این روزها خبرهای زیادی از درخشش دختران جوان افغانستان در سراسر جهان میخوانیم؛ دخترانی که پیامآوران امید و روشنایی هستند و استعداد و توانایی خود را در سطوح مختلف بینالمللی، ثابت میسازند.
اما اینجا، در وطن، دختران در زیر سلطهی گروه تروریستی طالبان در زندانهای خانگی بسر میبرند و با آپارتاید جنسیتی این گروه مبارزه میکنند.
در تازهترین مورد، سارا واحدی و سمیه توره از افغانستان در فهرست 30 چهرهی تأثیرگذار زیر 30 سال مجله فوربس در آسیا قرار گرفته است و نشان دادهاند که دختران افغانستان در صورتیکه بتوانند از آپارتاید جنسیتی گروه طالبان نجات یابند، به بلندترین قلههای موفقیت دست مییابند.
مجلهی معتبر فوربس همه ساله فهرست 30 چهره تأثیرگذار زیر 30 سال خود را در بخشهای مختلف منتشر میکند و امسال برای اولینبار دو دختر جوان از افغانستان همزمان در این فهرست قرار گرفتهاند.
بر اساس اعلام مجله فوربس، این دو نفر در بخش «تأثیرگذاری اجتماعی» در میان 30 چهرهی تأثیرگذار در آسیا قرار گرفتهاند.
سارا واحدی، 26 ساله، به دلیل طراحی و راه اندازی اپلیکیشن «احتساب» در میان چهرههای تأثیرگذار مجله فوربس قرار گرفته است.
مجله فوربس نوشته است که خانم واحدی این اپلیکیشن را در سال 2020 میلادی، زمانیکه جنگ بین نیروهای امنیتی حکومت پیشین افغانستان و گروه تروریستی طالبان اوج گرفت، راه اندازی کرده است، اما او در مصاحبههایش میگوید که احتساب در سال 2018 میلادی راه اندازی شده است.
کاربران با استفاده از اپلیکیشن احتساب میتوانند اطلاعات تازه را در مورد مسایل امنیتی، ترافیکی، خدمات شهری و اتفاقاتی را که در اطراف آنها رخ میدهد، دریافت کنند.
بر اساس اطلاعات که در وبسایت احتساب آمده است، این اپلیکیشن ابتدا برای افزایش آگاهی و مسؤولیتپذیری اعضای مجلس نمایندگان پیشین افغانستان طراحی شده بود، اما بعداً، با درک اینکه شهروندان در تغییرات نقش بیشتری دارد، توسعه یافت و به دسترس عموم قرار گرفت.
خانم واحدی میگوید که به عنوان یک کارآفرین زن، برای افزایش نقش زنان در تکنالوژی تلاش میکند و نیمی از کارمندان اپلیکیشن احتساب را زنان تشکیل میدهند که این افتخار را با آنها شریک میکند.
او میگوید: «اگر آینده پایدار افغانستان برای ما اهمیت داشته باشد، بدون از نیمی از جمعیت آن که از نقشهای اساسی در جامعه حذف شدهاند، امکانپذیر نیست. افغانستان بدون زنانش وجود ندارد.»
او پیش از این نیز در فهرستهای مشابه قرار گرفته است. در سال 2021 میلادی در میان رهبران نسل آینده مجله تایم و در فهرست 100 زن بیبیسی و در سال 2022 میلادی در میان نوآوران زیر 35 سال دانشگاه ( MIT) قرار گرفته بود.
سارا واحدی اکنون دانشجوی دانشگاه کلمبیای آمریکا در رشتهی مطالعات شهری و علوم داده و آمار است.
سمیه توره، دانشجوی 25 ساله از افغانستان به دلیل تأسیس «شبکه دوستی – Dosti Network» در فهرست 30 چهرهی تأثیرگذار زیر 30 سال مجله فوربس قرار گرفته است.
مجله فوربس نوشته است که خانم توره پس از آنکه از منابع خود به عنوان یک دانشجوی دانشگاه آکسفورد برای کمک به پدرش در روند پیچیده مهاجرت استفاده کرد، شبکه دوستی را تأسیس کرد که تا از این منابع برای سایر شهروندان افغانستان نیز استفاده کند.
هدف از تأسیس شبکه دوستی این است که با تهیه فهرستی از منابع همانند پناهگاههای اضطراری، کمک در مورد روندهای مهاجرتی، بورس تحصیلی و جمعآوری کمکهای مالی، به شهروندان افغانستان فرصت اسکان در خارج از این کشور و یا زندگی امن در داخل کشور را فراهم کنند.
سمیه توره به عنوان کارآفرین و فعال حقوق زنان با بانک جهانی، دانشگاه سازمان ملل متحد و سازمانهای غیر دولتی دیگر در مورد مسایل مربوط به آموزش زنان و دختران، حمایت از پناهندگان و بهبود دسترسی به کمکهای بشردوستانه کار کرده است.
او میگوید: شبکه دوستی با الهام از شجاعت زنان و دختران افغانستان ایجاد شده است که در طول 600 روز گذشته برای آیندهای که حقوق همه در آن مطرح است، مبارزه کردهاند. او افزوده که «این افتخار برای شماست.»
خانم توره ماستری پالیسی عامه دارد و در حال تکمیل ماستری دیگر خود در دانشگاه آکسفود در رشته حقوق بشر بینالمللی است.
شبکه دوستی در وبسایت خود نوشته است که این نهاد تا اکنون بیشتر از 100 شهروند افغانستان را با منابعی مربوط به تخلیه، اسکان مجدد و ایمنی کمک کرده است.
داستان زندگی و تلاش سمیه برای آموزش تا اکنون در رسانههای چون بیبیسی، نیویارک تایمز، اکونومیست و انپیآر (NPR) بازتاب یافته است.
این دختران جوان در حالی در میان چهرههای تأثیرگذار زیر 30 سال آسیا در سال 2023 قرار گرفته است که گروه تروریستی طالبان بیش از 600روز میشود دختران را از دسترسی به مکتب محروم و دانشگاهها و مراکز تحصیلی خصوصی را نیز بر روی آنها مسدود کرده است.
سارا واحدی در مصاحبهای که پس از قرار گرفتن در میان 30 چهره تأثیرگذار زیر 30 سال مجله فوربس داشت، با اشاره به ممنوعیت آموزش دختران توسط گروه طالبان، گفت: «جای خجالت است برای ما که به سرحدی رسیدهایم که دختران و زنان نمیتوانند درس خود را پیش ببرند.»
او میگوید: او اگر آموزش نمیدید نمی توانست اکنون به عنوان یک دختر کارآفرین، اپلیکیشن احتساب را راه اندازی کند و در جایگاه کنونی قرار گیرد و تأکید کرد که ما هیچگاه نباید گروه تروریستی طالبان را «به عنوان یک حکومت» بپذیریم و صدای دختران افغانستان را از هر طریقی که میتوانیم بلند کنیم.