گروه تروریستی طالبان مطیعالله ویسا، فعال برجسته آموزش دختران و مسئول بنیاد «راه قلم» را گرفتار کردهاند.
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) نوشته است که آقای ویسا روز دوشنبه (7 حمل 1402 خورشیدی) از شهر کابل گرفتار شده است.
گروه تروریستی طالبان هنوز در مورد گرفتاری آقای ویسا واکنشی نشان ندادهاند و دلیل گرفتاری او را اعلام نکردهاند.
خبرگزاری فرانسه به نقل از سمیعالله ویسا، برادر آقای ویسا نوشته است که او روز دوشنبه پس از ادای نماز عصر از یک مسجد در کابل در حال بیرون شدن بود که توسط چند مرد متوقف شد و زمانی که خواستار کارت هویت آنها شد، «او را لت کوب کردند و به زور با خود بردند.»
یک روز پس از گرفتاری این فعال آموزش دختران، عطاءالله ویسا، برادرش حوالی ساعت یک بعد از ظهر امروز در صفحه تویتر خود نوشت که «هماکنون خانهی ما توسط طالبان محاصره شده است.»
او افزوده که «دو برادر دیگرم را لت و کوب کردند، به مادرم فحش و ناسزا گفتند و تلفنهای مطیعالله را به زور از ما گرفتند.»
این فعال آموزش دختران یک روز پس آن گرفتار شده است که جنگجویان گروه تروریستی طالبان تظاهرات زنان معترض در رابطه به تداوم ممنوعیت آموزش دختران را در غرب کابل، برهم زدند و سه دختر معترض را گرفتار کردند.
دختران معترض یک روز پس از گرفتاری «به قید ضمانت» و با «وساطت بزرگان محلی» از بند گروه طالبان آزاد شدند؛ اما هنوز از سرنوشت آقای ویسا، معلوماتی در دسترس نیست.
واکنشها به گرفتاری مطیعالله ویسا
گرفتاری مطیعالله ویسا، واکنشهای گسترده شهروندان افغانستان و نهادهای بینالمللی را به همراه داشته است.
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان خواستار روشن شدن «محل نگهداری» و «دلایل گرفتاری» آقای ویسا شده است و گفته است که از دسترسی او به «نماینده قانونی» و «خانوادهاش» باید اطمینان حاصل شود.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد برای افغانستان نیز نوشته است که از گزارشها در مورد بازداشت آقای ویسا نگران شده است. او افزوده که «امنیت او در درجه اول اهمیت است و همه حقوق قانونی او باید رعایت شود.»
دفتر جنوب آسیای سازمان عفو بینالملل، خواستار «رهایی فوری» آقای ویسا شده است و گفته است که او به صورت «مسالمتآمیز» از تحصیل دختران حمایت کرده است؛ در حالیکه گروه طالبان «رسما دختران را از آموزش منع کردهاند.»
این سازمان افزوده که گروه تروریستی طالبان از زمان تسلط بر افغانستان، افرادی را که به صورت مسالمتآمیز خواستار حفظ حقوق خود هستند، «خودسرانه» گرفتار و «شکنجه» کردهاند.
هدربار، معاون بخش زنان دیدهبان حقوق بشر، گرفتاری مطیعالله ویسا را «نشانهی بدی» از ادامه و تشدید سرکوب دسترسی به آموزش و آزادی بیان در افغانستان دانسته است.
او با اشاره به پیشینهی فعالیت آقای ویسا، افزوده که پیامی که گروه طالبان با بازداشت او میفرستد این است که «هیچکدام از کسانی که برای بهبود وضعیت زنان و دختران تلاش میکنند، در افغانستان امروزی در امن نیستند.»
مطیعالله ویسا کیست؟
مطیعالله ویسا، 30 ساله و زاده ولسوالی معروف ولایت قندهار در جنوب افغانستان است؛ جاییکه زمانی پدرش برای مردم مکتبی ساخته بود و گروه طالبان این مکتب را آتش زدند.
پنج سال بعد از آتش زدن این مکتب توسط گروه طالبان، مطیعالله ویسا با برادر بزرگترش، عطاءالله ویسا، در جستجوی راهی برای آموزش کودکان بازمانده از مکتب، برآمدند و نهاد «راه قلم» را در سال 2009 میلادی تأسیس کردند.
مطیعالله از سال 2009 میلادی به مناطق دور دست جنوب افغانستان سفر کرده و تلاش کرده که با حمایت بزرگان محلی، زمینهی آموزش کودکان بازمانده از مکتب را فراهم کند.
پس از تسلط گروه تروریستی طالبان بر افغانستان و ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، آقای ویسا دادخواهی برای بازگشایی مکاتب دخترانه را آغاز کرد و فعالیت خود را نیز از جنوب به شمال کشور توسعه داد.
او در ماه ثور سال 1401 خورشیدی یک مکتب و کتابخانه سیار برای کودکان در ولایت قندهار ایجاد کرد و گفته میشود که با حمایت مردم محل، چندین مکتب دیگر در مناطق مختلف در طول سالهای فعالیت خود ایجاد کرده است.
آقای ویسا سه روز پیش از گرفتاری توسط گروه طالبان، در صفحهی تویتر خود نوشت که «ما 14 سال است که برای رسیدن به مردم و رساندن پیام آموزش دختران به آنها تلاش میکنیم. در 18 ماه گذشته ما خانهبهخانه کمپاین کردیم تا بیسوادی را از بین ببریم و به همه بدبختیهای مان پایان دهیم.»
آخرین تویت او که در روز گرفتاریاش منتشر شده، گروهی از زنان رضاکار نهاد راه قلم را نشان میدهد که خواستار دسترسی دختران به آموزش هستند.
عطاءالله ویسا، برادر مطیعالله در پیامی که امروز منتشر کرده، رفتار طالبان را «وحشیانه» خوانده و میگوید که ما 15 سال است که به صورت رضاکارانه فعالیت کردهایم و «حتی اگر کشته شویم، دست از مبارزه بر نمیداریم.»
