سیمینار «آینده پژوهی در افغانستان تا فرجام 2021» با محوریت صلح و امنیت در کابل برگزار شد.
این سیمینار روز سهشنبه، 28 دلو 1399 خورشیدی در دانشگاه غرجستان در کابل برگزار و سناریوهای احتمالی در افغانستان تا فرجام سال 2021 میلادی بررسی شد.
کارشناسان و مسوولان دولتی در این کنفرانس تأکید کردند که مسایل زنان یکی از موضوعهای مهم سناریوهای احتمالی در افغانستان پنداشته میشود.
اما آنان تصرح کردند که در سناریوهای احتمالی پس از صلح، زنان در صف نخست قربانیان صلح اند.
محسن راشد، پژوهشگر و استاد دانشگاه که در مورد اهمیت و ضرورت آیندهپژوهی در افغانستان سخنرانی کرد، ابراز داشت که نگرانیهای زیادی نسبت به سرنوشت صلح و امنیت در افغانستان وجود دارد.
به گفتهی آقای راشد، همه اقشار افغانستان نسبت به سناریوهای احتمالی که ممکن در افغانستان اتفاق بیفتد نگران استند، اما نگرانی زنان از آنرو جدیتر است که رویکرد گروه طالبان با زنان خصمانه است و در نتیجهی به قدرت رسیدن و یا سهیم شدن طالبان در قدرت، حقوق و آزادیهای زنان با خطر مواجه میشود.
ذاکرحسین ارشاد، استاد دانشگاه در مورد پیامدهای حضور و خروج نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان گفت: خروج احتمالی امریکا و ناتو از افغانستان نظم در کشور را متزلزل میکند و وضعیت امنیتی به انارشی تمام عیار بدل خواهد شد.
در همین حال، پرستو یاری، مشاور ارشد وزارت دولت در امور صلح حضور جامعه جهانی در افغانستان را یک امر ضروری پنداشته ابراز نگرانی کرد که اگر حمایتهای جامعه جهانی نباشد زنان و کودکان همچنان که بزرگترین قربانیان جنگ استند، قربانی صلح نیز خواهند شد.
او افزود: «زنان در جریان جنگ قربانی دادهاند، باید در تأمین صلح نقش موثری داشته باشند؛ به خاطر اینکه نگرانی اصلی زنان در مواد توافقنامه صلح و عملکرد نظام پساصلح است.»
پرستو یاری تأکید کرد: زنان افغانستان نگران استند که مبادا پس از صلح مکاتب دخترانه مسدود شوند و میزان حضور زنان در نظام پساصلح کاهش یابد.
به گفتهی خانم یاری، این نگرانیها تنها در نزد زنان نیست بلکه همه شهروندان به ویژه اقشار آسیبپذیر از سرنوشتی که صلح و جنگ جاری بر آنان تحمیل خواهد کرد، نگرانند.
این موضوعها روی این احتمال بحث میشد که گروه طالبان به عنوان یک جناح سیاسی در ساختار نظام کنونی مدغم شوند. نگرانیها هم بیشتر از جایی نشأت میگرفت که ممکن است طالبان به تعهدات شان در سند توافقنامه احتمالی پابند نباشند.
اما واقعیت این است که گفتوگوهای صلح میان هیأتهای مذاکرهکنندهی دولت با گروه طالبان در قطر به بن بست رسیده است. شماری از اعضای هیأت مذاکره کننده دولت به کابل برگشتهاند و برخی از اعضای هیأت طالبان به سفرهای منطقهای رفتهاند. از سویی هم، جوبایدن، رییس جمهور جدید ایالات متحده امریکا گفته است که توافقنامه صلح امریکا با طالبان که یکی از مبناهای گفتوهای صلح میان دولت افغانستان و گروه طالبان است، بازبینی خواهد شد.
تازه، اینها سخنان سادهتریست که در حد نگرانی از پیامد گنگ پروسه صلح ابراز میشود. آنچه محوریت این سیمینار آینده پژوهی را شکل میداد، سناریوهای احتمالی بود.
اسدالله سعادتی، معاون شورای عالی مصالحه ملی در این برنامه گفت: با آنکه سناریوهای روشنی وجود ندارد و وضعیت سیاسی نیز در حال تحول است، اما با قانون اساسی فعلی صلح نخواهد آمد.
برای اقشار آسیبپذیر افغانستان ممکن است این بدترین سناریویی باشد که با توافق صلح رقم خواهد خورد.
چیزی که طالبان میخواهد و زنان نگران آن استند، همین ملغا شدن قانون اساسی فعلی افغانستان است. چون آزادی و حقوق اساسی زنان در این سند به رسمیت شناخته شده و تبعیض جنسیتی مردود دانسته شده است.
اما آنچه طالبان بارها در اعلامیهها و مصاحبههای شان و در میز مذاکره به هیأت دولت و همکاران بینالمللی افغانستان گفتهاند، حاکمیت یک نظام سیاسی اسلامی تحت تابعیت یک دارالافتاء است.
اما آقای سعادتی تصریح کرد که اگر پس از صلح دولت با طالبان یک دارالافتاء ایجاد شود، کشور به سوی استبداد مذهبی میرود و بدون شک نظم و سلامت کل افغانستان را با خطر مواجه خواهد کرد.
