بر اساس تازه‌ترین گزارش «شاخص جهانی شکاف جنسیتی» افغانستان برای سومین سال متوالی، نابرابرترین کشور جهان شناخته شده و در قعر جدول رده بندی جهانی قرار گرفته است.
مجمع جهانی اقتصاد (World Economic Forum) گزارش شاخص جهانی شکاف جنسیتی سال 2023 میلادی را روز سه‌شنبه، هفته جاری منتشر کرد.
این نهاد معتبر جهانی، در گزارش جدید خود 146 کشور جهان را از لحاظ پیشرفت در راستای برابری جنسیتی بررسی کرده است.
این کشورها بر اساس شاخص‌های مشارکت و فرصت‌های اقتصادی، پیشرفت تحصیلی، سلامت و بقا و توانمندی سیاسی بررسی شده است.
بر اساس این گزارش افغانستان با 0.405 امتیاز در قعر جدول قرار دارد و کشورهای چاد، الجزیره، ایران و پاکستان در رده‌های 145 تا 142جهان قرار دارند و نابرابرترین کشورهای جهان پس از افغانستان به شمار می‌روند.
کشورهای ایسلند، ناروی، فینلند، نیوزیلند، سویدن، آلمان، نیکاراگویه، نامیبیا، لیتوانیا و بلجیم نیز به ترتیب بهترین کشورهای جهان از لحاظ برابری جنسیتی هستند و در رتبه‌های یکم تا دهم جهان قرار دارند.
در این گزارش آمده است که ایسلند تنها کشوری است که 90 درصد از شکاف جنسیتی را بسته و برای چهاردهمین سال متوالی، رتبه‌ی اول جهان را به دست آورده است.
مجمع جهانی اقتصاد گفته است که تا اکنون هیچ کشور جهان به برابری جنسیتی کامل دست نیافته است و ما با سرعت رشد فعلی، 131 سال با جهان کاملاً برابر از لحاظ جنسیتی فاصله داریم.
این نهاد افزوده، ما برای رسیدن به جهانی برابر از لحاظ اقتصادی به 169 سال و برای رسیدن به جهانی برابر از لحاظ سیاسی به 162 سال زمان نیاز داریم.
سعدیه زاهدی، مدیرکل مجمع جهانی اقتصاد گفته است: «با آن‌که نشانه‌های دلگرم کننده از بهبود وضعیت شکاف جنسیتی به سطح قبل از همه‌گیری کرونا وجود دارد، اما زنان همچنان بار سنگین بحران زندگی و اختلالات بازار کار را تحمل می‌کنند.»
جنوب آسیا و یک‌و‌نیم قرن فاصله تا برابری
بر اساس شاخص جهانی شکاف جنسیتی، کشورهای جنوب آسیا تا رسیدن به برابری کامل جنسیتی 149 سال فاصله دارند.
در این گزارش آمده است که میزان کاهش شکاف جنسیتی در منطقه‌ی جنوب آسیا 63.4 درصد است که نسبت به سال قبل 1/1 درصد بهبود را نشان می‌دهد.
مجمع جهانی اقتصاد گفته است که این بهبود به دلیل بهبود نمرات کشورهای پرجمعیتی چون: هند، پاکستان و بنگلادیش است. با وجود این، منطقه‌ی جنوب آسیا دومین رتبه‌ی پایین را در میان هشت منطقه‌ی جهان دارد.
بر اساس این گزارش کشورهای بنگلادیش، بوتان و سریلانکا بهترین کشورها در جنوب آسیا از لحاظ برابری جنسیتی هستند.
افغانستان در رده‌بندی منطقه‌ای نیز در قعر جدول کشورهای جنوب آسیا قرار گرفته است و پس از آن ایران و پاکستان به ترتیب دارای پایین‌ترین نمرات در درجه‌بندی منطقه‌ای هستند.
بر اساس شاخص‌های این گزارش، افغانستان در همه‌ی عرصه‌ها، نمرات زیر صفر گرفته است. در این گزارش آمده است که افغانستان از لحاظ مشارکت و فرصت‌های اقتصادی نابرابرترین کشور جهان با نمره 0.188 است.
