نیمرخ
  • گزارش
  • روایت
  • گفت‌وگو
  • تحلیل و ترجمه
  • چندرسانه‌ای
    • ویدیو
    • عکس
    • پادکست
  • بیشتر
    • زنان و مهاجرت
    • روایت‌رنگین‌کمانی‌ها​
    • صلح و امنیت
    • ترجمه
    • فرهنگ و هنر
    • نخستین‌ها
هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
EN
حمایت مالی
نیمرخ

اولین آوازخوان زن در رادیو

  • ارزگانی
  • 26 جدی 1401
میرمن پروین

حدود دو دهه از تأسیس رادیو در افغانستان گذشته بود، اما هنوز شهروندان کشور ترانه و آهنگی با صدای یک زن نشنیده بودند و هیچ‌کس نمی‌دانست که واکنش آن‌ها چه خواهد بود.

در آن زمان، افغانستان تنها یک ایستگاه رادیویی به نام «رادیو کابل» داشت که بعدها به «رادیو افغانستان» تغییر نام داد و بخشی از برنامه‌های آن، پخش موسیقی بود.

در سال 1325 خورشیدی دو ترانه کوتاه با صدای یک دختر خردسال با نام مستعار فرشته از طریق رادیو پخش شد، اما فعالیت او در رادیو دوام نیاورد و به دلیل مخالفت‌های خانوادگی، بسیار زود متوقف شد.

دومین دختری که در رادیو کابل آهنگ خواند و صدایش از طریق امواج رادیو برای مردم پخش شد، سامعه میرزاد با نام مستعار «شهلا» بود.

معلومات زیادی در مورد زندگی خانم میرزاد موجود نیست، اما گفته می‌شود که او بعدها به همکاری رقیه حبیب، در رادیو گویندگی نیز می‌کرد و خبرهای صبح، عصر و بعضی از برنامه‌های ادبی را اجرا می‌کرد.

بصیراحمد حسین زاده در مطلبی که در مورد 85 ساله شدن رادیو در افغانستان برای بی‌بی‌سی فارسی نوشته است، نقل قول کوتاهی از خاطرات خانم میرزاد از کتاب «خاطرات اولین لیسه دختران افغانستان» در مورد علاقه او به آوازخوانی و مشکلاتی که با آن مواجه بود را آورده است.

خانم میرزاد گفته است: «هیچ وقت فراموشم نمی‌شود که هوا سرد بود و من نمی‌توانستم از دیوار مکتب بپرم. دم در با یکی از دوستانم رفتم و یک کمی منتو برای نگهبان خریدم و دوستم با او سرگرم صحبت شد تا من بتوانم فرار کنم. یک آهنگ فوق‌العاده مقبول را در رادیو ضبط کردم که شعر آن از عبدالحق واله بود.»

او افزوده است که «وقتی خانه رفتم، پدرم گفت چرا این قدر دیر خانه آمدی، گفتم با همصنفانم تکیه‌خانه رفته بودم. به من گفت در آنجا گریه کردی؟ گفتم بلی! گفت فکر نکنی از رادیو رفتنت خبر نشده‌ام. باور کنید، ده شاخه درخت بید را بر سرم شکست، مرا به حدی لت‌وکوب کرد که از الله گفتن ماندم. باز گفت رادیو می‌روی؟ گفتم بلی! تا اینکه خودش ضعف کرد.»

سومین زنی که در رادیو کابل آهنگش از طریق این رادیو برای عموم مردم پخش شد، خدیجه ضیایی با نام مستعار «میرمن پروین» بود.

اولین آوازخوان زن در رادیو
خدیجه ضیایی با نام مستعار میرمن پروین در صحنه‌ی اجرای یکی از ترانه‌هایش با عنوان “بعد از این رحم مکن”.

آهنگ‌های با صدای او در سال 1329 خورشیدی از طریق رادیو کابل پخش شد، اما او در بین مردم و در بسیاری از نوشته‌ها، به عنوان اولین آوازخوان زن در افغانستان، معروف شده است.

همچنان بخوانید

نخستین مخترع و فزیک‌دان طبی زن از افغانستان

اولین سفیر زن از افغانستان در سازمان ملل متحد

اولین شهردار زن در افغانستان

از جمله، وبسایت حزب همبستگی افغانستان که زندگی‌نامه شماری از زنان را منتشر کرده است، در مطلبی با عنوان «میرمن پروین، هنرمند تابوشکنی که سدهای زن‌ستیزی را درنوردید» او را به عنوان «نخستین آوازخوان زن افغانستان»معرفی کرده است.

در وبسایت «ویکی‌پدیا» نیز خانم پروین به عنوان اولین آوازخوان زن در افغانستان، هم به زبان فارسی و هم به زبان انگلیسی، معرفی شده است.

عبدالوهاب مددی در کتاب «سرگذشت موسیقی افغانستان» در مورد نحوه‌ی ضبط و پخش صدای خانم پروین از طریق رادیو کابل آورده است: «در ماه حوت ١٣٢٩ خورشیدی، استاد لطیفی، با یک دستگاه ضبط صدا به منزل پروین رفت و چند آهنگ از او را در منزلش ضبط کرد و چند روز بعد این آهنگ‌ها از رادیو کابل پخش شدند و مورد استقبال شنونده‌ها قرار گرفتند.»

