پولیس پاکستان در روزهای اخیر روند بازداشت و اخراج جمعی مهاجران و پناهجویان افغانستانی را افزایش داده و ده‌ها نفر را بازداشت، زندانی و اخراج کرده است.
شماری از این مهاجران و پناهجویان به رسانه‌ها گفته‌اند که پولیس پاکستان به خانه و محل زندگی مهاجران افغانستانی یورش می‌برد و آنان را بازداشت می‌کند.
بر اساس گزارش‌ها، پولیس پاکستان همچنان مهاجران و پناهجویان افغانستانی را در مسیرهای مختلف شهرهای این کشور، به ویژه اسلام‌آباد، متوقف و بازداشت می‌کند.
تا اکنون آمار مشخصی از این‌که پولیس پاکستان چه تعداد از مهاجران و پناهجویان افغانستانی را بازداشت، زندانی و اخراج کرده است، وجود ندارد، اما سفارت افغانستان در اسلام‌آباد که تحت کنترل گروه تروریستی طالبان است، روز چهارشنبه (17 جوزای 1402 خورشیدی) اعلام کرده بود که 250 نفر از مهاجران و پناهجویان افغانستانی توسط پولیس پاکستان بازداشت شده‌اند.
بسیاری از این مهاجران به دلیل نداشتن اسناد قانونی و یا انقضای تاریخ ویزای شان بازداشت شده‌اند، اما شماری نیز با وجود داشتن اسناد پناهندگی از کمیساری عالی امور پناهندگان سازمان ملل متحد، بازداشت شده‌اند.
بازداشت، زندانی کردن و اخراج جمعی مهاجران افغانستانی از پاکستان واکنش‌های نهادهای حقوق بشری مختلف افغانستان را در پی داشته است.
به خطر افتادن جان مهاجران
بسیاری از پناهجویانی که توسط پولیس پاکستان بازداشت و اخراج شده‌اند، کسانی هستند که پس از تسلط گروه تروریستی طالبان بر افغانستان، از ترس انتقام‌جویی‌های این گروه به پاکستان فرار کرده بودند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در واکنش به اخراج این پناهجویان از پاکستان گفته است که اخراج آنها جان‌شان را با خطرات جدی مواجه می‌سازد.
در اعلامیه این کمیسیون که روز یکشنبه (21 جوزای 1402 خورشیدی) منتشر شده، آمده است که این کمیسیون «می‌داند که اخراجِ این پناهجویان سرگردان، فاجعه‌بار بوده و جانِ تعدادِ زیادی از فعالانِ حقوق‌بشر، زنان معترض، دادستان‌ها، وکلای مدافع، نظامیان و کارمندانِ حکومتِ پیشین، فعالانِ رسانه‌یی، هنرمندان، دگراندیشان و فعالان سیاسی را با خطر بسیار جدی مواجه می‌سازد.»
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از دولت پاکستان خواسته است که از بازداشت و اخراج پناهجویان افغانستانی که قربانیان اصلی جنگ، بحران سیاسی و معضلات اجتماعی هستند، بپرهیزد.
این کمیسیون از کمیساریای عالی امور پناهندگان سازمان ملل متحد نیز خواسته است که «هر چه زودتر مذاکره و گفت‌و‌گوی اثربخش با دولت پاکستان را به راه‌انداخته و جلو اعمالِ اذیت‌کننده‌ی پولیس پاکستان را بگیرد.»
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر سازمان ملل متحد برای افغانستان، کمیسیون حقوق بشر پاکستان و سایر مأموریت‌ها و ساختارهای منطقه‌ای و بین‌المللیِ تأثیرگذار نیز خواسته است که بررسیِ وضعیت حقوق‌بشری پناهجویان افغانستان در پاکستان را روی دست گیرند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از این نهادها خواسته است که «با ابراز موقف صریح، شفاف و مبتنی بر موازینِ پذیرفته‌شده حقوق پناهجویان و مهاجران، چتر حمایت و میکانیسمِ رسیدگی به خواست‌های پناهجویان افغانستان در پاکستان را تقویت بیشتر کنند.»
نقض تمامی کنوانسیون‌های بین‌المللی
کمیته‌ی مدافعان حقوق بشر افغانستان نیز با نشر اعلامیه‌ای به اخراج پناهجویان افغانستان از پاکستان واکنش نشان داده است.
این کمیته در اعلامیه‌ی خود گفته است که «آنچه بر مهاجرین افغانستان در شرایط کنونی در پاکستان می‌گذرد، نقض صریح تمامی کنوانسیون‌های بین‌المللی مهاجرت بخصوص کنوانسیون ۱95۱ ژنو و اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر می‌باشد.»
کمیته‌ی مدافعان حقوق بشر افغانستان از وضعیت مهاجران و پناهجویان کشور در پاکستان، ابراز نگرانی کرده و از دولت پاکستان خواسته است که با مهاجران کشور مطابق قوانین بین‌المللی در مورد حقوق پناهندگان رفتار کند.
این کمیته از کمیساری عالی امور پناهندگان سازمان ملل متحد نیز خواسته است که «در قسمت مهاجرین افغانستان مستقیماً با دولت پاکستان صحبت نموده و هرچه عاجل به این روند گرفتاری و شکنجه پایان داده و بازداشت شده‌ها را بدون قید و شرط و هرچه سریع‌تر آزاد کند.»
کمیته‌ی مدافعان حقوق بشر افغانستان از نهادهای حقوق بشری و کشورهای مدافع روند تخلیه نیز خواسته است که در قسمت تسریع رسیدگی به پرونده‌های افغان‌های در معرض خطر توجه جدی کنند و روند رسیدگی را سرعت بخشند.
در اعلامیه‌ی کمیته‌ی مدافعان حقوق بشر افغانستان آمده است که «تهدید به اخراج، بازداشت و جریمه نقدی بالای زنان، اطفال و فعالان مدنی و حقوق بشری هر روز در پاکستان بیشتر می‌شود.»
این کمیته گفته است که این کار مناسب «روحیه‌ی برادری» میان دو کشور نیست و مهاجران و پناهجویان به دلیل مشکلات اقتصادی توان پرداخت آن را ندارند.
کمیته‌ی مدافعان حقوق بشر افغانستان از پارلمان و کابینه‌ی پاکستان خواسته است که در این مورد تجدید نظر کنند و «فورا روند اخراج و گرفتاری» شهروندان افغانستان را متوقف سازند.
بر اساس اعلامیه‌ی این کمیته، پناهجویان و پناهندگان افغانستانی که به دلیل تهدیدهای شدید جانی به کشور پاکستان پناه آورده‌اند، در مطابقت با کنوانسیون‌های بین‌المللی مستحق حمایت و حفاظت هستند.
پاکستان پیش از این نیز اقدام به بازداشت، زندانی و اخراج جمعی مهاجران افغانستان از شهرهای مختلف آن کشور کرده است.
بر اساس آمارهای رسمی، تا اواخر سال 1401 خورشیدی بیش از 1500 شهروند افغانستان در زندان‌های پاکستان زندانی بودند و اکثر آنها هنوز رها نشده‌اند.
