسی سهم بگیرند.
«از مردم افغانستان می‌خواهیم که کنار زنان معترض افغانستان بایستند و به حرکت‌های خودجوش مردمی بیپوندند و برای اولین بار در تاریخ سیاسی افغانستان تغییر سرنوشت سیاسی خویش را فارغ از نسخه‌های غرب و شرق به حیث شهروند مسئول به دستان خویش رقم بزنند.»
و در پایان این قطعنامه همچنان خطاب به مردم آمده است: «بیایید برزمیم، بجنگیم و زنجیر اسارت را بشکنیم و قربانی بدهیم تا ما، آرزو‌های ما و فرزندان ما خوراک بازی‌های چند سیاست سوار مزدور نشود.»
اعتراض مدنی امروز زنان به گونه‌ی مسالمت‌آمیز انجام شد که در لحظات پایانی آن افراد طالبان برای سرکوب سر رسیدند اما اعتراضات پایان یافته بود.
افغانستان مطلوب زنان
زنان معترض اعضای «جمعیت زنان مقاوم افغانستان» به مناسبت هشتم مارچ، در یک حرکت اعتراضی افغانستان مطلوب شان را به تصویر کشیدند.
یکی از این زنان معترض با نشان دادن تصویری از یک داکتر زن می‌گوید: «من آینده‌ی مطلوب خود را اینگونه تصور می‌کردم، من می‌خواستم یک داکتر شوم و به جامعه خود خدمت کنم، اما غافل از اینکه ناقضان حقوق زن بر کشور مسلط می‌شوند.»
یکی دیگر از زنان معترض با نشان دادن تصویری از دانش‌آموزان دختر می‌گوید: «افغانستان مطلوب من این است، حق آموزش، حق کار و پیشرفت و حق برابری.»
و همچنان آن‌ها با نشان دادن تصاویری از دادستان‌های زن و دانشجویان دانشگاه‌ها می‌گویند: «افغانستان مطلوب ما داشتن نان، حق آموزش و آزادی زنان است.»
نمایش زنان ورزشکار
شماری از دختران ورزشکار که با آمدن گروه تروریستی طالبان از فعالیت‌های ورزشی منع شده‌اند در یک حرکت اعتراضی چالش‌های سد راه زنان در افغانستان را روی پلاکارد‌ها نوشته و آن را در مقابل دوربین پاره کردند.
این دختران با لباس ورزشی در کنار یک توپ فوتبال ایستادند و پلاکارد‌هایی را که روی آن‌ها «حجاب اجباری، ازدواج اجباری، منع تحصیل دختران، نقض حقوق بشر، ظلم و ستم و آپارتاید جنسیتی» نوشته شده است، یکی‌یکی پاره می‌کنند و شعار می‌دهند که «طالبان جنایت می‌کند، جهان حمایت می‌کند».
جامعه جهانی زنان را تنها نگذارد
زنان معترض اعضای «موج همبستگی زنان تخار» هشتم مارچ را با برگزاری یک برنامه اعتراضی علیه طالبان بزرگداشت کردند.
این زنان در یک تجمع اعتراضی در مکان سربسته خواهان بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها به روی دختران شدند و از سکوت نهادهای حقوق بشری در برابر محرومیت زنان از حق کار و تحصیل انتقاد کردند.
دختران محروم از تحصیل در گرامیداشت از هشتم مارچ، سرود سرزمین من را با بغض همخوانی کردند.
برشنا خراسانی، عضو موج همبستگی زنان تخار گفت: «ما زنان معترض و مبارز از ظلم و ستم طالبان به ستوه آمدیم و سکوت جامعه جهانی در برابر سرکوب زنان را مهر تأییدی بر جنایت‌های طالبان و خلاف موازین حقوق بشری می‌دانیم. ما یکبار دیگر از جامعه جهانی می‌خواهیم که در مبارزه با افراطیت زنان افغانستان را تنها نگذارند.»
زنان معترض همچنان تأکید کردند که سازمان ملل و سایر نهادهای حقوق بشری مسئولیت خویش در برابر زنان افغانستان را ادا کنند تا با فشارهای بیشتر سازمان ملل بر طالبان، فرامین محدودکننده‌ی حکومت خودخوانده طالبان بر زنان لغو شود.
افغانستان؛ شکنجه‌گاه و ماتم‌سرای زنان
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان(در تبعید) در بیانیه‌ای به مناسبت هشت مارچ، در مورد وضعیت زنان تحت سلطه‌ی طالبان می‌گوید که افغانستان به «شکنجه‌گاه تمام‌عیار روانی، آوردگاه آپارتاید جنسیتی و ماتم‌سرای بزرگ زنان» مبدل شده است.
این کمیسیون از اعتراضات مدنی زنان حمایت کرده و از سایر نهادهای حقوق بشری و دولت‌های متعهد به رعایت حقوق بشر خواسته است که در کنار زنان معترض افغانستان بایستند.
