سواستفاده و دزدی گروه تروریستی طالبان از کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان همواره مورد بحث رسانهها و کمککنندگان بینالمللی بوده است، اما به تازگی اداره بازرس ویژه امریکا در امور بازسازی افغانستان (سیگار) از دستبرد گروه طالبان به این کمکها خبر داده است.
بازرس ویژه ایالات متحده امریکا با توجه به دستبرد گروه طالبان به کمکهای بشردوستانه برای نیازمندان در افغانستان، گفته است که کودکان را «گرسنه» ولی طالبان را «فربه/چاق» میبیند.
جان ساپکو، سربازرس ویژهی امریکا در امور بازسازی افغانستان (سیگار) گفته است که او نمیتواند با قاطعیت بگوید که کمکهای مالی ایالات متحده به افغانستان «در حال حاضر به طالبان کمک مالی نمیکند.»
آقای ساپکو این اظهارات را روز چهارشنبه (30 حمل 1402 خورشیدی)، هنگام ارائهی گزارش تازهی سیگار در جلسه کمیته نظارت مجلس نمایندگان امریکا در بارهی خروج امریکا از افغانستان، مطرح کرده است.
آقای ساپکو گفته است: «متاسفانه امروز که اینجا نشستهام، نمیتوانم به این کمیته یا مالیهدهندگان امریکایی اطمینان بدهم که ما در حال حاضر طالبان را تمویل نمیکنیم.»
او تأکید کرده است که به اطمینان گفته نمیتواند پولهایی را که امریکا برای نیازمندان در افغانستان میفرستد، به دسترس طالبان قرار نگیرد.
نگرانیها از دستبرد طالبان به کمکهای بشردوستانه در حالی شدت گرفته که سازمان ملل هشدار داده است که در صورت عدم رفع ممنوعیت بر کار زنان در نهادهای زیرمجموعه این سازمان، افغانستان را در شرایط ناگواری ترک خواهد کرد.
ساپکو در ادامه گفتههایش افزوده است که او فقط میتواند بگوید که «یک جنگجوی گرسنهی طالبان را در تلویزیون ندیده، همه چاق به نظر میرسند». اما تعداد زیادی از کودکان گرسنه افغانستان را در تلویزیون دیده است، «بنابراین، من متعجبم که این همه بودجه کجا میرود؟»
دسترسی طالبان به کمکهای بشردوستانه همواره یکی از نگرانیهای اساسی در بارهی تقویت گروه تروریستی طالبان خوانده شده است.
سیگار با نشر گزارشی روز شنبه، ۲ ثور 1402 خورشیدی گفته است که مداخلهی طالبان در روند توزیع کمکهای بشردوستانه، توانایی سازمانهای کمککننده را محدود ساخته است. این نهاد همچنان مداخلههای گروه طالبان را دارای «ابعاد مختلف» توصیف کرده است.
کنترل فعالیت نهادهای غیردولتی، منع اشتغال زنان در سازمان ملل متحد و موسسههای غیردولتی، زیر فشار قرار دادن سازمانها و موسسههای غیردولتی برای امضای یادداشت تفاهم با مقامهای این گروه و تهدید کارمندان نهادهای غیردولتی از سوی طالبان، مواردی اند که در گزارش بازرس ویژه ایالات متحده امریکا برای بازسازی افغانستان، نام برده شده است.
این بازرس به قانونگذاران امریکایی گفته است: «اگر هدف از کمک به مردم افغانستان باشد، ما باید نظارت موثر داشته باشیم تا اطمینان حاصل کنیم که پولها به مردم میرسد، نه به شماری از افراد طالبان.»
گزارش سیگار در مورد دستبرد گروه طالبان به کمکهای بشردوستانه در حالی نشر شده است که قبل از این شبکهی خبری «سیبیاس نیوز» گزارش داده بود که گروه طالبان از نهادهای امدادرسان باجگیری میکنند.
در این گزارش از امدادگران سازمانهای بینالمللی نقل قول شده است که آنها به پرداخت هزینه و ارایه خدمات به طالبان، مجبور هستند: «ما باید به خانوادههای فرماندهان پولیس طالبان، والیان و سایر افراد این گروه خدمت کنیم. زمانی یکی از والیان طالبان به یکی از آژانسهای کمکرسانی که قرارداد فرعی داشتیم، گفت که ۱۵ درصد کمکها باید به محافظان او و دیگر پرسنل طالبان برسد و اکنون این یک امر عادی است که ابتدا به طالبان و سپس به غیرنظامیان عادی خدمت شود.»
همچنان نیویارک تایمز به نقل از بازرس ویژه ایالات متحده امریکا گزارش داده است که ایالات متحده ممکن است از زمان خروج نیروهای امریکایی میلیاردها دالر مالیات مالیهدهندگان را به طالبان و گروههای تروریستی در افغانستان کمک کرده باشد، اما او (بازرس ویژه) از میزان کامل آن اطلاعی ندارد.
دخالت گروه طالبان در روند توزیع کمکهای بشردوستانه گاهی باعث متوقف شدن فعالیتهای نهادهای سازمان ملل متحد نیز شده است. سال گذشته فعالیت چندین موسسه به دلیل عدم پرداخت پول به گروه طالبان، برای مدت زیادی متوقف شده بود.
این در حالی است که دفتر هماهنگکننده کمکهای بشری در افغانستان (اوچا) با نشر گزارشی گفته است که افغانستان با بزرگترین بحران بشری در جهان مواجه است. این نهاد گفته است که در حال حاضر ۲۸.۳ میلیون شهروند افغانستان برای نجات زندگیشان شدیداً به کمکهای بشری نیاز دارند.