در شاخص پیشرفت تحصیلی نیز افغانستان در قعر جدول جهان قرار دارد با نمره 0.482 و در شاخص توانمندسازی سیاسی نیز بدترین کشور جهان شناخته شده بدون هیچ نمره‌ای.
افغانستان تنها بر اساس شاخص سلامت و بقا، در قعر جدول قرار نگرفته است و با نمره 0.952 در رده‌ی 141 جهان قرار دارد.
نرخ بی‌کاری زنان همچنان بالاست
مجمع جهانی اقتصادی در گزارش شاخص جهانی شکاف جنسیتی گفته است که نرخ بی‌کاری زنان همچنان بالاتر است نسبت به مردان.
بر اساس این گزارش، نرخ بی‌کاری جهانی برای زنان 4.5 درصد است در حالی که این نرخ برای مردان 4.3 درصد است.
در این گزارش آمده است که در بازارهای کار آینده، مشاغلی بنا شده بر اساس ساینس، تکنالوژی، انجینیری و ریاضی (STEM Jobs) معمولاً دستمزد خوبی دارند و انتظار می‌رود که اهمیت و دامنه‌ی آن گسترش یابد، اما بر اساس داده‌های لینکدین، حضور زنان در کل چنین مشاغلی تنها 29.2 درصد است.
در این گزارش آمده است که حضور زنان در مشاغل مربوط به هوش مصنوعی نیز 30 درصد است و از سال 2016 تا اکنون فقط چهار درصد رشد داشته است.
سو دوک، مدیر سیاست عمومی جهانی لینکدین گفته است که «ما به‌طور مدام شاهد این هستیم که زنان بار عمده‌ی شوک‌ها و بادهای مخالف اقتصادی را تحمل می‌کنند. ما می‌دانیم که این مشکلات سیستماتیک هستند و این به این معنا است که ما نیازمند پاسخ سیستماتیک به آن هستیم.»
او افزوده که «روش‌های استخدام فراگیر، دیده شدن زنان در مشاغل برتر و فرصت‌های ارتقای مهارت و رشد شغلی زنان، به‌ویژه در بخش‌های با درآمد بالا مانند مشاغل STEM، به اصلاح این روند نگران کننده کمک می‌کند، اما ما باید از حالا اقدام کنیم.»
سه سال متوالی در قعر جدول
افغانستان امسال برای سومین سال متولی در قعر جدول رده‌بندی جهانی شاخص شکاف جنسیتی قرار گرفته است و نابرابرترین کشور جهان شناخته شده است.
در سال‌های 2022 و 2021 میلادی نیز افغانستان به عنوان بدترین کشور جهان از لحاظ برابری جنسیتی شناخته شده بود. این روند دقیقا از زمانی آغاز شده که گروه تروریستی طالبان کنترل کشور را در دست گرفت و با صدور فرمان‌ها و دستورات تندروانه و افراط‌گرایانه، زنان را از تمام حقوق انسانی‌شان محروم کردند.
مجمع جهانی اقتصاد در پروفایل اقتصادی که برای افغانستان گنجانده است، در بخش‌های مختلف هیچ اطلاعاتی را در مورد افغانستان نگنجانده است و در شماری از موارد، همانند دسترسی به عدالت و آزادی گشت‌و‌گذار، نیز نوشته است که بر دسترسی به این حق، محدودیت وضع شده است.
از زمان تسلط دوباره‌ی گروه تروریستی طالبان بر افغانستان، وضعیت افغانستان نه تنها بر اساس این چهار شاخص مجمع جهانی اقتصاد، بلکه در تمام عرصه‌ها، رو به وخامت بوده است و در حال رسیدن به یک فاجعه‌ی تمام عیار است.
شهروندان افغانستان تا اکنون بارها در اعتراضات خود از کشورهای جهان خواسته‌اند که برای جلوگیری از وقوع یک فاجعه تمام عیار در افغانستان، یگانه راه، سرنگونی گروه تروریستی طالبان است.
