با آنکه گروه تروریستی طالبان بعد از تسلط بر افغانستان، ورزش زنان و حضور ورزشکارانِ زن در میدانهای ملی و بینالمللی را منع کرده بود، اما گروهی از زنانِ ورزشکار به نشانِ ایستادهگی در برابر دستورهای زنستیزانۀ این گروه، در بازیهای المپیک آسیایی اشتراک کردهاند. این بازیها که بهدلیل همهگیری کرونا یکسال به تعویق افتاده بود، از تاریخ ۲۳ سپتمبر ۲۰۲۳ در شهر هانگژوی کشور «چین» در حال برگزاری است و در این مسابقات، دو گروه از ورزشکارانِ افغانستانی با دو رویۀ کاملاً متفاوت حضور دارند.
گروه اول، تیم کاملاً مردانه متشکل از ۱۳۰ نفر ورزشکار است که با حمایت کمیتۀ المپیکِ رژیم تروریستی طالبان در این مسابقات حضور یافته، و گروه دوم 17 ورزشکار زن هستند که در تبعید بهسر میبرند و برخلاف دستورهای گروه طالبان و با تأیید کمیتۀ جهانی المپیک در این مسابقات اشتراک کردهاند.
حفیظالله ولی رحیمی، رییس کمیتۀ المپیک افغانستان در نظام جمهوریت که در بیرون از افغانستان فعالیت میکند و هنوز بسیاری از کشورها و سازمانهای ورزشی او را بهعنوان نمایندۀ کمیتۀ ملی المپیک افغانستان به رسمیت میشناسند، در گفتوگو با اسوشیتدپرس گفته است که ورزشکارانِ زن بهدلیل عشق و علاقهیی که به ورزش دارند، از کشورهای مختلف و از زندهگی در تبعید، در مسابقات آسیایی چین اشتراک کردهاند.
رحیمی در ادامه گفته است: «میخواهیم ورزش را کاملاً از سیاست دور نگه داریم تا ورزشکاران بتوانند آزادانه در داخل و خارجِ کشور به فعالیت ورزشیشان ادامه دهند و پیشرفت کنند.»
همچنین رحیمی میافزاید که تیم والیبال زنانِ افغانستانی که در ایران تمرین کردهاند، تیم دوچرخهسواری زنان که در ایتالیا زندهگی میکنند و چند ورزشکار دیگر از کشورهای اروپایی، در بازیهای آسیایی چین حضور یافتهاند.
در این مسابقات که تا هشتم ماه اکتوبر ادامه دارد، حدود ۱۲۵۰۰ ورزشکار از ۴۵ کشور آسیایی در قالب ۶۱رشتۀ ورزشی به رقابت میپردازند. ورزشکاران مرد افغانستانی در ۱۷ رشتۀ ورزشی از جمله تکواندو، والیبال، جودو، کشتی و غیره به رقابت خواهند پرداخت. قابل یادآوری است که تیم ملی فوتبال زیر ۲۳ سال و تیم ملی نشانهزنی قبلاً از حضور در این مسابقات انصراف دادهاند.
همچنان ورزشکاران زنِ افغانستانی در سه رشتۀ ورزشی والیبال، دوچرخهسواری و دومیدانی رقابت میکنند. تیم والیبال زنانِ افغانستان که اعضای آن پیشتر دورۀ تمرینی و آمادهگیشان را در ایران پشت سر گذاشتهاند، قرار است در مرحلۀ گروهی با تیمهای جاپان، هانگکانگ و قزاقستان رقابت کند که در اولین بازیاش در تاریخ 30 سپتمبر در مقابل تیم والیبال زنانِ قزاقستان در سالون ورزشی دانشگاه «هانگژو» قرار خواهد گرفت.
کیمیا یوسفی دوندۀ ۱۰۰ متر، مقیم استرالیا؛ یولدوز هاشمی و فریبا هاشمی عضو تیم ملی دوچرخهسواری، مقیم ایتالیا؛ و همچنان اعضای ۱۲ نفری تیم ملی والیبالِ دختران افغانستان، مقیم ایران؛ زنان ورزشکار به نمایندهگی از افغانستان در این مسابقات هستند.
یولدوز و فریبا، خواهران دوچرخهسوار، در گفتوگو با رسانهها گفتهاند: «ما برای رسیدن به رؤیای خود در المپیک از دست طالبان فرار کردیم.»
