گزارش: گیسو
شکنجه و گرفتن اعتراف اجباری در زندانهای گروه تروریستی طالبان یکی ابزار سرکوب مخالفان، فعالان مدنی و خبرنگاران است، این گروه با نشر اعترافات اجباری از مخالفان با ایجاد فضای رعب و وحشت میخواهند صدای مخالفان را خاموش کنند.
به تازگی ویدیویی پنج دقیقهای از مهدی انصاری خبرنگار رسانه «افغان نیوز» که در 14 میزان 1403 از منطقه دشت برچی کابل دستگیر شده از آدرس «هندوکش غژ» متعلق به استخبارات طالبان نشر شده است. درحالیکه وضعیت جسمی و روانی مهدی از سوی بستگانش وخیم گزارش میشود و مشخص نیست که این ویدیوی در چه زمان و تحت چه شرایطی ثبت شده است.
واضح است که مهدی انصاری در این ویدیو تمام حرفها و اعترافاتش به گونهی اجبار و دیکتهای ضبط شده و ویدیو نیز به شکل بریده بریده ویرایش و تنظیم شده است، او در ابتدا خودرا معرفی میکند و سپس اعتراف میکند که او به مسایل چون؛ دامن زدن به تعصبات قومی- مذهبی و لسانی از آدرس شبکههای اجتماعی پرداخته و از کارش پشیمان است.
همزمان با این اعترافات، تصاویری از چند صفحه در شبکههای اجتماعی با نامهای مستعار دخترانه مریم احمدی و زهرا مرادی نمایش داده میشود، که گویا او با استفاده از آنها علیه نظام طالبانی تبلیغات کرده است. در یکی از پستها عکسی از یاد بود شهدای مکتب سید الشهدا و در پست دیگر، تصویری از یک جنگجوی مسلح طالب در کنار زنی با لباس سبز رنگ دیده میشود، اما تاریخ این پستهای فیسبوکی، سانسور شده و مشخص نیست که در چه زمانی همگانی شده است.
در یکی از این تصاویر که ویرایشگر ویدیو فراموش کرده تاریخ نشر آن را سانسور کند؛ تصویری زنی با برقع آبی دیده میشود که در حال حمل یک کراچی دست فروشی است و تاریخ نشر آن، نهم جولای را نشان میدهد که احتمالا نهم جولای 2025 مصادف با 18 سرطان 1404 خورشیدی باشد. از آنجای که این آدرسهای مستعار در صفحه فیسبوک حالا قابل دسترس نیستند، نیمرخ نمیتواند تاریخ دقیق آن را تایید کند، اما از آنجایی که تاریخ نشر یکی از این پستها، نهم جولای است، گمان میرود این پست زمانی منتشر شده که مهدی انصاری در زندان بوده است؛ زیرا او در اکتبر 2024 دستگیر و زندانی شده، ولی این پست حدود هشت ماه بعد از دستگیری مهدی انصاری یعنی در جولای 2025 نشر شده است.
همچنان آدرس های مستعاری که مهدی انصاری متهم به دامن زدن تعصبات قومی و زبانی از طریق آنها است، حالا در شبکه اجتماعی فیسبوک قابل جستجو نیست، این آدرسها یا حذف، یا غیر فعال شده است.
در بخشی دیگری از این ویدیو، او وادار شده تا به ارتباط داشتنش با زنان معترض و همرسانی خبرهای اعتراضات زنان علیه طالبان در کابل اعتراف کند. و همزمان تصاویری از پیامهای خصوصی او با شماری از زنان خبرنگار و معترض نیز در صفحه نشان داده میشود. او در این قسمت اعترافش میگوید: «کوشش به این داشتم که دختر خانمها و بخش اناث را بر ضد حکومت امارت اسلامی تحریک کنم.»
در کنار این موارد، ایمیلهای درخواست کمک او از سازمانهای حمایت از خبرنگاران از جمله سازمان خبرنگاران بدون مرز (RSF) نیز نشان داده میشود و انصاری در این بخش وادار شده تا وضعیت اقتصادی خبرنگاران و حق دسترسی به اطلاعات را خوب تعریف کند و همچنان بگوید؛ آنچه در ایمیلها نوشته و ادعا کرده همه دروغ است و فقط به دنبال دریافت پول و بیرون شدن از افغانستان بوده است، در ادامه ابراز ندامت و پشیمانی کرده و تعهد میسپارد که در آینده از نظام طالبان حمایت و به «نفع» آنها کار خواهد کرد.
نشر این اعتراف اجباری، واکنشهای سازمانها و نهادهای حامی خبرنگاران، رسانه ها و کسانی که تجربه زندان طالبان را دارند به همراه داشته است. سمیه شیرزاد یکی از زنان معترض و زندانی سابق طالبان با باز نشر ویدیوی مهدی در صفحه فیسبوکش اعتراف او را اجباری دانسته و نوشته است:« چقدر این دیالوگها برایم آشناست درد و تجربه های مشترک.»
خالد نورا، خبرنگار و فعال فرهنگی که تجربه زندان طالبان را دارد نیز در صفحه فیسبوک خود نوشته است که بادیدن اعتراف اجباری از مهدی انصاری روانش به همریخته است. نورا، تجربهاش از اعتراف اجباری در زندان طالبان این گونه نوشته است: «قبل از اینکه ثبت ویدیو شروع شود، یک برگهی پرینت شده دادند تا در مدت زمان ده دقیقه آن را بخوانم، حفظ کنم و مثل طوطی کلمات را بدون اینکه از آن کم شود، جلوی دوربین با حالتی که نشان دهندهی رضایت کاملم از رفتار خوب اعضای طالبان بود، تکرار کنم.»
در ادامه این یاداشت آمده است: «وقتی ضبط ویدیو تمام شد و مولوی صیب با چهرهی عصبانی به زبان پشتو گفت؛› ببرید این مرتد را‹، به معنی واقعی کلمه فرو ریختم. سست شدم و دیگر توانایی سرپا ایستادن را نداشتم. در افکارم فریاد میکشیدم و زجه میزدم. در طول مسیر برگشت به سلولم، چون چشمهایم بسته بود مدام فکر میکردم که میبرند تا کارم را یکسره کنند.»
حامد عبیدی مسوول نهاد سازمان حمایت از رسانه های افغانستان (AMSO) با تمجید از تعهد خبرنگاران افغانستان در برابر کار حرفهای؛ از گرفتن اعترافات اجباری از خبرنگاران زندانی انتقاد کرده و نوشته است که گروه طالبان با اعترافهای اجباری، میکوشند خبرنگاران را به سکوت بکشانند و فضای ترس و اضطراب ایجاد کنند.«اما آنچه آنها نمیفهمند این است که تعهد خبرنگاران به حقیقت از هر فشار و تهدیدی قویتر است. صدای حقیقت خاموش نمیشود!»
همچنان مرکز خبرنگاران افغانستان و سازمان حمایت از رسانههای افغانستان، در اعلامیههایشان، گرفتن اعترافات اجباری از خبرنگاران زندانی در زندانهای طالبان را ابزاری برای سرکوب و خاموشی آزادی بیان دانسته و محکوم کرده اند.
مهدی انصاری به اتهام «دامن زدن به تعصبات قومی، مذهبی و لسانی و همچنان همکاری با رسانهها در بیرون از افغانستان» از سوی محکمه گروه طالبان به یک ونیم سال زندان محکوم شده که در حال حاضر یک سال از محکومیتش را سپری کرده است.