وزارت معارف طالبان اعلام کرده که در یک سال گذشته ۱۲ هزار و ۸۰۸ دانشآموز دختر را در «مراکز تعلیمات اسلامی» در سراسر افغانستان جذب کردهاند.
این وزارت جزئیات بیشتری در این مورد منتشر نکردهاست و مشخص نیست که این دانشآموزان در چه ردۀ سنی قرار دارند و تحت چه شرایطی در این مراکز پذیرفته شدهاند.
این آمار در حالی اعلام شده که بیش از دو سال است مکتبهای دخترانه مسدود است و نزدیک به یک سال میشود که دانشگاه رفتن دانشجویان دختر نیز ممنوع شدهاست.
طالبان چرا هزاران دانشآموزان دختر را در مراکزی موسوم به «تعلیمات اسلامی» آموزش میدهند، در حالیکه به آنها اجازۀ مکتب رفتن و دانشگاه رفتن را نمیدهند، پیامدهای آموزش زنان در چنین مراکزی چیست و بر خانواده و جامعه در آینده چه تأثیراتی خواهد گذاشت؟
ترویج افراطگرایی میان زنان
گروه تروریستی طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، اقدامات گستردهیی در راستای ترویج افراطگرایی در جامعه انجام دادهاند و از جملۀ این اقدامات تغییر نصاب آموزشی، ایجاد صدها مدرسۀ جهادی و صدها مرکز آموزشی دینیست.
به باور کارشناسان، با توجه به ممنوعیت آموزش زنان در مکاتب و دانشگاهها، یکی از اهداف طالبان برای جذب هزاران دانشآموز دختر در «مراکز تعلیمات اسلامی» میتواند ترویج افراطگرایی در میان زنان باشد.
میترا قطب، فعال حقوق بشر، به این باور است که طالبان میخواهند قرائت تندروانۀ خود از دین را به زنان انتقال دهند و از این طریق «افراطگرایی دینی» را در میان آنها ترویج کنند.
او میگوید یکی دیگر از اهداف طالبان، نهادینه کردن قرائتهای تندروانۀ دینی در جامعه و سربازگیری از میان زنان است و میخواهند این هدف را از طریق آموزش دختران در مراکز و مدارس دینی، به دست بیاورند.
خانم قطب میگوید که در بیست سال گذشته که طالبان علیه مردم و نیروهای امنیتی افغانستان میجنگیدند، در صفوف نظامی این گروه زنان حضور نداشتند و یا حضور آنها چشمگیر نبود، اما «حالا میخواهند از میان زنان هم سرباز استخدام کنند تا از طریق آنها به سرکوب بیشتر زنان بپردازند و امر به معروف و نهی از منکر را به شکل شدیدتر آن تطبیق کنند».
مهری رضایی، استاد و پژوهشگر در دانشگاه اوکلاهامای آمریکا نیز به این باور است که «هدف طالبان از جذب دختران در مدارس دینی، شستوشوی مغزی و آموزش افراطیت و خرافاتی که خود در مدارس جهادی پاکستان آموختهاند، به دختران است».
خانم رضایی میگوید که «طالبان در این مدارس دینی نقش زنان را در خانواده و جامعه مطابق سلیقه و باور انحرافی خود تعریف میکنند که نقش و هویت زنان را به کشتزار و بردۀ مردان تقلیل داده، و هویت انسانساز و روح آزادهگی را از زنان میگیرند».
پرورش تربیت یک نسل افراطی در آینده
کارشناسان میگویند که یکی از پیامدها و اهداف آموزش هزاران دختر در مدارس و مراکز دینی طالبان، انتقال باورهای افراطگرایانه به نسل آیندهاست.

میترا قطب میگوید که «زنان اساس و بنیاد خانواده را تشکیل میدهند و فرزند تربیت میکنند، در اینصورت زنانیکه به افراطگرایی روی میآورند و از تعلیم دینی نوع طالبانی مستفید شدهاند، بدون شک آن را به کودکانشان انتقال میدهند».
خانم قطب با ابراز نگرانی علاوه میکند: «بیم آن میرود که کودکان در آینده افراطگرا بار بیایند و اساس رژیم و فکر طالبانی مستحکمتر شود».
