سه‌ونیم سال از تسلط طالبان بر افغانستان می‌گذرد، نه‌تنها شرایط به ثبات نرسیده در داخل کشور، بلکه تهدیدها و خطرات ناشی از جنگ‌جویان طالب برای شهروندان به‌خصوص زنان افغانستان و امنیت جهانی افزایش یافته‌است. با وجود این‌که ناتو، آمریکا و دیگر کشورهای غربی تمایلی به برگشت مانند سال ۲۰۰۱ ندارند، اما ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که بی‌ثباتی در افغانستان، نیازمند توجه فوری جامعه جهانی به‌ویژه ایالات متحدهٔ آمریکا را می‌طلبد. بر اساس یافته‌های به‌دست آمده، حاکمیت طالبان یک تهدید داخلی جدی برای امنیت انسانی و رفاه شهروندان افغانستان است. در سطح منطقه‌ای نیز، این وضعیت باعث تضعیف ثبات در کشورهای همسایه، هم‌چون پاکستان و ایران خواهد شد. خطر تبدیل شدن افغانستان به مرکز جهانی تروریسم مشابه دوران پیش از بیست سال جمهوریت وجود داشته و می‌تواند نگرانی‌ها را از تولید و قاچاق مواد مخدر در افغانستان افزایش دهد.
با این‌همه، باید دید رویکرد جدید آمریکا به طالبان چگونه خواهد بود؟ امروز طالبان اعلام کردند که نمایندهٔ ویژهٔ رئیس‌جمهور آمریکا در امور گروگان‌ها و زلمی خلیل‌زاد، نمایندهٔ پیشین این کشور در امور افغانستان در دیدار با طالبان در کابل، دربارهٔ آزادی زندانیان گفت‌وگو کرده‌اند. طالبان سفر هیئت آمریکایی را یک پیشرفت در روابط میان طالبان و واشنگتن می‌دانند. این‌درحالی است که پس از خروج آمریکا از افغانستان در تابستان ۱۴۰۰، این اولین سفر هیئت آمریکایی به افغانستان تحت کنترل طالبان است. پیش از این نمایندگان آمریکا و طالبان در کشورهای قطر و نروژ با یک‌دیگر دیدار کرده بودند.
هیئت آمریکایی در این دیدار دربارهٔ رهایی زندانیان، روابط دو جانبه و ارائهٔ خدمات کنسولی به افغانستانی‌ها در آمریکا گفت‌وگو کردند. طالبان بر لزوم حل مسائل از طریق گفت‌وگو و کنار گذاشتن تأثیرات جنگ ۲۰ ساله برای ایجاد روابط مثبت سیاسی و اقتصادی تأکید داشتند. آدام بولر، نمایندهٔ ویژهٔ رئیس‌جمهور آمریکا در امور گروگان‌ها، گفت که پیشرفت در مذاکرات مربوط به زندانیان را یک گام مهم در راستای اعتمادسازی میان دو طرف می‌داند. بولر، بر ادامهٔ گفت‌وگوها میان طالبان و آمریکا تأکید کرده و گفته‌است که تقویت روابط از طریق مذاکرات اهمیت زیادی دارد. افغانستان و آمریکا دارای روابط تاریخی هستند که در برخی دوره‌ها با چالش‌هایی نیز همراه بوده‌است.
دولت ترامپ پس از معرفی آدام بولر برای سمت نمایندهٔ ویژهٔ ریاست‌جمهوری در امور گروگان‌ها، نامزدی او را پس گرفت. در ادامه، مقامات دولت ترامپ گفتند که او به‌عنوان یک کارمند ویژهٔ دولتی به کارش ادامه خواهد داد و نیازی به تأیید سنا ندارد. بولر اخیراً جلسات مستقیمی با گروه حماس دربارهٔ آزادی گروگان‌ها برگزار کرده‌است. این مذاکرات، سیاست واشنگتن مبنی بر عدم مذاکره با گروه‌هایی که آمریکا آن‌ها را سازمان‌های تروریستی می‌داند نقض می‌کند.
پیش‌تر اما «مایک والتز» مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا در دیدار با خانوادهٔ یک زندانی آمریکایی در بند طالبان هشدار داده بود که دونالد ترامپ به گروه‌ها و کشورهایی که شهروندان آمریکا را گروگان گرفته، رحم نخواهد کرد. شمار دقیق شهروندان آمریکایی در بازداشت طالبان به‌درستی روشن نیست. گفته میشود پنج شهروند آمریکایی در بازداشت طالبان است که دو تن آن‌ها در واپسین روزهای حضور جو بایدن در کاخ سفید آزاد شده‌اند.
