زنانی مبتلا به همورویید که به جای معالجه سرزنش می‌شوند 

راهروها و سالن‌های انتظار شفاخانه‌های خصوصی و دولتی در شهر کابل؛ دو محیط متفاوت برای زنانِ متفاوت است.درسالن‌های انتظار شفاخانه‌های خصوصی انگار فقط زنان خوش شانسی توانستند راه یابند که از نظر اقتصادی مشکلات کم‌تری دارند و با حمایت خانواده و یا استقلالیت مالی خودشان هر زمانی که نیاز به داکتر و درمان داشته باشند اینجا می‌آیند.

اما در سالن‌های انتظار شفاخانه‌های دولتی معمولاً زنانی‌ست که برای تداوی امراض و یا معاینات و خدمات رایگان مراجعه می‌کنند، اما درنهایت با چند تابلیت بروفین و پرستامول رخصت می‌شوند ویا برای تشخیص وتداوی بیماری شان به یک شفاخانه خصوصی و یا متخصص و داکتر معالج دیگر راجع می‌گردند.

اما در روستاهای دور دست، هنوز زنانی هستند که شانس رفتن به یک کلینیک صحی دولتی را هم ندارند و در دردهای شان می‌میرند و دفن می‌شوند.

فرشته 32 ساله، یکی از آن زنانی‌ست که پس از سه سال کلنجار با همورویید (بواسیر) توانسته شوهرش را تا حیاط یک معاینه خانه متخصص زنان و زایمان بیاورد. او را در منزل دوم سالن انتظار یک معاینه خانه خصوصی ملاقات کردم، درحالیکه باردار بود در راهرو معاینه خانه راه می‌رفت و برای رسیدن نوبت معالجه‍‌اش لحطظه شماری می‌کرد، از طرفی هم شوهرش هر لحظه به تلفنش زنگ می‌زد که زودتر ازآنجا بیرون شود.

چندین بار نزد مسؤول پذیرش رفت تا وقت ملاقاتش را جلو بیاندازد چون شوهر عصبانی‌اش درحیاط معاینه خانه منتظر بود و برای رفتن به غزنی عجله داشت و ممکن بود موتر مسافربری شان را به خاطر تاخیر از دست بدهند. اما قبل از او حداقل باید سه زن دیگر معاینه می‌شدند. در ین میان فرصتی یک گفتگوی کوتاه پیش آمد تا از آنچه بر او می‌گذرد باهم قصه کنیم.

فرشته در اوج جوانی مانند سایر دختران مجبور به ترک تحصیل وازدواج شده بود و پس از تولد سومین فرزند دخترش، دچار همورویید (بواسیر) شده است. اما از ترس سرزنش شوهرش و یا اینکه مبادا به خاطر این تکلیف از چشم شوهرش بیفتد هیچ وقت از این بیماری شاکی نبوده و درحد توان درد وناراحتی‌اش را تحمل کرده است.

با گذشت سه سال وقتی دوباره باردار شده، سوزش و درد هنگام نشست و برخواست ورفع مد فوع وخونریزی در این ناحیه، برایش غیرقابل تحمل شده و ناچار می‌شود به شوهرش بگوید که او را نزد داکتر ببرد.

او برای فهماندن بیماری بواسیر به شوهرش از رمز «زخم روده» استفاده کرده بود، اما شوهرش درجواب گفته بود که «یگان دوای خانگی پیدا کن، اگر به کلینیک رفته بگویی زخم روده دارم نه به تو روی می‌ماند نه به من، داکتر کلینیک هم از آشناهای ما است به کدام روی بگویم ماتحت زنم را تداوی کند.» و او را به خاطر بی‌احتیاطی و ابتلا به مریضی که از نظر او شرم‌آور است، سرزنش کرده بود.

فرشته از گفتن تکلیفش به شوهرش، پشیمان و نا امید شده بود، اما سوزش، درد و دشواری نشست و برخواست نیز امانش را گرفته بود. از یکی دو زن کهن‌سال قریه سراغ دواهای خانگی را گرفته است، اما آنچه که آنها پیشنهاد کرده‌اند نیز پیدا کردنش دشوار بوده.