پس از آن، خانم پروین با چادری به رادیو می‌رفت و آهنگ ضبط می‌کرد و صدایش بسیاری از مردم را پای رادیو می‌نشاند.

او در سال 2004 میلادی در مصاحبه با روزنامه وال استریت ژورنال در مورد چالش‌های اولین روزهای آوازخوانی‌اش گفته است که «من از ملاها می‌ترسیدم، اما مصمم بودم که آواز بخوانم.»

او افزوده است: «بعد از آن]آواز خوانی در رادیو[ بستگانم با من قطع رابطه کردند، اما من اهمیتی ندادم. من جوان و جسور بودم. به مرور زمان، زنان دیگر نیز شروع به خواندن کردند و مخاطبان ما را دوست داشتند.»

یکی از مشهورترین آهنگ‌های او آهنگ «گل فروش» است که در نوروز سال 1330 خورشیدی از طریق رادیو پخش شد و برای سال‌ها مردم به آن گوش می‌دادند. او بیش از 300 آهنگ در رادیو کابل ثبت کرده است.

اولین آوازخوان زن در رادیو

خانم پروین در سال 1922 در کابل متولد شد و تا آخرین روزهای عمر خود در این شهر زندگی کرد. او در دور اول حاکمیت گروه طالبان در افغانستان، برای مدتی مجبور شد به پیشاور پاکستان برود و پس از سقوط گروه طالبان نیز اولین زنی بود که در یک محفل زنانه در کابل روی صحنه رفت و آهنگ خواند.

وبسایت حزب همبستگی به نقل از او در آخرین روزهای عمرش نوشته است: «من مطمئنم که دشمنان آواز زنان عمر کوتاه‌تری خواهند داشت. من از اين دنيا می‌روم ولی جوانانی هستند که اين راه را ادامه دهند.»

خانم پروین در 8 سپتامبر سال 2004 میلادی در آپارتمانش در منطقه مکروریان کابل و به دلیل بیماری درگذشت. او هنگام وفات 82 سال سن داشت.

موضوعات مرتبط
کلمات کلیدی: نخستین زنان
به دیگران بفرستید
Share on facebook
Share on whatsapp
Share on telegram
Share on twitter
حمایت مالی
دیدگاه شما چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به دیگران بفرستید
Share on facebook
فیسبوک
Share on twitter
توییتر
Share on telegram
تلگرام
Share on whatsapp
واتساپ
پرخواننده‌ترین‌ها
در افغانستان ازدواج برای زنان پناه و برای مردها سکس است
گفت‌وگو

در افغانستان ازدواج برای زنان پناه و برای مردها سکس است

7 حوت 1396

ویدا ساغری به دلیل مبارزات پیوسته اش، در زندگی شخصی و کاری خود تجارب یکسان دارد. دیدی از بالا به پایین، برخورد غیر عقده‌مندانه و راه حل یابی برای کاهش آسیب، باعث پیروزیی مبارزه او...

بیشتر بخوانید
«شب که ناپدری‌ام به من تجاوز کرد…»
روایت

«شب که ناپدری‌ام به من تجاوز کرد…»

26 ثور 1402

خودش را «گندم» معرفی می‌کند، خال‌کوبی ظریف روی گردنش، مو‌های که دخترانه‌ کوتاه شده است، دستانی نه چندان ظریف و ناخن‌های لاک خورده و لحن خاص حرف زدنش همگی نشان می‌دهند او زن است که در کالبد یک مرد به دنیا آمده...

بیشتر بخوانید
تجربه‌ی دردناک نخستین سکس
روایت

تجربه‌ی دردناک نخستین سکس

27 میزان 1399

نویسنده: آژفنداک محفل نکاحم بود و از خوشی در لباس نمی‌گنجیدم. همه چیز درست و ‌عادی بود و قرار بود یک زندگی عالی داشته باشیم. من به او خیلی عزیز بودم و همین‌طوری او به...

بیشتر بخوانید

فراخوان همکاری؛
رسانه نیمرخ بستر برای روایت زندگی، چالش‌ها و مبارزات زنان و جامعه +LGBTQ است.
ما به دنبال مطالب هستیم که بازتاب‌دهنده واقعیت‌های تلخ، امیدها و جریان‌های مقاومت و مبارزات آزدی‌بخش شما از زندگی تحت حاکمیت طالبان باشد.
نوشته‌ها و آثار خود را در قالب متن، صدا، تصویر و ویدیو برای ما ارسال کنید. ارسال مطالب

  • درباره ما
  • تماس باما
  • حمایت مالی
Menu
  • درباره ما
  • تماس باما
  • حمایت مالی
Facebook Youtube Instagram Telegram

۲۰۲۴ نیمرخ – بازنشر مطالب نیمرخ فقط با ذکر کامل منبع مجاز است.

هیچ نتیجه‌ای یافت نشد
نمایش همه‌ی نتایج
  • گزارش
  • روایت
  • گفت‌وگو
  • تحلیل و ترجمه
  • چندرسانه‌ای
    • ویدیو
    • عکس
    • پادکست
  • بیشتر
    • زنان و مهاجرت
    • روایت‌رنگین‌کمانی‌ها​
    • صلح و امنیت
    • ترجمه
    • فرهنگ و هنر
    • نخستین‌ها
EN