کمیسیون مستقل حقوقبشر با نشر گزارش سالانهی خود گفته است در سال 2020 میلادی، 8500 فرد ملکی کشته و زخمی شده که از این میان 2958 تن جان باخته و 5542 تن دیگر زخمی شدهاند.
براساس گزارشی که کمیسیون مستقل حقوق بشر روز چهارشنبه، هفتم دلو 1399 خورشیدی منتشر کرد، رقم تلفات ملکی در سال 2020 نسبت با سال 2019 میلادی 21 درصد کاهش یافته است.
شمار تلفات افراد ملکی در سال 2019 میلادی، در مجموع به 10772 تن میرسید؛ که شامل 2817 تن کشته و 7955 تن زخمی بود.
طبق آمار ثبتشده در کمیسیون مستقل حقوق بشر در سال 2020 میلادی، در جمع 8500 تن قربانی، 5539 مرد، 847 زن و 2019 طفل شامل است. ولی جنسیت 95 تن از کشته و زخمیها تشخیص و تثبیت نشده است.
براساس این آمار در هر شبانهروز حد اوسط 8 فرد ملکی کشته و 15 تن دیگر زخمی شدهاند.
رقم تلفات ملکی زنان
کمیسیون مستقل حقوق بشر میگوید تلفات ملکی زنان در سال 2020 نسبت به سال 2019 میلادی، 13 درصد کاهش یافته است.
در سال 2020 میلادی، مجموع تلفات ملکی زنان، به 847 تن میرسد که شامل 330 کشته و 517 زخمی میشود. در سال 2019 میلادی، مجموع تلفات ملکی زنان به 974 تن میرسید که شامل 282 کشته و 692 تن زخمی بود.
رقم تلفات کودکان
کمیسیون مستقل حقوق بشر گفته است که در جریان سال 2020 میلادی در سراسر کشور 2019 کودک کشته و زخمی شدهاند.
اگرچند این رقم نسبت به سال 2019 میلادی، 25 درصد کاهش یافته است ولی بازهم 565 کشته و 1454 زخمی را در بر میگیرد؛ در حالیکه در سال 2019 میلادی، مجموع تلفات کودکان به 2696 تن میرسید که شامل 445 کشته و 2251 زخمی بود.
عاملان تلفات افراد ملکی
گروه طالبان، داعش، نیروهای سرحدی پاکستان، نیروهای دولتی، نیروهای ناتو مستقر در افغانستان و گروههای نامعلوم عاملان تلفات افراد ملکی هستند. که چهار جناح نخست تلفات افراد ملکی را کاهش داده ولی تلفات ناشی از حملات گروههای نامعلوم 117 درصد افزایش یافته است.
گروه طالبان: یافتههای کمیسیون مستقل حقوق بشر نشان میدهد که در سال 2020 تلفات ملکی ناشی از حملات گروه طالبان حدود 40 درصد کاهش یافته است ولی بازهم بزرگترین عامل تلفات افراد ملکی به شمار میرود. علت این کاهش، عدم حملات انتحاری در شهرهای بزرگ دانسته شده است.
براساس این گزارش، گروه طالبان عامل کشته و زخمی شدن 4567 فرد ملکی1523 کشته و 3044 زخمی شدهاند؛ در سال 2019 این رقم به 7727 تن میرسید.
گروه داعش: کمیسیون مستقل حقوقبشر میگوید در تلفات افراد ملکی ناشی از حملات گروه داعش نیز 21 درصد کاهش آمده ا ست. مجموع قربانیان حملات این گروه به 403 فرد ملکی، 160 کشته و 243 زخمی میرسد؛ در سال 2019 به 515 تن کشته و زخمی میرسید.
نیروهای سرحدی پاکستان
کمیسیون مستقل حقوق بشر مستندسازی کرده است که در اثر پرتاب راکت از سوی نیروهای سرحدی پاکستان در مناطق مرزی خط دیورند مانند ولایتهای خوست، کنر و پکتیا 174 فرد ملکی کشته و زخمی شدهاند که شامل 31 کشته و 143 زخمی میشود.