در پی سفر این هیئت آمریکایی به کابل «جورج گلزمن» شهروند آمریکایی پس از دو سال از بازداشت طالبان آزاد شد. با این وجود از سرنوشت محمودشاه حبیبی، شهروند افغانستانی آمریکایی که در بازداشت طالبان به‌سر می‌برد هیچ خبری نیست. وزارت خارجهٔ آمریکا با تأیید آزادی جورج گلزمن گفته‌است که هنوز شهروندان این کشور در افغانستان در بازداشت به‌سر می‌برند. آزادی جورج گلزمن یک گام مثبت و سازنده‌است که با میانجی‌گری قطر انجام گرفت. اما آیا آمریکا و هم‌پیمانانش دربارهٔ میلیون‌ها زن و دختر زندانی در بند طالبان مذاکره خواهند کرد؟ سیاست ترامپ در قبال میلیون‌ها زندانی چه خواهد بود؟
در حالی که آمریکا در پی مذاکره با طالبان است، مرکز خبرنگاران افغانستان اعلام کرده که ریاست اطلاعات و فرهنگ طالبان در ولایت قندهار، پخش صدای زنان را از رادیوهای این ولایت به‌طور کامل ممنوع کرده‌است. مرکز خبرنگاران افغانستان، با نشر اعلامیه‌‌ای گفته که پخش صدا و حتی پیام‌های زنان در برنامه‌های تفریحی رادیوهای قندهار از سوی طالبان منع شده‌است.
در بخشی از این اعلامیه آمده‌است که نشر اعلان‌های هر نوع دارو، لوازم‌های آرایشی و تبلیغات کلینیک‌ها و شفاخانه‌ها بدون مجوز رسمی ریاست صحت عامه نیز ممنوع است. همچنان این مرکز نگاشته که رادیوها وظیفه دارند در برنامه‌ها و گزارش‌های خود، عنوان «عالی‌قدر امیرالمؤمنین حفظه‌الله» برای رهبر طالبان و عنوان «امارت اسلامی» را برای حکومت این گروه استفاده کنند. مرکز خبرنگاران افغانستان، اعمال محدودیت‌های تازه بر رسانه‌های قندهار را محکوم کرده و آن را نشانه‌ای آشکار از تشدید سیاست سرکوب رسانه‌های آزاد عنوان کرده‌است. هم‌چنین تشدید بی‌سابقهٔ محدودیت‌ها و سانسور، بقای رسانه‌های محلی که با مشکلات اقتصادی شدید روبه‌رو هستند را نیز به‌طور جدی با خطر مواجه کرده‌است.
طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، محدودیت‌های گسترده‌ای بر فعالیت رسانه‌ها و خبرنگاران وضع کرده‌اند. این گروه بارها به دفتر رسانه‌ها هجوم برده و خبرنگاران و کارمندان را بازداشت و دفترهای رسانه‌ها را مسدود کرده‌اند. این درحالی‌است که در سال گذشته شمسی، موارد نقض حقوق رسانه‌ها و خبرنگاران افغانستان از سوی طالبان ۲۴ درصد افزایش یافته‌است. در سال ۱۴۰۳ شمسی، ۱۷۲ رویداد نقض حقوق رسانه‌ها و خبرنگاران ثبت گردیده که شامل ۱۲۲ مورد تهدید و دست‌کم ۵۰ مورد بازداشت خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها میشود.
اگرچه با نقض حقوق بشر در افغانستان به‌خصوص حقوق زنان توسط طالبان، تا به‌حال هیچ اقدام جدی صورت نگرفته‌است، اما صداهایی در جهان برای حمایت از زنان بلند میشود. در همین‌باره چهارشنبه ۲۹ حوت، «یان اگلند» رئیس شورای پناهندگان کشور نروژ، در صفحهٔ اجتماعی «اکس» از کشورهای جهان خواست تا به‌خاطر مبارزه برای حقوق مردم افغانستان، به‌ویژه زنان و دختران به آنان کمک کنند.
وی از تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر تعلیق کمک‌های خارجی ابراز نگرانی کرد و گفت: کشورهای جهان تعهدات خود به زنان و دختران افغانستانی را فراموش کرده‌اند. او در بخشی از پیام ویدیویی خود تأکید کرد: «ما از تصمیم گیرندگان اروپایی و آمریکای شمالی می‌خواهیم که اجازه ندهند تمام سرمایه‌گذاری‌های گذشته‌شان به‌هدر برود». او افزود که این نهاد به فعالیت‌های خود در افغانستان ادامه می‌دهد و برای تأمین حقوق میلیون‌ها زن و دختر مبارزه می‌کند.
دونالد ترامپ در نخستین روز کاری خود فرمان‌های اجرایی را امضا کرد که بر اساس آن‌ها، کمک‌های بین‌المللی ایالات متحده به افغانستان و دیگر کشورها به‌طور موقت تعلیق شد. در پی تعلیق این کمک‌ها، فعالیت ده‌ها نهاد کمک‌رسان در افغانستان متوقف شد. آمریکا طی سه سال اخیر، بزرگ‌ترین کمک‌کنندهٔ مالی افغانستان بوده‌است. آقای اگلند در حالی به ادامهٔ فعالیت‌ها در افغانستان تأکید کرد که پس از تعلیق کمک‌های مالی آمریکا، فعالیت‌های شورای پناهندگان نروژ در ۲۰ کشور جهان از جمله افغانستان، متوقف گشت. این سازمان چندی پیش اعلام کرد که به‌دلیل کمبود منابع، کارمندانش در افغانستان قادر به ادامهٔ حمایت از زنان، دختران و خانواده‌های نیازمند نیستند.