او میگوید «برعلاوه، نسل جدید به یک پایگاه حمایتی این گروه تبدیل خواهد شد و نیروی جنگی جدیدی برای آنها از کودکی تربیت خواهد شد».
مهری رضایی نیز به این باور است که زنان و دخترانی که در مدارس و مراکز دینی طالبان آموزش میبینند، باورها و عقاید افراطگرایانه را به فرزندان خود منتقل خواهند کرد.
او میگوید که چنین زنانی فرزندان افراطی، دگماندیش و به دور از تفکر و عقلانیت سالم پرورش خواهند داد؛ سربازان بیمغزی که هر دم آمادۀ انتحاری و ویرانی تمدن بشری هستند».

خانم رضایی میافزاید که «تنها هدف طالبان از جذب دختران در مدارس دینی نیز همین باشد. آنها از امروز به فکر پرورش نیروها و سربازان جان بر کف خود توسط مادران دست پروردۀ خود هستند و این فاجعهیی جبرانناپذیر برای نسلهای آیندۀ افغانستان است».
گرفتن قدرت پرسشگری و اعتراض از زنان
از زمان تسلط دوبارۀ طالبان بر افغانستان، زنان در صف نخست اعتراض علیه این گروه قرار داشتهاند و ایدئولوژی و باورهای تندروانه و زنستیزانۀ این گروه را زیر سوال بردهاند.
آگاهان تأکید میکنند که یکی از اهداف و پیامدهای آموزش زنان در مدارس و مراکز دینی طالبان، از بین بردن قدرت پرسشگری و اعتراض زنان است.
مهری رضایی میگوید که زنان و دختران را در این مدارس از زندهگی اجتماعی و ارتباط با دنیای بیرون دور نگه میدارند تا «قدرت فهم، اندیشه، پرسش و اعتراض را از آنها بگیرند.»
او با اشاره به اینکه در حاضر تنها پرسشگران معترض علیه طالبان زنان هستند، استدلال میکند که طالبان به این دلیل این کار را انجام میدهند که «بتوانند هر چه بیشتر بر زنان مسلط شوند و خواستههای متحجرانه و زنستیزانۀ خود را بر آنها تحمیل نمایند».
اما به باور میترا قطب، یکی دیگر از اهداف و پیامدهای آموزش زنان در مدارس و مراکز آموزشی طالبان، تنگ کردن عرصۀ فعالیت فعالان حقوق زن و سرکوب آنها توسط زنان افراطی خواهد بود.
خانم قطب میگوید که «ما متأسفانه شاهد تنگتر شدن عرصه برای زنان فعال، آگاه و زنانیکه برای حقوق ابتدایی خود مبارزه میکنند خواهیم بود».
او میگوید «قبلاً هم مدارس دینی در ولایات فعال بوده و زنانیکه در مدرسه درس میخواندند به زنان دیگر مزاحمت ایجاد میکردند».
با توجه به این گفتهها، به نظر میرسد که در سالهای آتی و در صورتی که عمر رژیم تروریستی طالبان ادامه پیدا کند، عمق فاجعه فراتر از تصور خواهد بود. تداوم جذب دانشآموزان دختر در مراکز تعلیمات اسلامی طالبان، نه تنها که نسلهایی در افغانستان را قربانی میکند، بل دامنۀ این بحران به سراسر منطقه رسیدنیست.
دیدگاهها 1
خانم روشنیان عزیز دست وقلم وزحمت تان قابل تمجید است .دقيقا این نوشته هامرابه یاد سال 2014 انداخت.روزی رابیاداوردم که حم تکفیرم صادرمیشد بابت مصاحبه ی باخبرنگار بی بی سی عليه مدرسه افراطی که ۶۰۰۰ زن کندزرادروحشت ودهشت وطبق میل خودشان آموزش میدادند.این مدرسه بنام اشرف المدارس درولایت کندزفعالیت داشت. من مبارزه علیه انرا آغازکردم. اماصدافسوس که حمایت نشدم که نشدم بلکه متواری ووادار به ترک ولایت خودشدم. واین اموزش هاکوپیان های شوم ازان روزها اغاز شده بود واگرخواستید.من لینک مصاحبه ام رابرایتان میفرستم..موفق باشید. بانوی توانا