گزارشهای نشر شده از سوی سازمانهای بینالمللی فعال در افغانستان، نهادهای حقوق بشری ناظر بر وضعیت کشور و رسانههای داخلی و خارجی نشان میدهد که طی یک سال گذشته خشونتهای حاد علیه زنان افزایشه یافته و در برخی موارد طالبان عامل خشونت بودهاند.
عفو بینالملل Amnesty International، دفتر معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان UNAMA، دیدهبان حقوق بشر Human Rights Watch، بخش زنان سازمان ملل UN Woman و کمیسیون مستقل حقوق بشری افغانستان (در تبعید) از جمله نهادهایی هستند که با نشر اعلامیهها و گزارشهای مستند از نقض حقوق بشری، محدود شدن آزادیهای مدنی و نادیده گرفته شدن خواستهای اساسی زنان توسط گروه طالبان، ابراز نگرانی کردهاند.
نیمرخ در چارچوب این گزارش تلاش کردهاست تا بخشی از خشونتهای حاد علیه زنان طی یک سال گذشته را بر محور نوعیت رویدادها ثبت کند. پس از روی کار آمدن گروه طالبان در افغانستان با آنکه به تعبیر نهادهای حامی خبرنگاران و رسانهها، فضای خفقانآوری بر آزادی بیان مسلط شد، اما برخی از رویدادها به ویژه برخوردهای خشن گروه طالبان با زنان چنان تکاندهنده بود که تعدادی از آنها رسانهای گشته و باعث واکنش مردم و جامعه جهانی شدند.
خشونتهای حاد علیه زنان توسط گروه طالبان: گروه طالبان ضمن اعمال محدودیتها و خشونتهای سیستماتیک بر زنان که به هدف حذف اجتماعی، سیاسی زنان صورت میگرفت، انواع مختلف خشونتهای حاد علیه زنان را مرتکب شدند و یا باعث اعمال خشونتهای حاد علیه زنان بودهاند.
قتل و خودکشی:
زینب عبداللهی، زن جوانی بود که به تاریخ ۱۳ جنوری ۲٠۲۲ در ایستگاه بازرسی گروه طالبان در ناحیۀ سیزدهم شهر کابل در دشت برچی با شلیک مستقیم توسط جنگجویان گروه طالبان کشته شد. حوالی ساعت ۱۱ شب زمانی که زینب کشته شد، او با نامزد و دیگر اعضای خانواده از یک مراسم عروسی به خانه برمیگشتند. داکتر نفیسه، زن جوانی بود که در بلخ به عنوان قابله کار میکرد، اما به تاریخ اول اپریل ۲٠۲۲ میلادی توسط جنگجویان گروه طالبان با شلیک گلوله کشته شد. یک زن جوان در ولایت کندز پس از آنکه به هشدارهای مکرر، مبنی بر ترک شغلاش از معارف تسلیم نشد، در خانهاش سر بریده شدهاست. یک منبع محلی با ارسال پیامی به نیمرخ گفت: یک زن جوان در همسایگی خانهشان که کارمند معارف در شهر کندز بود، اواخر ماه جوزای ۱۴٠۱ خورشیدی به گونهای فجیع «در داخل حمام خانهاش سر بریده شدهاست.» این منبع افزود: «این خانم چندینبار از سوی افرادی هشدار دریافت کرده بود که وظیفهاش را ترک کند، اما او به کارش ادامه داد.» گفته میشود کسانی که به او هشدار میدادند، از اعضای طالبان در کندز بودهاند. به گفتۀ منابع، ساعت ۹ شب، فرد ناشناسی وارد خانه شده و این خانم را با چاقو سر بریده بود.
بر اساس یک گزارش تحقیقی، شبکۀ تلویزیونی افغانستان اینترنشنال که یک ماه قبل منتشر شد، در جریان ۶ ماه نخست ۲٠۲۲ میلادی، ۱۰۴ زن در افغانستان بهقتل رسیده یا خودکشی کردهاند. طبق این گزارش دستکم ۲۸ زن توسط همسرانشان و ۱۱ زن دیگر توسط برادر، پدر و پسرانشان کشته شدهاند و نیز ۲۸ زن دیگر خودکشی کردهاند.
