در راهرو باریک شفاخانه، چادر برقع را تا پیشانی بالا زده بود، با گوشه‌ای از روسری گلدار آبی رنگ مرتب به صورتش پکه می‌کرد تا عرق ناشی از گرما بر صورتش را کنترل کند. به سمت سالن انتظار رفت. چشم‌های گود شده و لبان داغ بسته‌اش می‌توانست وضعیتش را توصیف کند. با همان حالت آشفته‌اش به زنان منتظر در سالن خیره شده بود و سرتاپای هرکدام را به نوبت برانداز می‌کرد. به زنان متفاوتی که در درازای سالن منتظر نوبت بودند. شماری مانند او از روستاهای دوردست آمده بودند و شماری نیز با ظاهر مدرنتر که مشخص بود اهل کابل و یا شهرهای بزرگتر اند. وقتی سالن از زنان پر شد و چوکی برای نشستن نماند، او بقچه‌ی لباسش را زیر زانویش گذاشت و بر زمین نشست و مادرش نیز همانجا در کف سالن خوابید.
اسمش فرزانه بود و ۲۹ سال سن داشت. از شهر میمنه، مرکز ولایت فاریاب به شفاخانه‌ی فرانسوی‌ها(انستیتوت صحی فرانسه برای زنان و کودکان) در کابل آمده بود. می‌گفت در ۲۴ ساعت خودشان را به کابل رسانیده‌اند.
مادرش زن آرام و کم‌حرفی بود. وقتی از او پرسیدم که فرزانه چه تکلیف دارد؟ با لحن سرزنش گونه‌ای در جوابم گفت: «ای بخت گشتگی عروسی نکرده دامنش چرکی شده، دایم از دامنش چرک میایه، خودم هم همین تکلیف را داشتم اما شکر هشت اولاد به دنیا آوردم.»
وقتی مادرش در مورد او صحبت می‌کرد، صورت فرزانه از شرم سرخ شده بود و تمایل نداشت در موردش حرف بزند. مادر ادامه داد: «تمام اولادهایم بچه بود، یک همی دختر داشتم که ای بدبخت هم تکلیف پیدا کرد. کل خواستگارهایش را رد کردیم ولی نگفتیم دختر ما ناقص است. چون اول باید تداوی کنیم بعد به شوهر بدهیم. بعد از شوهر کردن هرطور شد خودش می‌فهمه و شوهرش.»
از حرف‌های مادرش برمی‌آمد که تمام دغدغه‌ی او تداوی و فرستادن فرزانه به خانه‌ی شوهر بود. یکی دو بار فرزانه را نزد داکتر برده بودند اما برای تداوی مطمئن او را به کابل آورده‌اند. ظاهرا مادرش نیز سالهاست از «عفونت واژینال» رنج می‌برد، اما این مشکل خطرناک برای او مهمتر از رسیدگی به امور خانه و مزرعه نیست.
از فرزانه در مورد نوار بهداشتی و رعایت نظافت هنگام پریود پرسیدم، همچنان از شرم صورتش سرخ می‌شد و بدون اینکه چیزی بگوید فقط لبخند می‌زد. مادرش با زبان لهجه‌دارش گفت: «مردهای ما خجالت می‌کشند لوازم زنانه بیارند، خود ما هم دائم در خانه هستیم، بازار هم که برویم نمی‌شناسیم چه گفته از دکاندارن بخریم.»
در سالن انتظار در بخش زنان و زایمان در شفاخانه‌ی فرانسوی‌ها فرزانه تنها دختری نبود که از عفونت‌ها‌ی قارچی در واژن رنج ببرد. ضمن زنان بارداری که برای انجام معاینات سلامت جنین شان آمده بودند، چندین دختر دیگر نیز شبیه فرزانه بخاطر عفونت‌ها‌ی واژینال و یا موجودیت فیبروم یا کیست در رحم به آنجا مراجعه کرده بودند. البته که همه روزه زنان زیادی برای تداوی عقامت و ده‌ها بیماری زنانه‌ی دیگر سالن انتظار این شفاخانه را پر می‌کنند تا نزد داکتر متخصص زنان و زایمان بروند.
اما عفونت قارچی واژن یکی از عفونت‌ها‌ی واژینال در زنان و دختران است که به علت عدم رعایت بهداشت و یا عدم دسترسی به خدمات صحی کافی به وجود می‌آید و اکثر زنان و دختران بدون هیچ آگاهی در برابر آن بی‌تفاوت می‌باشند و در مواردی درد و کسالت ناشی از آن را به علت عدم دسترسی به خدمات صحی و یا شرم و خجالت از حرف زدن در این مورد تحمل می‌کنند.
الهه(نام مستعار) یک قابلهی جوان است که در یکی از شفاخانه‌ها‌ی شهر کابل کار می‌کند. او در مورد عفونت‌ها‌ی واژینال و عفونت قارچی در زنان گفت «اخیرا موارد ابتلای زنان به عفونت‌ها‌ی واژینال، کیست‌ها‌ی تخمدان، عفونت‌ها‌ی قارچی» را بیشتر مشاهده می‌کند. او گفت که ممکن است بخاطر عدم آگاهی، عدم رعایت بهداشت و یا نداشتن لوازم کافی بهداشتی در هنگام قاعدگی مانند نوار و یا لباس زیر مناسب، این موارد افزایش یافته باشد.
الهه افزود که «زنان و دختران زیادی به علت عفونت‌ها‌ی رحمی و یا واژنی به شفاخانه می‌آیند اما به موقع نه، بلکه تا مشکل شان حاد نشده به داکتر مراجعه نمی‌کنند. زنانی که پس از زایمان نتوانسته‌اند از خود مراقبت کنند و یا دخترانی که به علت ناآگاهی در زمان پریود شان از لوازم بهداشتی صحی استفاده نکرده‌اند با علائم چون چرک‌ریزی، خارش و سوزش در واژن، ترشحات بی‌رنگ و حتا عفونت در مجاری ادراری نزد ما می‌آیند.»
این قابله در مورد پیامدهای تداوی نشدن به موقع عفونت‌ها و پیشگیری از دچار شدن زنان و دختران به این بیماری‌ها گفت که ممکن است سبب نازایی، پیدا شدن کیست در تخمدان یا رحم و یا حتا امراض سرطانی شود.
به گفته‌ی او طی دو سال اخیر که برنامه‌ها‌ی آگاهی‌دهی موسسات غیردولتی در بخش صحت زنان متوقف شده، ابتلای زنان به بیماری‌ها‌ی زنانه نیز افزایش یافته است و اکثریت زنان که توانایی مراجعه به شفاخانه و کلینیک‌ها‌ی صحی را ندارند سلامت شان در معرض خطر قرار گرفته‌اند.
رسانه‌ها‌ی محلی که تنها منابع اطلاع‌رسانی و آگاهی‌دهی به شمار می‌روند نیز از تولید برنامه در مورد امراض زنانه منع شده‌اند. گروه تروریستی طالبان به مسئولان رسانه‌ها تذکر داده‌اند که صحبت کردن در مورد امراض زنانه «سبب ترویج فحشا» می‌شود و هر زنی که دچار بیماری می‌شود نزد داکتر می‌رود و ضرور نیست در رسانه‌ها در مورد آن حرف زده شود.