در بخش دیگر این اعلامیه آمده است: « سازمان ملل متحد و کشورهای متعهد به حقوق‌‌بشری زن بر طالبان فشار بیشتر وارد کنند تا زنان و دختران معترض و بازداشت‌شده را هرچه زودتر رها کنند و فرامین محدودکننده و ظالمانه‌ی حکومت خودخوانده‌ی طالبان در زمینه‌ی زنان لغو شود و دختران و زنان بتوانند به حق آموزش، حق اشتغال، حق دسترسی به خدمات بهداشتی و صحی، حق گشت‌وگذار آزادانه و فارغ از ترس، حق مشارکت فرهنگی، حق بهره‌وری از کمک‌های بشردوستانه و سایر حقوق مسلم بشری خویش دست یابند.»
کمیسیون مستقل حقوق بشر همچنان گفته است که زنان و دختران دارای معلولیت در افغانستان در کنار سایر محدودیت‌ها بر زنان، از عدم توجه به وضعیت معلولیت شان رنج می‌برند و نیازمند توجه ویژه‌اند.
تاریخ‌سازی زنان با ایستادگی علیه طالبان
جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود که یک جبهه مسلح ضد طالبانی است، به مناسبت روز جهانی همبستگی زنان گفته است که زنان افغانستان با ایستادگی علیه گروه تروریستی طالبان دست به اقدام بی‌پیشینه در تاریخ افغانستان زده‌اند.
جبهه مقاومت ملی با صدور بیانه‌ای از اعتراضات مدنی زنان در برابر طالبان ستایش کرده و بر تداوم ایستادگی در برابر طالبان تا «پایان ستم بر مردم و زنان افغانستان» تأکید کرده است.
در بیانیه‌ای که امروز از سوی این جبهه منتشر شده اعتراضات افغانستان در ۱۸ ماه پسین در تاریخ افغانستان و جهان «بی‌نظیر» عنوان شده است.
این جبهه در مورد عملکرد جامعه جهانی در برابر طالبان انتقاد کرده و گفته است: «جامعه‌ی جهانی باید بداند که طالبان آنچه را در حق زنان کشور ما انجام می‌دهند، نه از روی اشتباه و کج فهمی، بلکه اعمال این سیاست وحشیانه در ذات تفکر و ایدیولوژی طالبانی نهفته بوده و بنای حرکت آنان را تشکیل می‌دهد.»
در ادامه آمده است که اغماض جهان در مقابل ایدیولوژی و عملکرد این گروه با عناوین «طالب خوب و بد» نوعی«خودفریبی» و مغشوش کردن اذهان جهانى است.
جبهه مقاومت ملی همچنان به ایستادگی در برابر طالبان تأکید کرده و گفته است : «اتحاد و همبستگی زنان و مردان افغانستان، مبارزات و تلاش‌های مشترک به خاطر آزادی از استبداد و اشغال گروه طالبان تروریست، به نتیجه می‌رسد.»
وضعیت اسفناک زنان؛ جهان وارد عمل شود
شبکه‌ی مدافعان حقوق بشر افغانستان در اروپا با پخش بیانیه‌ای از وضعیت موجود در افغانستان ابراز تأسف کرده و از سازمان‌های بین‌المللی، شورای امنیت ملل متحد، اتحادیه اروپا، جامعه جهانی، کشورهای دخیل در امور افغانستان و سایر دولت‌ها خواسته است که برای بهبود وضعیت اسفناک زنان در افغانستان اقدامات عملی و جدی روی دست بگیرند.
در اعلامیه این شبکه آمده است: «ایجاد محدودیت‌های متعدد بر پوشش زنان، ممنوعیت دختران از مکتب، کار و ورزش، پارک‌های تفریحی، حمام‌های عمومی، آزار و اذیت جنسی، شکنجه زنان معترض در زندان و نقض حریم خصوصی آن‌ها، اخراج دختران دانشجو از دانشگاه و خوابگاه از مصادیق عمده‌ی نقض حقوق بشری است که از سوی طالبان بر زنان اعمال گردیده است.»
این شبکه از سایر مردم افغانستان نیز خواسته است که برای تأمین حقوق بشری زنان به دادخواهی‌های خود ادامه داده و اجازه ندهند که زنان و دختران از آموزش و دسترسی به حقوق بشری شان محروم بمانند.
زنان پیشاهنگ آزادی افغانستان از تحت سلطه طالبان
جبهه آزادی افغانستان که یک جریان مسلح ضد طالبانی است با نشر بیانیه‌ای بر ایستادگی در برابر طالبان تأکید کرده و از اعتراضات سراسری و مبارزات مدنی زنان افغانستان اعلام حمایت کرده است.
در بیانیه‌ی این جبهه آمده است که «در کنار هم در دو جبهه جنگ مسلحانه و مبارزات مدنی برای رهایی افغانستان از سلطه‌ی جابرانه‌ی طالبان می‌رزمیم.»
جبهه آزادی افغانستان در ادامه گفته است که از جریان‌های ضد طالبان توقع دارد که اعتراضات سراسری زنان را مورد حمایت همه جانبه قرار دهد و نقش پیشاهنگ زنان و دختران شجاع در کارزار رهایی‌بخش سرزمین مان را به رسمیت بشناسد.
سازمان‌های مختلف و زنان افغانستان امروز به مناسبت هشتم مارچ «سلطه طالبان بر افغانستان» را بزرگترین مشکل و چالش همگانی زنان افغانستان قلمداد کردند و با شیوه‌های مختلف اعتراضی، صدای اعتراض در برابر طالبان بلند کردند و بر ایستادگی در برابر این گروه تروریستی تأکید کردند.