تجاوز جنسی:
منابع محلی در تخار روز چهارشنبه، ۱۹ اسد ۱۴٠۱ خورشیدی گفتند که یک فرماندۀ گروه طالبان در این ولایت بر یک زن تجاوز جنسی کردهاست. منابعی از تخار به رسانهها تأیید کردند که این فرماندۀ طالبان، گلزار گجر نام دارد و چند روز قبل در ولسوالی ورسج به بهانۀ تلاشی وارد یک منزل شده و بر یک زن تجاوز جنسی کردهاست.
فروش زنان:
یک زن متأهل در فاریاب در بدل ۱۶٠ هزار افغانی فروخته شد. محمداسماعیل، یکی از فرماندهان نظامی گروه طالبان در فاریاب به تاریخ ۵ اسد ۱۴٠۱ خورشیدی به رسانهها گفت که یک زن متأهل در ولسوالی گرزیوان این ولایت فروخته شدهاست. به گفتۀ او، مرد معتاد به مواد مخدر به نام رسولداد، همسر ۳۵ سالهاش را به یک مرد دیگر فروختهاست. آنها یک پسر چهار ساله نیز داشتند.
همچنین، فرماندهی نظامی گروه طالبان در هرات به تاریخ ۱۳ اسد ۱۴٠۱ خورشیدی با پخش خبرنامهای گفت: یک مرد به اتهام فروش مادرش دستگیر شدهاست. این مرد با دو نفر دیگر که طرف معامله بودند از دروازۀ میرداود شهر هرات دستگیر شدند. گروه طالبان ادعا کرد که این مرد مادرش را در بدل ۴۵۰ هزار افغانی فروخته بود و در هنگام بازجویی به این کار اعتراف کردهاست.
به تاریخ ۱۱ نوامبر ۲٠۲۱ میلادی مرضیه، زن میانسالی در شهرک حیدرآباد مرکز ولایت غزنی که پس از آمدن طالبان بیکار شده بود، دختر ۱۳ سالهاش را به فروش گذاشت تا با بهای او شکم دو دختر کوچکترش را سیر کند.
محاکمۀ صحرایی:
کریمه، زن ۳۵ ساله، به تاریخ ۲۵ دلو ۱۴٠٠ خورشیدی در ولسوالی نسی ولایت بدخشان توسط گروه طالبان در ملأ عام سنگسار شد. یک منبع محلی از ولسوالی نسی به نیمرخ گفت: ملا جمعه فاتح، ولسوال گروه طالبان در ولسوالی نسی(درواز بالا) نسی دستور این سنگسار را صادر کرده بود و اتهام زنا زده بود، در حالی که کریمه حامله بود. او افزود که هنگام سنگسار کردن کریمه در نزدیک دریای آمو، مردم اجازۀ فیلم گرفتن و عکسبرداری نداشتند. هرچند آمار دقیقی از شلاق خوردن زنان در محاکم صحرایی طالبان در دست نیست، اما برخی از این رویدادها را نیمرخ ثبت کردهاست. دفتر والی گروه طالبان در غور روز چهارشنبه، ۲۹ سرطان ۱۴٠۱ خورشیدی با پخش خبرنامهای گفت که یک زن و یک مرد به اتهام «دید و بازدید خلاف شرع» مجازات شدند. بر اساس این خبرنامه، این زن و مرد در شهر فیروزکوه، مرکز ولایت غور هرکدام به ۳۹ شلاق محکوم و در انظار عموم شلاق زده شدند. همچنین گروه طالبان روز یکشنبه، ۹ اسد ۱۴٠۱ خورشیدی در نتیجۀ محاکمۀ صحرایی در ولایت ننگرهار یک زن و دو مرد را به اتهام زنا شلاق زدند. منابع محلی در گفتوگو با رسانهها تأیید کردند که محکمۀ شهری طالبان در جلالآباد، مرکز ولایت ننگرهار بدون طی مراحل و بررسی پروندۀ افراد بازداشتشده، هر کدام از این سه تن را در ملأ عام ۳۹ شلاق زدهاند. طبق گزارشی دیگر، ملا جمعه