با رشد جنین دربطن فرشته تا ماه هفتم بارداری به مشکلاتش نیز افزوده می‌شود تا اینکه یکی از نزدیکان شوهرش در کابل فوت کرده و او با شوهرش برای شرکت در مراسم خاک سپاری از غزنی به کابل می‌آیند. پس از جروبحث‌های زیاد با شوهرش، او را متقاعد می‌سازد که نزد یک داکتر متخصص زنان مراجعه کند. متخصص زنان که نه او را بشناسد و نه شوهرش را.

همچنان بخوانید

داکتر درد‌ها و راوی قصه‌های زنان

25 سنبله 1402

یازده‌بار زایمان در فقر و خشونت؛ روایت نغمۀ چهل‌ساله

7 سنبله 1402

شوهرفرشته که شب هنگام قصد برگشت به خانه را داشت به او یک بعد از ظهر فرصت داده بود تا سریع نزد داکتر برود و از آنجا خود را به موتر مسافربری برسانند که ساعت شش شام به سمت روستا حرکت می‌کند.

او در این مدت تلاش می‌کرد از فرصت استفاده کند و هرچه زودتر داکتر را ببیند، اما مسؤول پذیرش او را به صبر و انتظار دعوت می‌کرد.

سرانجام فرشته نزد داکتر رفت و با پلاستیکی از داروهای که برایش تجویز شده بود با عجله از آنجا پایین شد و در حیاط معاینه خانه به شوهرش پیوست و آنجا را ترک کردند.

او تنها زنی نیست که برای سرزنش نشدن و نیفتادن از چشم شوهر، بیماری همورویید را پنهان کرده که درمان نشدن به موقع سبب تشدید بیماری شان می‌گردد.

یاسمین 23ساله یک معلم زن نیز از آن زنانی‌ست که به خاطر پنهان کردن بیماری همورویید از شوهر، زندگی مشترک شان از هم می‌پاشد. او برای تداوی فیبروم و همورویید نزد داکتر معالج آمده بود، اما می‌گوید: قبل از ازدواج هم دچار همورویید شده بود و به خاطر عدم آگاهی از آن مجبور شده بود دیرتر نزد داکتر برود.

داکتر معالج، همورویید یاسمین را درنتیجه‌ای یک جراحی کوچک برداشته بود، اما او بعد از حدود دوسال زندگی مشترک و پس از اولین زایمان، دوباره به این بیماری دچار می‌شود و به شوهرش گفته استک که یک بار به خاطر همورویید جراحی شده است، اما شوهرش او را به جای درمان، با یک کودک شش ماهه رها کرده است. زیرا به گفته‌ی یاسمین، او با شنیدن نام جراحی به زنش مشکوک شده بود که «نکنه بکارت نداشتی، خود را جراحی کردی و حالی می‌گویی بواسیر داشتم.»

یاسمین نتوانست به شوهرش ثابت کند که به خاطر همورویید جراحی شده بود، زیرا اثری از آن باقی نمانده بود و به خاطر شرم‌آور بودن صحبت کردن در مورد امراض زنانه با خانواده‌اش، این جریان سربسته ماند و او نیز از شوهرش جدا شد و پس از یک سال اکنون در رحمش فیبروم نیز دارد. او اکنون هم‌زمان با دو تکلیف دست و پنجه نرم می‌کند.

همورویید یا بواسیر مرض کشنده‌ای نیست، بیماری که از اثر عوامل مختلف در زنان و مردان به وجود می‌آید، در صورت تداوی نشدن به موقع سبب مشکلات جدی می‌شود. زنان به خاطر زایمان‌های پی درپی در برابر این بیماری آسیب‌پذیرتر هستند؛ اما صحبت کردن درمورد آن در جوامع سنتی افغانستان شرم پنداشته می‌شود و در مواردی به خاطر عدم آگاهی از آن، زنان ترجیح می‌دهند با کسی صحبت نکنند، مگر اینکه مانند یاسمین و فرشته شانسی دسترسی به متخصص زنانه پیدا کنند.

آگاهی‌دهی از بهداشت زنان و برنامه‌های آموزشی صحی از طریق رسانه‌های محلی نیز از سوی گروه تررویستی طالبان ممنوع و ترویج فحشا نامیده شده است. در این صورت با زدودن فرصت‌های آگاهی‌دهی و آموزشی زنان، خودآگاهی در باره‌ی مشکلات بهداشتی و امراض زنانه برای زنان دشوارتر خواهد شد.