سازمان کشاورزی ملل متحد (FAO) و برنامه جهانی غذای سازمان ملل(WFP) با نشر گزارشی در مورد وضعیت امنیت غذایی در جهان گفته است که 22 کشور با گرسنگی شدید روبهرو است. در این میان افغانستان در جمع هشت کشور است که در بدترین وضعیت قرار دارند.
در این گزارش آمده است که از میان این ۲۲ کشور، هشت کشور از جمله افغانستان، سومالی، سودان جنوبی، هایتی، نیجریه، یمن و منطقه ساحل (بورکینافاسو و مالی) در وضعیتی شدیداً وخیم قرار دارند که اقدامهای بشردوستانه برای جلوگیری از فاجعه گرسنگی و مرگ، الزامی و حیاتی است.
در این گزارش که پیشبینی بین ماههای جون تا نوامبر ۲۰۲۳ را نشان میدهد، افغانستان در میان کشورهایی است که بیشترین میزان نگرانی از تشدید خطر گرسنگی در مورد آنها وجود دارد.
در ادامهی این گزارش آمده است که تقریبا 15.3 میلیون نفر بین ماه مه تا اکتبر 2023 با ناامنی غذایی حاد (فاز3) روبهرو خواهند شد و از این میان 2.8 میلیون نفر با شرایط اورژانس حاد (فاز 4) دچار میشوند.
این نهاد ممنوعیت مشارکت زنان در نهادهای کمکرسان را چالش بزرگی برای ارایه کمکهای بشردوستانه خوانده است که منجر به محدودیتهای دسترسی اضافی قابل توجهی، به ویژه برای زنان و کودکان میشود. در این گزارش آمده است که بیش از 3.2 میلیون کودک و 804000 زن باردار و شیرده، میان نوامبر 2022 و اپریل 2023 دچار سوء تغذیه حاد شدهاند و اکثر کودکان و زنان در تمام ولایتها با شیوع سوء تغذیه حاد مواجه هستند.
این گزارش که همراه با یک نمودار و نقشه تحلیلی منتشر شده است، نشان میدهد که ۲۲ کشور در جهان بهعنوان کانونهای گرسنگی شدید شناخته میشوند که از آنجمله هشت کشور در وضعیت به شدت بحرانی قرار دارند و افغانستان با 15.3 میلیون نفر دچار به سوءتغدیه در رتبه ششم این نمودار قرار گرفته است و نیجریه با داشتن 24.8 میلیون نفر کشوری است که بیشترین افراد دچار به سوءتغذیه در آن زندگی میکنند.
این گزارش در حالی منتشر شده است که سازمانهای امدادرسان و آژانسهای سازمان ملل در سال جاری میلادی از کاهش شدید بودجه برای کمک بشردوستانه به افغانستان ابراز نگرانی کردهاند. دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل (اوچا) در آخرین گزارشهایش تأکید کرده بود که در سال ۲۰۲۳ میلادی به ۴.۶ میلیارد دالر بودجه برای کمکهای بشردوستانه در افغانستان نیاز است، اما تا پایان سه ماه نخست این سال، تنها ۲۵۰ میلیون دلار، کمی بیشتر از ۵.۴ درصد از کل بودجه مورد نیاز تأمین شده است.
در افغانستان شغل ۸۰ درصد مردم آن کشاورزی است؛ با این حال باز هم در ردیفهای بالای فهرست گرسنهترین کشورهای جهان قرار دارد. از مجموع ۶۵ میلیون هکتار اراضی افغانستان، ۷.۸ میلیون هکتار آن قابل کشاورزی است؛ یعنی چیزی حدود ۱۲ درصد کل خاک افغانستان، اما حکومتداری ضعیف و به دنبال آن بحرانهای نزدیک به نیم قرن اخیر در افغانستان اجازه نداده است که این پهنه جغرافیایی دستکم نیاز غذایی مردم خود را تأمین کند.
بر اساس معیارهای جهانی، هر کشاورز میتواند برای ۱۰۰ نفر غذا تهیه کند؛ اما ۲۵ میلیون کشاورز در افغانستان نتوانستهاند برای نزدیک به چهل میلیون ساکن این کشور غذا تهیه کنند.
آخرین گزارش شاخص جهانی گرسنگی در جهان که ۱۵ اکتبر 2022 میلادی نشر شده بود، نشان میدهد که در حال حاضر، ۵.۱ درصد کودکان افغانستان قبل از سن پنج سالگی تلف میشوند که سوءتغذیه عامل عمده مرگومیر آنها است.
به صورت کلی تأمین مواد غذایی در افغانستان چالش بزرگی است و هرچند با توجه به سطح پایین زندگی در افغانستان معیار تغذیه در این کشور نیز پایین میباشد، ولی همین معیار پایین نیز در دسترس نیست و افغانستان به نگرانی بزرگ جهان در عرصه تغذیه تبدیل شده است.
کمبود شدید غذا و سرپناه که شروع جدی آن با تسلط گروه تروریستی طالبان بر افغانستان رقم خورد، حالا دامنگیر همه مردم شده است؛ اما زنان و دختران به علت وضع محدودیت از سوی گروه طالبان و فرهنگ زنستیزانهی حاکم بر جامعه، بیشتر از مردان در معرض گرسنگی، بیسرپناهی و فقدان مراقبتهای بهداشتی قرار دارند.
پس از آنکه گروه تروریستی طالبان دستور منع کار زنان در ادارت غیردولتی را صادر کرد، هزاران مددکار زن بیکار شدند و بسیاری از پروژههای کمکی به افغانستان متوقف شد. برخی از کشورها، از جمله کانادا و بریتانیا، عملاً بودجه کمکیشان را به افغانستان کاهش دادند.برخی از سازمانهای امدادرسان مانند: شورای پناهندگان نروژ و کمیتهی بینالمللی نجات نیز بخشهایی از کارشان را متوقف کردند.
بر اساس گزارش آژانسهای سازمان ملل متحد، ۹۷ درصد از جمعیت افغانستان زیر خط فقر زندگی میکنند و نزدیک به ۲۸ میلیون نفر برای ادامه زندگیشان به کمکهای بشردوستانه احتیاج دارند.
