سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) اعلام کرده است که امسال «روز جهانی آموزش» را به زنان و دختران بازمانده از آموزش افغانستان اختصاص میدهد.
در بیانیهی رسمی این نهاد آمده است که آنها بر لغو فوری محدودیتها بر آموزش زنان و دختران افغانستان از سوی گروه طالبان تأکید میکنند.
آدری آزولای، مدیر عمومی یونسکو به این مناسبت گفته است که «هیچ کشوری در جهان نباید زنان و دختران را از تحصیل منع کند. آموزش یک حق جهانی بشری است که باید رعایت شود.»
او افزوده است: «جامعه جهانی این مسئولیت را دارد که تضمین کند که حقوق زنان و دختران افغانستان بدون تأخیر احیا میشود. جنگ علیه زنان باید متوقف شود.»
قرار است برای تجلیل از روز جهانی آموزش یک برنامه در مقر سازمان ملل متحد در شهر نیویورک آمریکا با حضور دبیرکل و رییس مجمع عمومی این سازمان و مدیر عمومی یونسکو برگزار شود.
بر اساس بیانیه یونسکو، اولین میزگرد این برنامه به آموزش زنان و دختران افغانستان اختصاص خواهد داشت.
روز ۲۴ جنوری در سال ۲۰۱۸ میلادی با صدور قطعنامهای از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد، به عنوان روز جهانی آموزش و به منظور تجلیل از نقش آموزش در ایجاد صلح جهانی و توسعه پایدار، اعلام شد.
در ۲۴ جنوری سال ۲۰۱۹ میلادی روز جهانی آموزش برای اولین بار تجلیل شد و از آن پس همه ساله از این روز تجلیل میشود.
۲.۵ میلیون دختر بازمانده از آموزش
یونسکو در بیانیهی رسمی که به مناسبت اختصاص روز جهانی آموزش به زنان و دختران افغانستان منتشر کرده، گفته است که در حال حاضر در این کشور ۲.۵ میلیون دختر(۸۰ درصد کل دختران واجد شرایط) از آموزش بازماندهاند.
این نهاد افزوده است که ۱.۲ میلیون نفر از این دختران به دلیل محدودیتهایی که گروه طالبان بر آموزش زنان وضع کرده، از دسترسی به آموزش در دورههای متوسطه و لیسه و دانشگاه محروم شدهاند.
گروه تروریستی طالبان پس از تسلط بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از دسترسی به آموزش و رفتن به مکتب منع کرد.
این گروه به مقامهای جامعه جهانی بارها وعده بازگشایی مکاتب را برای دختران بالاتر از صنف ششم داد، اما این وعده هيچگاه عملی نشد و در عوض، محدودیتها علیه زنان شدت بیشتر یافت.
وزارت تحصیلات عالی گروه طالبان در ۲۹ قوس سال جاری خورشیدی، با صدور حکمی، زنان و دختران افغانستان از دسترسی به دانشگاههای دولتی و خصوصی و تمام مراکز آموزشی محروم کرد.
پس از آن، زنان از کار در سازمانهای بینالمللی و داخلی نیز منع شدند که با واکنشهای گسترده جهانی مواجه شد.
اکنون فعالان حقوق زن افغانستان به این باور هستند که سیاست گروه تروریستی طالبان علیه زنان، آپارتاید جنسیتی است و باید با این عنوان از سوی سازمان ملل و جامعه جهانی به رسمیت شناخته شود.
هیچچیز جای کلاس درس را نمیگیرد
یونسکو گفته است که از ماه آگست سال ۲۰۲۱ میلادی، کمپاین حمایتی این نهاد برای آگاهی عمومی در مورد آموزش، به ویژه آموزش دختران و زنان جوان، ۲۰ میلیون نفر را تحت پوشش قرار داده است.
این نهاد افزوده که در تلاش راهاندازی برنامه آموزش از راه دور و از طریق رسانههای افغانستان، به ویژه از طریق رادیو، برای زنان و دختران افغانستان است، اما تأکید کرده است که «هیچ چیز نمیتواند جای کلاس درس را بگیرد.»
یونسکو گفته است که کلاس درس محل ادغام اجتماعی و جایی است که مردم یاد میگیرند باهم زندگی کنند و جایی است که دانشآموزان و معلمان در فرایند آموزشی مشارکت میکنند.
این نهاد افزوده است که همراه با کشورهای عضو خود، تلاش میکند تا حق آموزش دختران افغانستان در رأس دستور کار بینالمللی قرار گیرد.
یونسکو گفته است که محدودیتهای وضع شده از سوی گروه طالبان بر آموزش زنان و دختران افغانستان، دستاوردهای بیست سال گذشته (۲۰۰۱-۲۰۲۱) را از بین میبرد.
این نهاد گفته که در این دوره دسترسی به آموزش در افغانستان در تمام سطوح رشد ده برابری داشت و تعداد دانشآموزان از یک میلیون به ۱۰ میلیون رسید.
بر اساس آماری که یونسکو ارائه کرده است در بیست سال گذشته شمار دانشآموزان دختر در دوره ابتدایی از حدود صفر به ۲.۵ میلیون رسید، مشارکت زنان در تحصیلات عالی ۲۰ برابر رشد کرد و شمار دانشجویان دختر از پنج هزار به ۱۰۰ هزار رسید و نرخ سواد برای زنان دو برابر شد و از ۱۷ درصد به ۳۰ درصد در همه ردههای سنی رسید.