کیمیا یوسفی در مراسم افتتاحیۀ این رویداد ورزشی، به عنوان یکی از پرچمدارانِ کاروان افغانستان با پوشیدن لباس محلی و استفاده از ماسک بر صورت حضور یافته بود که نمایانگرِ مقاومت زنانِ افغانستان در برابر گروه تروریستی طالبان است و اینکه طالبان نمیتوانند مانع حضور زنان افغانستان در صحنۀ رقابتهای جهانی ورزش شوند. پوشیدن ماسک از سوی کیمیا یوسفی همچنین میتواند اعتراضی در برابر سکوت جامعۀ جهانی و عدم حمایت از زنان ورزشکار افغانستان باشد.
چنانکه اخیراً اعضای تیم فوتبال زنان افغانستان که در استرالیا زندهگی میکنند، کارزاری را به هدفِ اینکه باید فدراسیون بینالمللی فوتبال، آنها را به عنوان تیم ملی فوتبال زنان افغانستان به رسمیت بشناسد بهراه انداخته بودند، تا از اینطریق امکان حضور رسمی آنها در بازیهای بینالمللی فراهم شود. اما فیفا هنوز اقدام عملی در این عرصه انجام نداده و بارها گفته است که این موضوع به کمیتۀ ملی المپیک افغانستان بستهگی دارد و آنها نمیتوانند دخالت کنند.
گروه طالبان هرچند در داخل افغانستان، پرچم و سرود ملی نظام قبلی را از فدراسیون فوتبال، ادارۀ المپیک و بورد کریکت حذف کردهاند؛ اما برخلاف میل آنها در سطح مسابقات بینالمللی تاهنوز از پرچم و سرود ملی نظام پیشین استفاده میشود.
فیروز مشعوف، تحلیلگر فوتبال و سخنگوی قبلی فدراسیون فوتبال افغانستان، در مقالهیی که در بیبیسی فارسی نشر شده، نوشته است: «به نظر میرسد رویکرد کمیتۀ بینالمللی المپیک در مقابل ورزشکاران افغانستان و مدیران برحالِ ورزش این کشور در داخل و خارج با توجه به اتفاقاتِ رخ داده در بازیهای آسیایی هانگژو، واضح و روشن است. تا اینکه حکومت [گروه طالبان] و در قدم بعدی ادارۀ ورزش افغانستان موافقت و زمینه را برای شروع دوبارۀ ورزش زنان در داخل افغانستان اعلام و فراهم نکنند، المپیک جهانی نه حاضر به ارسال بودجه برای ورزش داخلی افغانستان است و نه هم به رؤسای معرفیشده از سوی آنان مشروعیتِ کاری و اجازۀ حضور در مسابقات را خواهد داد.»
او در ادامه نوشته است: «اینکه دولت توان کمک مالی به ورزش افغانستان را ندارد، باعث شده نهتنها مشروعیت رهبری ورزش افغانستان زیر سوال برود، بلکه روز به روز آنان را تنگدست و ناامیدتر کرده است؛ با این تفاوت که همانند مسابقات امسال، ورزشکارانِ دختر با هماهنگی و بودجۀ کمیتۀ بینالمللی المپیک از بیرون کشور بهصورت منظم در کاروان ورزشی افغانستان حضور پیدا خواهند کرد. مخصوصاً اینکه سال بعدی مسابقات مهم المپیک پاریس برگزار خواهد شد که موضوع حضور زنان نیز کماکان مطرح است.»
به باور فیروز مشعوف، در صورتیکه منع ورزش زنان افغانستان ادامه یابد، صبر فیفا و کمیتۀ جهانی المپیک نیز به پایان خواهد رسید. در این صورت، با عدم ارسال بودجه و محرومیت از مسابقات بینالمللی، ورزش مردانِ افغانستان نیز در انزوا قرار خواهد گرفت؛ امری که شاید خیلی برای گروه طالبان مهم نباشد.
اینهمه در حالی است که در دو دهۀ گذشته زنان توانسته بودند در بیشتر از ۲۵ رشتۀ ورزشی از مجموعِ ۵۱رشته ثبتشده در ریاست تربیت بدنی افغانستان فعالیت کنند که در رشتههای مختلفِ مسابقات بینالمللی توانسته بودند مدالآور نیز باشند. حدود پنجهزار ورزشکار زن تا سال ۱۴۰۰ خورشیدی و قبل از سقوط نظام جمهوری در ریاست تربیت بدنی افغانستان ثبت شده بودند.
با آنکه کمیتۀ جهانی المپیک پس از سقوط نظام جمهوریت در افغانستان تا کنون هیچ مشروعیتی به رییسهای انتخابی گروه طالبان در ادارههای تربیت بدنی و کمیتۀ المپیک نداده است، ولی هنوز هم کمیتۀ المپیک افغانستان زیر ادارۀ گروه طالبان از کمیتۀ جهانی المپیک پول دریافت میکند.