افزایش نوزادان سوءشکل و مادرانی که شکنجه می­شوند

در محوطۀ شفاخانه‌های صحت طفل، انستیتوت طبی فرانسه و شفاخانۀ کیور شهر کابل، روزانه ده‌ها زن و کودک انتطار می­کشند تا کودکان زیر تیغ جراحی بروند؛ کودکانی که مادرزاد با نواقصاتی چون فقدان کام و لب و یا بی‌مقعد به دنیا می­آیند. 

مادران این کودکان نمی­دانند که چرا کودکان‌شان این‌گونه متولد می­شوند اما شماری از این زنان به خاطر تولد کودکان ناقص، از سوی خانوادۀشان سرزنش و شکنجه می­شوند. 

فریده (مستعار) را در صحن شفاخانه ملاقات کردم. زن 38 ساله­یی که با دو کودک ناقص از ولایت دایکندی برای جراحی کودکانش به شفاخانۀ کیور کابل آمده بود. او کودکانش را از شدت گرمی هوا، زیر سایۀ درختان کاجِ صحنِ شفاخانه خوابانده بود. 

کودکان ششمی و هفتمی فریده (یک پسر دوساله و یک دختر سه‌ماهه) به گونۀ مادرزادی، بدون کام و لب به دنیا آمده‌اند. پسرش تا حالا دوبار زیر تیغ جراحی رفته و گلو و کامش بخیه زده شده‌است. اکنون برای جراحی لب و قسمت دیگری از کامش باید دوباره زیر تیغ برود. دختر سه‌ماهه‌اش برای اولین‌بار، برای پیوند لب زیر تیغ جراحی می­رود.   

مراقبت از کودکان و رسیده‌گی به آنان که هر بار زیر تیغ جراحی می­روند، تنها رنج فریده نیست. او بارها به خاطر وضعیت بدنی این کودکان، از سوی شوهر و خانوادۀ شوهرش مورد ضرب‌وشتم قرار گرفته‌است. زیرا از نظر آن‌ها، مقصر اصلی فریده‌است. 

فریده می­گوید: «از روزی که پسرم کام‌چاک تولد شده، حق و ناحق شکنجه می­شوم. شوهرم می‌گوید به خاطر گناه‌های تو خداوند ما را جزا داده. اما از وقتی دخترم هم بدون لب تولد شده، شوهرم گفته به خانه نمی­آیم».

شوهر او هشت ماه قبل برای کارگری به ایران رفته است و قرار بود پسرش را نیز برای عملیات به ایران ببرد، اما از وقتی که دخترش نیز بدون لب متولد شده، او تصمیم گرفته است به خانه نیاید و اکنون فریده در نبود شوهرش، بابت این موضوع از سوی خانوادۀ شوهر شکنجه می­شود.

او می­گوید: «یک روز پیش از این‌که به خاطر جراحی پسرم ما را کابل بیاورند، برادر شوهرم مرا با سیم برق و چوب خشک، آن‌قدر زده که بازوهایم هنوز کبود است. او به من می‌گوید که کاش تو و طفل‌هایت بمیرید که ما از غم شما خلاص شویم».

به گفتۀ فریده، خانوادۀ شوهرش به دلیل نداشتن هزینۀ رفت‌وآمد برای تداوی کودکانش از او بیزار اند و اورا مدام سرزنش و شکنجه می­کنند. 

وقتی از فریده در مورد فاصله‌گذاری میان ولادت‌ها و یا وسایل پیش‌گیری از بارداری پرسیدم با تعجب گفت: «مردان ما اجازه نمی­دهند از این وسایل استفاده کنیم. می­گویند هر چه در توان ما باشد به دنیا بیاوریم که بعداً پیر می­شویم».

همچنان بخوانید

طوق تلخِ نازایی بر گردنِ شیرین

28 سنبله 1402

داکتر درد‌ها و راوی قصه‌های زنان

25 سنبله 1402

فریده تنها زنی نیست که دربارۀ عوامل سوءشکل کودکانش چیزی نمی­داند و به سبب آن شکنجه می­شود. ضمیره (مستعار)، زن 25 ساله­یی دیگری‌ست که کودک یک‌ساله‌اش با سوراخ کوچکی در لب، متولد شده و پس از سپری کردن یک جراحی، باید برای بار دوم عملیات شود. 

ضمیره نیز می­گوید که احساس می­کند، چون دخترش ناقص است، در خانواده مورد بی‌مهری قرار می­گیرد. 

«دیگر اولادها را همه‌گی دوست دارند اما این دخترم در بین ما تنهاست». 

ضمیره هم‌چنان می­گوید که گاهی در خانواده، دخترش را با القاب آزاردهنده­ صدا می­زنند. 

سپیده (مستعار) یکی از پرستاران زن در شفاخانۀ کیور می­گوید که روزانه، ده‌ها کودک برای پیوندزدن کام و یا لب به این شفاخانه می­آیند. 

این پرستار، خشونت علیه زنان و حتا کودکان را از سوی خانواده‌های‌شان تأیید می­کند و می­گوید که او هنگام پرستاری از بیمارانش، بارها شاهد سرزنش زنان و کودکان بوده‌است اما برای جلوگیری از خشونت علیه آنان، کاری از دستش برنیامده‌است. 

سپیده می‌گوید: «اکثر پدران کودکان‌شان را به خاطری جراحی می­کنند که در بین فامیل مسخره نشوند. به کودکان اهمیت نمی­دهند. من بارها دیدم که پدر عصبانی، کودک سه چهارساله‌اش را با سیلی زده‌است که چرا گریه می­کند».

این درحالی‌ست که اخیراً مسؤولان شماری از شفاخانه‌ها در شهر کابل از افزایش تولد کودکان سوءشکل، ناقص و نوزادان مبتلا به آنومالی (نوزادان بدون مقعد) خبر داده‌اند. 

محمد حنیف تسل، متخصص جراحی عمومی در شفاخانۀ کودکان در شهر کابل به خبرنگاران گفته‌است که روزانه حداقل یک تا دو کودک مبتلا به آنومالی زیر تیغ جراحی می­رود. 

طارق رحیمی متخصص جراحی اطفال در انستیتوت طبی فرانسه در شهر کابل نیز به خبرنگاران گفته‌است که به طور میانگین در هر هفته، هشت کودک در این شفاخانه جراحی می­شود. 

از نظر داکتران ازدواج‌های خانواده‌گی یا خویشاوندی، کم‌خونی، نگرانی و عدم دسترسی زنان به غذای کافی، سبب افزایش کودکان سوءشکل و آنامولی شده‌است.