فاتح، ولسوال گروه طالبان در ولسوالی نسی(درواز بالا) و قاری محمدحنیف محمدی، از اعضای این گروه روز چهارشنبه، ۲۹ سرطان ۱۴٠۱ خورشیدی دو زن را در ملأ عام شلاق زدند. یکی از مردم محل به رسانهها گفت که این دو زن با هم مادر و دختر هستند. آسیه نام زن جوانی است که همراه با مادرش ۱٠٠ شلاق طالبان در ملأ عام را متحمل شدند. به گفتۀ منابع محلی، عبدالحسیب، شوهر آسیه، چندی پیش او را طلاق داده و دوباره با آسیه عقد کرده بود، اما پس از دعوای خانوادگی، آسیه و مادرش را به محکمۀ صحرایی طالبان کشاند و ملا جمعه آنان را محاکمۀ صحرایی کرده، شلاق زد. به تاریخ ۱۲ اکتبر ۲٠۲۱ میلادی، طالبان در ولسوالی دولتیار ولایت غور یک دختر را پس از محاکمۀ صحرایی در ملأ عام «شلاق» زدند. این دختر ساکن هرات بود و با یک پسر اهل دولتیار به قصد ازدواج از منزلش فرار کرده بود.
شکنجه و کشتار منتقدان و مخالفان:
به تاریخ چهارم سپتامبر ۲٠۲۱ میلادی؛ نگار عضو پیشین پلیس در ولایت غور، در خانهاش پیش چشمان کودکانش توسط جنگجویان طالبان کشته شد. محمدحنیف، پسر نگار در یک مصاحبه با رسانهها گفت: «افراد طالبان مغز سر مادرم را با چاقو و پیچکش کشیدند». به تاریخ نهم اکتبر ۲٠۲۱ میلادی، خانوادۀ عالیه عزیزی، مدیر زندان زنانۀ هرات گفتند: یک هفته پیش عالیه به دستور طالبان سر کار رفت و مفقود شد. برادر عالیه عزیزی در گفتوگو با نیمرخ تأیید کرد که گروه طالبان، مظنون اصلی مفقود شدن عالیهاست. عالیه عزیزی هنوز مفقودالاثر است. سوم نوامبر ۲٠۲۱ میلادی پنج زن فعال مدنی و عضو پیشین نیروهای امنیتی پیشین در ولایت بلخ توسط گروه طالبان تیرباران شدند. مسئولان شفاخانۀ مرکزی شهر مزارشریف این خبر را تأیید کردند که اجساد زنان تیرباران شده توسط مردم در این مرکز صحی منتقل شدهاند. دفتر معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان یا UNAMA به تاریخ ۲۹ سرطان ۱۴٠۱ خورشیدی با نشر گزارشی از وضعیت حقوق بشری در افغانستان یافتههای کلیدی و تکاندهندۀ خود را از ۱۵ آگوست ۲۰۲۱ تا ۱۵ جون ۲۰۲۲ میلادی در افغانستان منتشر کرد. بر اساس این گزارش، پس از آمدن گروه طالبان به قدرت، طی ۱٠ ماه تلفات افراد ملکی به دو هزار و ۱٠۶ مورد رسیدهاست که شامل ۷۰۰ کشته و ۱۴۰۶ زخمی میباشد. همچنین، طالبان ۱۶٠ قتل فراقانونی، ۱۷۸ دستگیری و بازداشت خودسرانه، ۲۳ مورد بازداشت غیرقانونی و ۵۶ مورد شکنجه و بدرفتاری با اعضای پیشین نیروهای امنیتی را انجام دادهاند. گروه طالبان نیز ۵۹ قتل فراقانونی، ۲۲ دستگیری و بازداشت خودسرانه و ۷ مورد شکنجه و بدرفتاری را با افراد متهم به همکاری با داعش اعمال کردهاند. یوناما همچنان گفت که طالبان ۱۸ قتل فراقانونی، ۵۴ مورد شکنجه و بدرفتاری و ۱۱۳ مورد دستگیری و بازداشت خودسرانه و ۲۳ مورد بازداشت غیرقانونی شهروندان را مرتکب شدهاند.