حکومت و حامیان بینالمللی دولت افغانستان: در تلفات افراد ملکی ناشی از حملات نیروهای حکومتی و حامیان بینالمللی دولت افغانستان، 16 درصد کاهش رونما شده است.
در سال 2020 میلادی 1249 فرد ملکی توسط نیروهای دولتی و نیروهای خارجی مستقر در افغانستان کشته و زخمی شدهاند که شامل 386 کشته و 863 زخمی میشود؛ در حالی که در سال 2019 این رقم به 1490 تن میرسید.
عاملان نامعلوم: کمیسیون مستقل حقوق بشر ابراز تأسف و نگرانی کرده که در تلفات افراد ملکی ناشی از حملات گروهها و افراد نامعلوم 117 درصد یعنی بیش از دو برابر افزایش آمده است.
2107 تن از افراد ملکی که شامل 857 کشته و 1250 زخمی میشود، مسؤولیت قربانی شدن شان را هیچ فرد و گروهی به عهده نگرفته و کمیسیون مستقل حقوق بشر نیز نتوانسته عاملان این رویدادها را شناسایی کنند.
براساس یافتههای کمیسیون مستقل حقوقبشر افغانستان، از مجموع تلفات افراد ملکی در سال 2020 میلادی، 53 درصد توسط گروه طالبان، 15 درصد توسط نیروهای حکومتی و حامیان بینالمللی دولت افغانستان و 5 درصد توسط گروه داعش صورت گرفته است. عامل 25 درصد تلفات افراد ملکی نامعلوم است و 2 درصد تلفات، در اثر راکتپراکنی نیروهای پاکستانی در ولایتهای کنر، خوست، پکتیکا و کندهار صورت گرفته است.
ترور و قتلهای هدفمند
در گزارش سالانهی کمیسییون مستقل حقوق بشر آمده است که 2250 تن از کارکنان ملکی دولت، خبرنگاران، اعضای جامعه مدنی، علمای دینی، شخصیتهای متنفذ و سرشناس، اعضای شورای ملی و مدافعان حقوقبشر، قربانی ترور و قتلهای هدفمند شدهاند. از این جمله 1078 تن کشته و 1172 تن زخمی شدهاند که این رقم 26 درصد کل تلفات ملکی در کشور طی سال 2020 را تشکیل میدهد.
در جمع قربانیان ترور و قتلهای هدفمند 65 زن کشته و 95 زن زخمی شده، همچنان و 74 کودک کشته و 290 کودک دیگر زخمی شدهاند.
حمله برخبرنگاران
کمیسیون مستقل حقوق بشر گفته است در سال 2020 میلادی، 81 مورد خشونت علیه خبرنگاران و کارمندان رسانهها ثبت شده که از این جمله 11 خبرنگار کشته و 17 تن دیگر زخمی شدهاند.
بیجاشدگان داخلی
جنگ و درگیریهای مسلحانه میان نیروهای دولتی و مخالفان مسلح نظام و نیز تهدید افراد مسلح غیرمسؤول و زورگو در تعداد زیادی از ولایتهای کشور، سبب بیجاشدن74087 خانواده شده است.
کمیسیون مستقل حقوق بشر پیشنهاد میکند که برای کاهش تلفات ملکی و جلوگیری از بیجا شدن خانوادهها باید تمامی جوانب دخیل در پروسه صلح، گفتوگوهای صلح در قطر را سرعت بخشند و هرچه زودتر آتشبس همهجانبه و سراسری را برقرار کرده از تشدید خشونتها بهحیث ابزار امتیاز در مذاکره استفاده نکنند.
این کمیسیون همچنان تأکید کرده است که تمامی طرفهای منازعه از جنگ در محلاتی که به افراد ملکی آسیب وارد میکند، خودداری کنند و طالبان نباید از افراد ملکی بهحیث سپر دفاعی استفاده کنند.
این در حالیست که تلفات ملکی در افغانستان یکی از قیمتترین بهای جنگ است که مردم میپردازند. آمارهای 12 سال اخیر نشان میدهد که از آغاز سال 2009 تا ختم 2020 میلادی، 93492 فرد ملکی بهشمول زنان و کودکان کشته و زخمی شدهاند، که از این میان، 31425 تن کشته و 62067 تن زخمی شدهاند.