سازمان عفوبینالملل و کمیسیون بینالمللی حقوقدانان با نشر یک گزارش جدید، خواستار بررسی جنایات گروه تروریستی طالبان علیه زنان افغانستان به عنوان «جنایت علیه بشریت» و مصداق «آزار و اذیت مبتنی بر جنسیت» شدهاند.
این گزارش با عنوان «جنگ طالبان علیه زنان؛ جنایت علیه بشریت و آزار و اذیت جنسی در افغانستان» روز جمعه (5 جوزا1402 خورشیدی) منتشر شد و در آن محدودیتهای شدید طالبان بر حقوق زنان، ناپدید شدن اجباری، زندانی کردن، آزار و اذیت، شکنجه و سایر رفتارهای تبعیضآمیز و سرکوبگرانه گروه طالبان علیه زنان بررسی شده است.
این دو نهاد میگویند که گزارش آنها تحلیل حقوقی مفصلی ارایه میکند که چگونه جنایات طالبان علیه زنان افغانستان بر اساس مادهی هفتم اساسنامهی رم، میتواند مصداق جنایت علیه بشریت به شمار رود.
سازمان عفو بینالملل میگوید که آنها این گزارش را بر اساس مجموعهای از شواهد جمعآوری شده توسط منابع معتبر از جمله گزارشهای منتشر شده این سازمان، نهادهای مدنی و منابع سازمان ملل متحد تهیه کردهاند و بازه زمانی آگست 2021 میلادی تا جنوری 2023 میلادی را در بر میگیرد.
این نهاد بینالمللی میگوید که محدودیتهای تبیعضآمیز گروه طالبان علیه زنان و دختران افغانستان ناقض ضمانتهای حقوق بشری مندرج در معاهدات بینالمللی متعددیاند که افغانستان عضویت آنها را دارا است.
سازمان عفو بینالملل و کمیسیون بینالمللی حقوقدانان در بیانیهی مشترکی که منتشر کردهاند، از دادگاه کیفری بینالمللی و کشورها خواستهاند که از صلاحیتهای قضایی جهانی و سایر ابزارهای قانونی استفاده کنند تا اعضای گروه تروریستی طالبان را در دادگاههای بینالمللی به محاکمه بکشانند.
جنایت سیستماتیک
سازمان عفو بینالملل و کمیسیون بینالمللی حقوقدانان میگویند که سیاستهای سرکوبگرانه طالبان علیه زنان افغانستان در سطح رهبری طالبان اتخاذ شده و به صورت گسترده و سیستماتیک اعمال میشود.
سانتیاگو ای. کانتون، دبیرکل کمیسیون بینالمللی حقوقدانان گفته است که «کارزار آزار و اذیت جنسیتی طالبان چنان گسترده، شدید و ماهیت سیستماتیک دارد که در مجموع یک سیستم سرکوب را به هدف تحت انقیاد درآوردن و به حاشیه راندن زنان و دختران در سراسر افغانستان به وجود آورده است.»
او افزوده که گزارش این نهاد و سازمان عفو بینالملل نشان میدهد که آزار و اذیت جنسی طالبان پنج معیار لازم برای شمرده شدن به عنوان جنایت علیه بشریت را دارا است.
آگنس کالاماری، دبیرکل سازمان عفو بینالملل با اشاره به محدودیتهای گروه طالبان علیه زنان افغانستان، گفته است که «شک نکنید که این یک جنگ علیه زنان است.»
او افزوده است که «زنان از زندگی عمومی منع شدهاند، از دسترسی به آموزش منع شدهاند، از کار کردن منع شدهاند، از گشتوگذار آزادانه منع شدهاند، به دلیل مخالفت با سیاستهای طالبان و مقاومت در برابر سرکوب زندانی، ناپدید و شکنجه شدهاند. اینها جنایات بینالمللیاند. این جنایتها سازمان یافته، گسترده و سیستماتیک هستند.»
این سیستم ستم باید برچیده شود
دبیرکل سازمان عفو بینالملل میگوید که گزارش ما دیدگاه جامع و عمیقی را که ارایه میکند که بر مقیاس و جدی بودن نقض حقوق زنان توسط طالبان تأکید میکند.
او افزوده که «این خواستار تغییر جدی و فوری رویکرد جامعهی جهانی در قبال رفتارهای جنایتکارانه، مداوم و آشکار طالبان است که زنان و دختران افغانستان را از دسترسی به حقوق بشریشان باز میدارد.»
خانم کالامار گفته است که «شدت این جنایت]جنایت طالبان علیه زنان[ پاسخ بینالمللی بسیار قویتر را از آنچه که تا اکنون دیده شده است، میطلبد.»
او تأکید کرده است که «تنها یک نتیجهی قابل قبول وجود دارد: این سیستم ستم و آزار جنسیتی باید برچیده شود.»
سازمان عفو بینالملل و کمیسیون بینالمللی حقوقدانان علاوه بر اینکه در این گزارش خواستار بررسی جنایات طالبان علیه زنان به عنوان جنایت علیه بشریت و آزار جنسیتی شدهاند، از کشورهای جهان خواستهاند که رسیدگی به پرونده پناهندگی زنان را در اولویت قرار دهند و درخواستهایی را که تا اکنون رد کردهاند، دوباره مورد بررسی قرار دهند.
در این گزارش همچنین از کشورهای جهان خواسته شده است که محدودیتهای بیشتر علیه طالبان اعمال کنند و با استفاده از صلاحیتهای قانونی خود مطابق قوانین بینالمللی، به آنها بفهمانند که سیاستهای تبعیضآمیز آنها علیه زنان «تحمل نمیشود و هرگز تحمل نخواهد شد.»
گروه طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، محدودیتهای شدیدی علیه زنان وضع کردهاند که فعالان حقوق زن افغانستان آن را مصداق «آپارتاید جنسیتی» میدانند و خواستار به رسمیت شناختن آن هستند.
زنان معترض افغانستان میگویند که حقوق و آزادیهای کامل زنان تنها در صورت سرنگون شدن رژیم آپارتاید جنسیتی طالبان قابل اعمال خواهد بود و جهان باید تلاشهای خود را در این مسیر هماهنگ کند.